Ο δημοκρατικός πατριωτισμός μόνη απάντηση

Του Γιώργου Καραμπελιά

Οι πολλαπλές προκλήσεις και κρίσεις που αντιμετωπίζει η Ελλάδα με κυριότερες, σήμερα, την κρίση του κορωνοϊού, την οικονομική συρρίκνωση που τη συνοδεύει, την έξαρση του μεταναστευτικού με αποκορύφωμα τον εμπρησμό της Μόριας και κατεξοχήν την πρόσφατη ελληνοτουρκική κρίση, που μας οδήγησε στα πρόθυρα της στρατιωτικής σύγκρουσης, αποκάλυψε για μια ακόμα φορά την πραγματική φύση των πολιτικών και ιδεολογικών ρευμάτων. Για όλα αυτά έχουμε γράψει επανειλημμένα και συστηματικά, ίσως και ad nauseam. Πρόσφατα ασχολήθηκα συστηματικά  με το πρόβλημα και την ιδιαιτερότητα του λεγόμενου «πατριωτικού χώρου» και των πολιτικών εκφράσεων και ομαδοποιήσεών του, τέτοιου που συγκροτήθηκε σε μεγάλη κλίμακα από τα μνημονιακά χρόνια και μετά (βλέπε        ​«Κορωνοϊός, Αριστερά, Δεξιά και δημοκρατικός πατριωτισμός»​​). Και όμως είναι ανάγκη να επανέλθουμε,  καθώς η ιδεολογική και πολιτική αποσαφήνιση του χαρακτήρα του συνεχίζεται.

Όπως έχουμε τονίσει επανειλημμένα, ο πατριωτικός χώρος περιελάμβανε τρεις πτέρυγες, μία αριστερά, μία δεξιά και μια κεντρική πτέρυγα, υπέρβασης της Αριστεράς και της Δεξιάς, την οποία έχουμε αποκαλέσει πτέρυγα του δημοκρατικού πατριωτισμού, πόσο μάλλον που η «πατριωτική Δεξιά» όσο και η «πατριωτική Αριστερά» είναι κατά βάθος βαθύτατα αντιδημοκρατικές.

Και έχουμε τονίσει αναρίθμητες φορές πως μόνο η ενίσχυση του δημοκρατικού πατριωτισμού μπορεί να απαντήσει  στο πολιτικό πρόβλημα της χώρας συνολικά, με τη συγκρότηση ενός αληθινά αντιπολιτευτικού πόλου απέναντι στο σημερινό μονοπολικό –ιδεολογικά και πολιτικά–  σύστημα. Εξάλλου ο Σύριζα και το ΚΙΝΑΛ αντιπροσωπεύουν απλώς παραπληρωματικές εκφράσεις του κεντρικού πολιτικού πόλου που συγκροτεί η συμμαχία Δεξιάς και σημιτικής Κεντροαριστεράς, την οποία εκφράζει ο Κυριάκος Μητσοτάκης.

Η δεξιά εκδοχή του πατριωτισμού, με κύριες εκφράσεις του τη Χρυσή Αυγή στο ακρότατο σημείο και τους ΑΝΕΛ, απέτυχε παταγωδώς και στα αποκαΐδια της ερίζουν σήμερα διάφορες ομαδοποιήσεις, αρκετές χρυσαυγίτικες, η αστεία περίπτωση Βελόπουλου κ.λπ. Αυτή η εκδοχή αναδείχτηκε στη διάρκεια του αντιμνημονιακού κινήματος επικεντρωμένη κατεξοχήν στο μεταναστευτικό με ρατσιστικές αντιλήψεις (οι χρυσαυγίτες κυρίως), την άρνηση των μνημονίων (ο Καμμένος) και την  επιστροφή στη δραχμή ως πανάκεια για το ξεπέρασμα της κρίσης. Όσο για τα κατ’ εξοχήν εθνικά θέματα, στόχευαν στα Σκόπια και τη Βόρειο Ήπειρο κυρίως και όχι στην Τουρκία.

