Ο Bob Dylan,
γεννήθηκε το 1941, ως Robert Allen Zimmerman
(εβραϊκό όνομα Shabtai Zisel ben Avraham)
σε μια εβραϊκή οικογένεια στο Duluth της Μινεσότα. Του τραγούδια «διαμαρτυρίας» του έγιναν κάτι
σαν εθνικοί ύμνοι για πολλούς στο κίνημα για τα «πολιτικά δικαιώματα» στις ΗΠΑ και
γενικότερα σε αυτού του είδους την ιδεολογία και μόδα.
Τραγούδια όπως το “The Times they are a Changin’” και “Blowin’
in the Wind” είναι μέρος της
συλλογικής μας μνήμης και έχουν παιχτεί ασταμάτητα, έχοντας επηρεάσει την
μαζική κουλτούρα όλων των σύγχρονων γενεών. Τα τραγούδια του Dylan είναι
ποίκιλα: ορισμένα επικρίνουν την αμερικανική πολιτική, όπως το “With God on Our Side” και “Masters of War”. Άλλα τραγούδια
ασχολούνται με ιστορίες για την αδικία και τον ρατσισμό, όπως το “Only a Pawn in their Game”και το “The Death of Emmett Till”). Ο «ποιητής αγωνιστής»
υπέρ των «δικαιωμάτων» και της «ειρήνης» και κατά του «ρατσισμού» Dylan - και προσφάτως βραβευμένος με το νόμπελ λογοτεχνίας - έχει
το μέρος του στο «εικονοστάσι» των λίμπεραλ/αριστερών.
Είναι όμως αυτό που δείχνει (ή θέλουν να μας δείξουν) ο Dylan;
Κατά του «ρατσισμού» και υπέρ της «ειρήνης»;
Αφότου επισκέφθηκε το Ισραήλ το 1971, ο Dylan ανέφερε τον
γνωστό φανατικό υπερεθνικιστή σιωνιστή Ραβίνο Meir Kahane ως έναν «πραγματικά
ειλικρινή άντρα».
Ο Kahane είναι γνωστός για τις ρατσιστικές σιωνιστικές και
τρομοκρατικές απόψεις του - και την υποστήριξή του σε ακραίες σιωνιστικές
ομάδες. Το 1971, καταδικάστηκε για κατασκοπεία για την κατασκευή εκρηκτικών. Το
1970 ίδρυσε το Κόμμα ‘Kach’, το οποίο μπήκε στην Ισραηλινή Βουλή το 1984, αλλά
το 1988 απαγορεύτηκε ως «ρατσιστικό» και «τρομοκρατικό». Οπαδοί του
πρωτοστατούν σήμερα σε επιθέσεις κατά Αφρικανών μεταναστών (δες εδώ). Ο Kahane ίδρυσε επίσης την ακραία εξτρεμιστική
οργάνωση ‘Jewish Defense League’
(JDL) στις ΗΠΑ.
Κατά τη διάρκεια των τελευταίων δύο δεκαετιών, ο Dylan έγινε
υποστηρικτής του χασιδικού κινήματος Chabad Lubavitch, που υποστηρίζει τη
συνεχιζόμενη κατοχή της Δυτικής Όχθης.
Ο Dylan φαίνεται να πιστεύει ότι το Ισραήλ δεν μπορεί να
αμφισβητηθεί για το πόσους αμάχους σκοτώνει, επειδή «ο Θεός είναι με το μέρος
του Ισραήλ»:
Το 1983, είκοσι χρόνια αφότου τραγούδησε, “you don’t count the dead” και “you never ask questions, when God’s on your side,” («δεν μετράς τους
νεκρούς» και «ποτέ δεν κάνεις ερωτήσεις, όταν ο Θεός είναι στο πλευρό σου»), ο
Dylan έγραψε ένα τραγούδι για την αντιμετώπιση της διεθνούς οργής για την
καταστροφική ισραηλινή επίθεση στο Λίβανο το 1982, η οποία στοίχισε τη ζωή
σχεδόν 18.000 Λιβανέζων αμάχων και τον τραυματισμό περίπου άλλων 30.000.
Κανείς δεν μπορεί να αρνηθεί το λυρικό ταλέντο του Dylan και
ίσως δυσκολεύεται να τον αποκαλέσει
«φανατικό», αλλά η υποστήριξή του στον ισραηλινό εξτρεμισμό πρέπει να
προβληματίσει.