Η «αριστερή» πτέρυγα ήταν κατ’ εξοχήν αντιμνημονιακή, επικεντρωμένη στις γερμανικές αποζημιώσεις, την άρνηση του χρέους ως επαχθούς και τον αντιδυτικισμό,  και κατά μεγάλο μέρος επίσης δραχμική, όπως ο Παναγιώτης Λαφαζάνης, ο Βαρουφάκης ή το ΕΠΑΜ. Η βασική διαφορά της από τον δεξιό–ακροδεξιό πατριωτισμό εντοπιζόταν στο μεταναστευτικό. Ο αριστερός πατριωτισμός υιοθετούσε φιλομεταναστευτικά «ανθρωπιστικά» επιχειρήματα, δεν ενδιαφερόταν για το Μακεδονικό ή τη Βόρεια Ήπειρο και πολύ λίγο για την τουρκική απειλή. Επρόκειτο για έναν κατ’ εξοχήν αντιγερμανικό και αντιαμερικανικό πατριωτισμό, συνέχεια ενός αριστερού αντιιμπεριαλισμού. Και αυτός σύντομα αποσυντέθηκε με την ανάδειξη του σημαντικότερου πόλου του, του Σύριζα στην κυβέρνηση, και τη μεταβολή του σε πειθήνιο όργανο  των ξένων δανειστών.

Ο δημοκρατικός πατριωτισμός έχει συγκροτηθεί μέσα από μια μακρά περίοδο δεκαετιών, με τη συμβολή εκατοντάδων και χιλιάδων ανθρώπων, πολλών ομαδοποιήσεων, όπως του Μιχάλη Χαραλαμπίδη, και προσωπικοτήτων όπως του Θέμου Στοφορόπουλου ή του Παναγιώτη Κονδύλη, ιστοσελίδων, δημοσιογράφων, και πάντα με σταθερό και διαχρονικό εκφραστή το Άρδην, που έχει συμμετάσχει σε όλες τις δημοκρατικές πατριωτικές κινήσεις επί δεκαετίες.

Χαρακτηριστικά της ιδεολογίας και της πρακτικής μας, η επικέντρωση στην τουρκική απειλή, πριν και πάνω από οτιδήποτε άλλο, στην οποία και υπάγονται όλα τα άλλα ζητήματα. Κάτω από τη δαμόκλειο σπάθη αυτής, της απειλής ο χώρος του δημοκρατικού πατριωτισμού αντιμετώπιζε και όλα τα μεγάλα ζητήματα που συνδέονται με την παρακμή– το παρασιτικό οικονομικό μοντέλο, τη διάλυση της παραγωγικής βάσης, το δημογραφικό, την ανεξέλεγκτη μετανάστευση, που μετέβαλε ένα «ανθρωπιστικό» ζήτημα σε γεωπολιτική απειλή.  Στη διάρκεια των μνημονιακών χρόνων θα επιμένουμε σταθερά και αταλάντευτα πως η χώρα, πάρα τη διακαή επιθυμία του Σόιμπλε, δεν θα έπρεπε να παρασυρθεί σε μια έξοδο από την ΕΕ που θα την παρέδιδε ανυπεράσπιστη στις ορέξεις της νεοθωμανικής Τουρκίας.

Το σημείο καμπής και κρίσης της πατριωτικής Αριστεράς και Δεξιάς, ταυτόχρονα, υπήρξε το δημοψήφισμα του 2015. Εκεί θα δώσουν τα ρέστα τους, από κοινού, από τη Χρυσή Αυγή και τους ΑΝΕΛ μέχρι τον Σύριζα του Λαφαζάνη, τον αριστερισμό και το ΕΠΑΜ, σε μία κατεύθυνση  αυτοκτονικής  αποδοχής της παγίδας Σόιμπλε. Εμείς, αντίθετοι με τη λογική του ΝΑΙ ή του ΟΧΙ, τονίζαμε πως η μόνη διέξοδος θα ήταν η ακύρωση ενός σκανδαλώδους δημοψηφίσματος, γεγονός που θα μπορούσε να επιτευχθεί εάν η πλειοψηφία των ψηφοφόρων δεν προσερχόταν στις κάλπες.

Όλοι γνωρίζουμε τι συνέβη. Ο Σύριζα και οι ΑΝΕΛ προσχώρησαν στο ΝΑΙ που είχαν καταψηφίσει και, τα επόμενα χρόνια, ΑΝΕΛ, Χρυσή Αυγή από τα δεξιά και ΛΑΕ, αριστεριστές, Κωνσταντοπούλου, ΕΠΑΜ από τα αριστερά θα καταποντιστούν. 

Το Μακεδονικό αποτέλεσε προνομιακό πεδίο για τη δυναμική επανεμφάνιση της δεξιάς και ακροδεξιάς εκδοχής και την  ακόμα μεγαλύτερη συρρίκνωση της αριστερής. Αρχικώς διότι αποτελούσε, παραδοσιακά, προνομιακό πεδίο του δεξιού πατριωτισμού και μόνιμη καταισχύνη της Αριστεράς, από την εποχή των μπολσεβίκων και του Ζαχαριάδη μέχρι τον Τσίπρα και τον Κοτζιά. Και κατά δεύτερο λόγο, διότι τα Σκόπια αποτελούσαν εύκολο αντίπαλο στα μέτρα ακόμα και της συρρικνωμένης Ελλάδας.  To ίδιο mutatis mutandis ισχύει και για το μεταναστευτικό, όπου η μεν Δεξιά μπορούσε εύκολα να ξεδιπλώνει τον ρατσιστικό αντιμεταναστευτισμό της και η Αριστερά να εγκλωβίζεται στον διεθνιστικό ανθρωπισμό της.

Εν τούτοις, η δυναμική παρέμβαση του δημοκρατικού πατριωτισμού, με κύριο φορέα το Άρδην, αλλά και άλλες δυνάμεις και προσωπικότητες, στα δύο αυτά ζητήματα αποτέλεσε ένα ισχυρό ανάχωμα στην ακροδεξιά μονοπώληση αυτών των δύο θεματικών. Και στο Μακεδονικό παίξαμε αποφασιστικό ρόλο για τη συγκρότηση ενός δημοκρατικού μετώπου απόρριψης της συμφωνίας των Πρεσπών, ενώ το ίδιο συνέβη στο πεδίο του μεταναστευτικού. Εδώ, ιδιαίτερα μέσα από την καμπάνια μας στις δημοτικές εκλογές της Αθήνας, καταδείξαμε πως η αντίθεση στην ανεξέλεγκτη μετανάστευση  αποτελεί αναγκαίο πρόταγμα της ελληνικής κοινωνίας για να αντιμετωπίσει την ισλαμοποίηση και την τουρκική απειλή και όχι βέβαια μια ρατσιστική απόρριψη του «ξένου». Απλούστατα, όσο και αν συμμεριζόμαστε τον πόνο των μεταναστών στο ατομικό και ανθρώπινο επίπεδο, δεν μπορούμε να δεχτούμε τη μεταβολή της Ελλάδας σε χώρο διείσδυσης του ισλάμ, που αποτελεί στρατηγικό στόχο της Τουρκίας. Εμείς πρώτοι θέσαμε το μεταναστευτικό ως εργαλείο του τουρκικού επεκτατισμού. Και ακολούθησε ο Έβρος. Έτσι αφαιρέσαμε το μεταναστευτικό από το μονοπωλιακό οπλοστάσιο της ακροδεξιάς.

Ωστόσο τα υπαρκτά πολιτικά και κοινωνικά ρεύματα, τα οποία μάλιστα στηρίζονται και από ξένες δυνάμεις και συμφέροντα, δεν πρόκειται να εξαφανιστούν ως διά μαγείας. Αντίθετα θα επιμείνουν, οδηγούμενα στις πιο ακραίες εκφάνσεις τους… και έτσι  θα καθίστανται όλο και πιο περιθωριακά. Κατά τον ίδιο τρόπο που ο στηριζόμενος από τον Σόρος, τις ΜΚΟ, ακόμα και μεγάλο μέρος του στρατοπέδου Ντόρας Μπακογιάννη, εθνομηδενιστικός ψευδοανθρωπισμός, θα φτάσει στην υποστήριξη του εμπρησμού της Μόριας από τον Λιάκο, τον Φίλη και όλη την ακροαριστερή  παρέα τους, έτσι και ο «αριστερός» ή ακροδεξιός «πατριωτισμός» θα οδηγηθεί στα άκρα στη διάρκεια της  ελληνοτουρκικής κρίσης και της υγειονομικής κρίσης του κορωνοϊού.