Στο τραγούδι του “Neighborhood Bully” (Ο Νταής της Γειτονιάς) από το
άλμπουμ “Infidels” (1983)
εξυμνεί την ισραηλινή επιθετικότητα και κατοχή, και για το λόγο αυτό θαυμάζεται
από σιωνιστές. Στους στίχους μιλάει για τον νταή της γειτονιάς, που... απλά είναι
ένας άνθρωπος, που οι εχθροί του, που είναι πολυπληθέστεροι, του λένε ότι πατάει
την γη τους, ενώ ο «νταής» απλά ζει για να επιβιώσει. Τον καταδίκασαν επειδή
είναι ζωντανός και αυτός δεν πρέπει να αντεπιτεθεί, αλλά να κάτσει να πεθάνει.
Τον «νταή» της γειτονιάς τον έδιωξαν από κάθε γη και έχει περιπλανηθεί και
εξοριστεί και ο λαός του διεσπάρη και καταδιώχτηκε και ότι δεν έχει συμμάχους
και περιτριγυρίζεται από πασιφιστές, ενώ κάθε αυτοκρατορία που υποδούλωσε τον
«νταή» εξαφανίστηκε, και η Αίγυπτος και η Ρώμη, ακόμα και η μεγάλη Βαβυλώνα. Τα
ιερά του βιβλία καταπατήθηκαν, ενώ αυτός πήρε τα ψίχουλα του κόσμου και τα
μετέτρεψε σε πλούτο, πήρε τις ασθένειες του κόσμου την μετέτρεψε σε υγεία και
ότι θα έπρεπε να είμαστε ευγνώμονες σε αυτόν τον νταή της γειτονιάς…
Σε συνέντευξή του το 1984, πάντως, αρνήθηκε ότι το τραγούδι
έχει πολιτικό μήνυμα. «Μπορεί να είναι για οτιδήποτε» είπε.
Πίσω στα παιδικά του χρόνια στην Minnesota, οι γονείς του ήταν ηγέτες της
τοπικής σιωνιστικής οργάνωσης για γυναίκες ‘Hadassah’ και της τεκτονικής δομής αδελφότητας ‘B’nai B’rith’. Πολλά
καλοκαίρια πήγε στην Κατασκήνωση Herzl, στο Webster
του Wisconsin, που ήταν
μια καθαρά σιωνιστική κατασκήνωση.
Ο γαμπρός του Ντύλαν, τραγουδιστής Peter Himmelman, είναι
σιωνιστής. Στηρίζει την στρατιωτική αντίδραση του Ισραήλ εναντίον της Χαμάς και
των αμάχων στη Γάζα. Μάλιστα, ο Himmelman αποδοκίμασε τα λόγια του Χριστού στην
επί του Όρους Ομιλία, λέγοντας σε έναν δημοσιογράφο, «Για τους Εβραίους, το να
στρέψεις το άλλο μάγουλο είναι αμαρτία». Το φιλο-ισραηλινό τραγούδι του “Maximum Restraint” ("Μέγιστη
Αυτοσυγκράτηση") θυμίζει τον «Νταή της Γειτονιάς».
Χριστιανός;
Στα τέλη της δεκαετίας του 1970 και στις αρχές της δεκαετίας
του 1980, ο Dylan ασπάσθηκε τον χριστιανισμό. Το 1979, συμμετείχε σε μαθήματα
μελέτης της Αγίας στην Καλιφόρνια. Ο πάστορας Γκούλικσεν θυμάται ότι «ήθελε τον
Χριστό στη ζωή του» και ότι προσευχήθηκε με άλλους και μία ημέρα «αναγεννήθηκε».
Το 1984, ο Dylan δημόσια αποστασιοποιήθηκε από την ταμπέλα
"αναγεννημένος". Είπε στο περιοδικό Rolling Stone: «Ποτέ δεν έχω πει
ότι είμαι αναγεννημένος Αυτό είναι απλά ένας όρος που τα μέσα ενημέρωσης
έδωσαν. Δεν λέω ότι είμαι αγνωστικιστής, γιατί πάντα πίστευα ότι υπάρχει μια ανώτερη
δύναμη». Το 1997 είπε στο Newsweek:
«Εγώ βρίσκω την θρησκευτικότητα και τη φιλοσοφία στη μουσική. Εγώ πιστεύω στα τραγούδια».