Έτσι θα δούμε ένα μεγάλο μέρος του αριστερού φιλορωσικού στρατοπέδου να καταγγέλλει το… ΝΑΤΟ, το Ισραήλ και άλλες δυνάμεις, που μας σπρώχνουν σε σύγκρουση με την Τουρκία, αθωώνοντας τον Ερντογάν και τον τουρκικό επιθετισμό, προωθώντας  και πάλι την ελληνοτουρκική συνεννόηση υπό την αιγίδα της Ρωσίας και της Γερμανίας! Διαβάζουμε επί παραδείγματι στον πιο διακεκριμένο εκπρόσωπο αυτής της αντίληψης, τον Δημήτρη Κωνσταντακόπουλο, γραμμένο όταν ο τουρκικός επιθετισμός βρισκόταν στο ζενίθ του, στις 7 Σεπτεμβρίου του 2020 («Ποιόν ωφελεί ένας ελληνοτουρκικός πόλεμος»):

 «Οι πόλεμοι στην ανατολική Μεσόγειο δεν γίνονται γιατί τους σχεδιάζει η Ελλάδα ή η Τουρκία, ούτε για λόγους που επικαλούνται οι εμπόλεμοι. Αν γίνει πόλεμος θα γίνει πιθανότατα γιατί εξυπηρετεί στρατηγικές επιδιώξεις ισχυρών διεθνών κέντρων, που θα έχουν τεχνηέντως άγει τις δύο πλευρές σε σημείο που να νομίζουν ότι θα κερδίσουν ή να νοιώθουν ότι δεν έχουν περιθώριο υποχώρησης. Για να γίνουν ή για να σταματήσουν κρίσεις έχει στο παρελθόν χρησιμοποιηθεί έναντι της Αθήνας η μέθοδος των “παραπλανητικών σημάτων”. Τώρα “παραπλανητικά σήματα” αποστέλλονται πιθανώς και στην Τουρκία.» Επομένως, δεν είναι η Τουρκία και ο ισλαμικός νεοθωμανισμός που επιθυμεί να υποτάξει την Ελλάδα, αλλά «ισχυρά διεθνή κέντρα»! Και οι στόχοι μας, επαναλαμβάνει κατά κόρον ο Κωνσταντακόπουλος, είναι να πληγεί η Ρωσία, το ισλάμ και το ευρασιατικό σχέδιο του Ρώσου Ντούγκιν και του Τούρκου Περιντσέκ. Και προφανώς ο Δημήτρης δεν εννοεί την Ρωσία που όντως θα επιθυμούσε την διάλυση του ΝΑΤΟ! Στην ίδια κατεύθυνση κινούνται δεκάδες κέντρα και παράκεντρα, δημοσιογραφικά κατ’ εξοχήν, κυρίως από την Αριστερά, που έχει ισχυρή παράδοση ρωσοδουλείας, αλλά πλέον και από τη Δεξιά, ιδιαίτερα, μέσω της χρήσης της Ορθοδοξίας και του Αγίου Όρους, αλλά όχι μόνο.

Στη Δεξιά και ψευδο-ορθόδοξη όχθη αυτού του γιαλαντζί πατριωτισμού θα συναντήσουμε το «κίνημα» ενάντια στον κορωνοϊό και τα μέτρα αντιμετώπισής του, κυρίως ενάντια στη χρήση μάσκας.  Εδώ πλέον οδηγούμαστε στον πιο ακραίο ανορθολογισμό, αλλά και τον φασισμό. Αρχίζει από την άρνηση της ύπαρξης του κορωνοϊού  και της ανάγκης εμβολιασμού, την απόρριψη της χρήσης μάσκας, και φθάνει μέχρι σε ανοιχτά ναζιστικές αντιλήψεις για την ανοσία αγέλης έστω και με τίμημα την εξόντωση των ηλικιωμένων. Και όχι μόνο στις ιστοσελίδες της Χρυσής Αυγής, του Κασιδιάρη και του Λαγού που πρωτοστατούν στο «κίνημα». Διαβάζουμε σε άρθρο του Κωνσταντίνου Βαθιώτη, «Αναπλ. Καθηγητή Νομικής Σχολής Δ.Π.Θ.» σε αντικορωναϊκή ιστοσελίδα, πως, «Το ίδιο έγινε και επί Covid-19: Η συντριπτική πλειονότητα των απανταχού της γης διαχειριστών δεν θέλησε να θυσιάσει τις ευπαθείς ομάδες και τους ηλικιωμένους επ’ ωφελεία των υγιών μελών του πληθυσμού. Σε αντίθεση δηλαδή με ό,τι θα έπραττε ο κυβερνήτης του αερόστατου ή της λέμβου με τους υπεράριθμους επιβάτες, ο οποίος θα θυσίαζε τους λιγότερους για να διατηρήσει σε ασφαλή θέση τους περισσότερους, η πλειονότητα των ηγετών… επέβαλαν πρωτόγνωρους περιορισμούς ή απαγορεύσεις στα θεμελιώδη δικαιώματα όλων ανεξαιρέτως των πολιτών. (8/07/2020 «Tραγική διαχείριση τραγικών διλημμάτων»). Δηλαδή, εδώ δεν έχουμε τη συνήθη και ανορθολογική άρνηση της ύπαρξης του κορωνοϊού, αλλά κάτι πολύ χειρότερο: Μια ανοικτά ναζιστική διεκδίκηση της εξόντωσης των ηλικιωμένων για να μην κακοπάθουν οι υπόλοιποι! Λες και οι «υπόλοιποι» δεν έχουν ηλικιωμένους συγγενείς. Και όμως, άρθρα αυτού του κυρίου για τον κορωνοϊό φιλοξενεί συστηματικά η ορθόδοξη(;) ιστοσελίδα «Ενωμένη Ρωμιοσύνη».

Και αυτό είναι το βαθύτερο νόημα του κινήματος κατά του κορωνοϊού: Αρνείται να αποδεχτεί την ανάγκη ανθρώπινης αλληλεγγύης, εκμεταλλευόμενο την άγνοια, αλλά και τον πραγματικό πόνο των λαϊκότερων και φτωχότερων στρωμάτων που πλήττονται από τις τεράστιες οικονομικές επιπτώσεις της πανδημίας. Έτσι, αντί να επικεντρωθεί στον περιορισμό της πανδημίας ώστε αυτή και οι οικονομικές της συνέπειες να περιοριστούν, καθώς και στη λήψη περισσότερων οικονομικών μέτρων προστασίας των πιο ευάλωτων οικονομικά, κάνει το ακριβώς αντίθετο. Απονομιμοποιεί τα όποια μέτρα προστασίας και επιτρέπει στην πανδημία να διαιωνίζεται. Αυτό έχει σαν συνέπεια όχι μόνο περισσότερους θανάτους και περισσότερα κρούσματα, αλλά και διαρκή επέκταση των λοκντάουν και διαρκή επιδείνωση των οικονομικών συνθηκών. Επιπλέον στρέφει ένα πατριωτικό λαϊκό κομμάτι όχι σε κινητοποιήσεις ενάντια στον τουρκικό φασισμό, αλλά ενάντια στη μάσκα! Πού είναι οι κινητοποιήσεις αυτών των γιαλαντζί πατριωτών ενάντια στην Τουρκία;  Υπάρχουν όντως κάποιες δυνάμεις που επιζητούν το χάος και τη διάλυση της χώρας, που θα έλεγε και ο Κωνσταντακόπουλος.

Έτσι πλέον ο κύκλος έχει ολοκληρωθεί. Ο δημοκρατικός πατριωτισμός, απαλλαγμένος από τα ακροδεξιά και τα ακροαριστερά βαρίδια, χωρίς καμία εξάρτηση από ξένες δυνάμεις οποιουδήποτε χρώματος και από έωλες ιδεολογίες, θα πρέπει να προχωρήσει στη συγκρότησή του σε ένα ανώτερο επίπεδο στα χρόνια που έρχονται. Είναι ανάγκη  για την ίδια τη σωτηρία της πατρίδας.