Σε συνέντευξη στην εφημερίδα The New York Times στις 28 Σεπτεμβρίου του 1997,
δήλωσε ότι «δεν ανήκει σε καμία οργανωμένη θρησκεία». Όμως ο Dylan είναι υποστηρικτής του ιουδαϊκού
χασιδικού κινήματος Chabad Lubavitch τα τελευταία 20 χρόνια και ιδιωτικά συμμετείχε σε
εβραϊκές θρησκευτικές εκδηλώσεις, συμπεριλαμβανομένων των Bar Mitzvahs των
γιων του (κάτι σαν τελετές βάπτισης), επισκέφθηκε Χαμπάντ συναγωγές και στην
γιορτή του Γιομ Κιπούρ το 2007,
παρακολούθησε την Ιουδαϊκή Σύναξη ‘Beth Tefillah’, στην Ατλάντα της
Γεωργίας, όπου κλήθηκε να διαβάσει την Τορά.
Αλλά και την εποχή που φέρεται να ασπάστηκε τον
Χριστιανισμό, ίσως αυτό που ασπάστηκε να ήταν ο Χριστιανικός Σιωνισμός, ένα
κίνημα που ήταν σε έξαρση εκείνα τα χρόνια μεταξύ των Αμερικάνων αναγεννημένων
χριστιανών. Μεγάλο μερίδιο της έξαρσης του φαινομένου είχε το βιβλίο του Hal
Lindsey, “The Late Great Planet Earth”, που εκδόθηκε στα τα τέλη της δεκαετίας
του 1970 και έκανε θραύση μεταξύ των ευαγγελικών. Το βιβλίο απεικόνιζε το
Ισραήλ και την κομμουνιστική Σοβιετική και την Κίνα ως στρατιωτικούς αντιπάλους
στον σύντομα επερχόμενο Αρμαγεδδώνα (δες άρθρο εδώ).
Το σίγουρο είναι ότι ο Dylan ποτέ δεν απομακρύνθηκε από τις
ρίζες του. Ένα από τα πρώτα πρωτότυπα κομμάτια του, στην πραγματικότητα, ήταν
μια παρωδία του "Hava Nagilah", ίσως του πιο γνωστού εβραϊκού τραγουδιού
στον κόσμο. Σε όλη την καριέρα του, τα τραγούδια του έχουν διανθιστεί με
βιβλικές αναφορές και παραφράσεις και είναι επηρεασμένα από εβραϊκά θέματα και
έννοιες. Εδώ βρίσκεται μία λίστα με «τα 10 πιο εβραϊκά τραγούδια» του από Εβραίο
αρθογράφο.
Λογοκλοπή;
Σε ένα πρόσφατο άρθρο του, ο Miles Mathis ισχυρίζεται ότι ο
Bob Dylan είναι ένας απατεώνας.
Το 1963, το περιοδικό Newsweek κατηγόρησε τον Dylan για λογοκλοπή,
ισχυριζόμενο ότι το 'Blowin'
in the Wind' είχε «αποκτηθεί» από έναν
μαθητή Λυκείου. Όπως ο Mathis επισημαίνει, εάν ο Dylan είχε γράψει το τραγούδι,
η Columbia θα είχε μηνύσει το περιοδικό Newsweek, με το άκουσμα της είδησης. Αν
ο Dylan δεν είχε γράψει αυτό που είναι το πιο διάσημο τραγούδι του, πόσο τραγουδοποιός
είναι;
Ο Mathis αναφέρει τον συνάδελφό του και συμπατριώτη του Εβραίο Leonard Cohen ως
τον συγγραφέα-φάντασμα του Dylan. Η δισκογραφική εταιρία του Cohen ήταν επίσης η
Κολούμπια. Επιπλέον, θα μπορούσε να εξηγήσει αυτό που η Joni Mitchell το 2010,
αναφερόμενη στον Dylan είπε: «.. Είναι ένας λογοκλόπος, και το όνομα και η φωνή του
είναι ψεύτικα. Τα πάντα για τον Bob είναι μια εξαπάτηση. Είμαστε σαν τη νύχτα
και την μέρα, εκείνος και εγώ».
Η Mitchell ήταν ζευγάρι με τον Cohen για κάποιο καιρό, κι έτσι
θα πρέπει να γνώριζε κάτι. Είχε την ευκαιρία να αλλάξει την άποψή της, αλλά
αρνήθηκε.
Και όπως Mathis επισημαίνει, γιατί ο Dylan ή η δισκογραφική
εταιρεία του δεν μήνυσαν για δυσφήμηση την Μίτσελ; Ο ισχυρισμός της λογοκλοπής
είναι η πιο σοβαρή κατηγορία που θα μπορούσε να απευθύνεται σε έναν καλλιτέχνη.
Κάτω: Το logo της “Never Ending”
περιοδείας του το 2006:
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου