«Αριστερά: από το «Καπνισμένο τσουκάλι» στον καπνιστό σολομό»

Ο δημοσιογράφος κάνει λόγο για «συμπτώματα "νεοαυριανισμού" στην επίσημη κυβερνητική γλώσσα

Μύδρους κατά της «Αυγής» και του ραδιοφωνικού σταθμού «Κόκκινο 105,5» εξαπέλυσε ο δημοσιογράφος Περικλής Κοροβέσης με άρθρο του πριν από λίγες ημέρες στην Εφημερίδα των Συντακτών.
Στο κείμενό του αφού εξιστορεί το παρελθόν της εφημερίδας, στη συνέχεια έρχεται στη σύγχρονη εποχή και κάνει λόγο για «προπαγανδιστικό όργανο της κυβέρνησης», για «έντονα συμπτώματα ενός "νεοαυριανισμού" της επίσημης κυβερνητικής γλώσσας» και για «προπαγάνδα που όχι μονάχα δεν πείθει, αλλά διώχνει κόσμο».

Διαβάστε το άρθρο του Περικλή Κοροβέση με τίτλο «Αριστερά: από το «Καπνισμένο τσουκάλι» στον καπνιστό σολομό»


Η «Αυγή» είχε την καλή έμπνευση να αναπαράξει τα πρωτοσέλιδά της, τις μέρες του θανάσιμου τραυματισμού του βουλευτή Γρηγόρη Λαμπράκη, από τη μέρα της δολοφονικής επίθεσης μέχρι την κηδεία του. Δηλαδή τις τελευταίες μέρες του Μάη του 1963. Τα γεγονότα αυτά τα έζησα σε κάθε τους στιγμή, ως νεαρός ακτιβιστής και μέλος της Νεολαίας της ΕΔΑ. Αρχίζοντας από μαθητής με τα συλλαλητήρια για το Κυπριακό, μέχρι την έλευση της χούντας το 1967 που αρχίζει άλλο κεφάλαιο.

Τα πρωτοσέλιδα αυτά άθελά μου αναβίωσαν μιαν εποχή που η Αριστερά ήταν μια ζώσα πραγματικότητα, μαχητική και ασυμβίβαστη και ό,τι έλεγε το πίστευε και το διεκδικούσε. Με τη δημιουργία του πολιτικού φορέα της ΕΔΑ, αμέσως μετά τη στρατιωτική και πολιτική συντριβή του ΚΚΕ, με τη λήξη του εμφυλίου πολέμου, το ηττημένο κίνημα ανασυγκροτείται και γίνεται αξιωματική αντιπολίτευση, μέσα σε μόλις οκτώ χρόνια.

Για μένα προσωπικά ήταν ένα πρωτόγνωρο και πρωτοπόρο πολιτικό φαινόμενο, που δεν νομίζω να έχει αναλυθεί επαρκώς. Και ίσως θα μπορούσε να ήταν η βάση για να δημιουργηθεί μιαν άλλη Αριστερά. Παρακαταθήκη για τον 21ο αιώνα. Αλλά το ενιαίο τότε ΚΚΕ δεν χρειαζόταν πειράματα και τη διέλυσε, επαναφέροντας το οriginal brand name, ΚΚΕ, και τη «μαϊμού» ΚΚΕ εσ.

Ο εμφύλιος πόλεμος δεν τελειώνει με τον Γράμμο - Βίτσι. Συνεχίζεται για περίπου μια 25ετία και τελειώνει με την πτώση της χούντας. Με την εξής ιδιορρυθμία: Η θριαμβεύσασα Δεξιά συνεχίζει μονόπλευρα τον εμφύλιο πόλεμο, με ένα είδος κοινοβουλευτικής δικτατορίας, με παρακράτος, στρατό τραμπούκων, εκτελέσεις, φυλακίσεις και εξορίες και με ένα καθεστώς διακρίσεων που απέκλειε και περιθωριοποιούσε κάθε αριστερό πολίτη.

Χωρίς πιστοποιητικό κοινωνικών φρονημάτων ήταν αδύνατο να βρεις δουλειά στο Δημόσιο ή να σπουδάσεις. Υπήρχε λογοκρισία σε όλα. Και μπορούσες να συλληφθείς στα καλά καθούμενα, να φας ένα μπερντάκι ξύλο ή να σε πιάσουν στον δρόμο με την «Αυγή», να σου τη σκίσουν και να σε πλακώσουν στις σφαλιάρες. (Ενα από τα επιβαρυντικά στοιχεία του χουντικού φακέλου μου ήταν ότι με έπιασαν δύο φορές γιατί διάβαζα «Αυγή»).

Τα έντυπα και τα βιβλία της Αριστεράς ήταν επικίνδυνα. Επρεπε να είχες κουράγιο για να τα αγοράσεις και πάντα κάτι διακινδύνευες. Π.χ. αν ήσουν δάσκαλος, μπορούσες να χάσεις τη θέση σου. Γι’ αυτό τα αριστερά έντυπα ήταν γοητευτικά, με φανατικούς αναγνώστες που τα υποστήριζαν με πάθος και σθένος. Από την «Αυγή», τη «Δημοκρατική Αλλαγή» και την «Επιθεώρηση Τέχνης», τα τρία καθαρόαιμα έντυπα της Αριστεράς (υπήρχαν και άλλα, Ζυγός, Θέατρο κ.λπ. που προσέγγιζαν την Αριστερά μέσω τέχνης, πολύτιμα οπωσδήποτε, που μας άνοιγαν ορίζοντες) αντλούσαμε ζωή και ελευθερία.

Η ΕΔΑ δεν μετείχε στον μονόπλευρο εμφύλιο πόλεμο. Απλά δεχόταν τις επώδυνες συνέπειες. Πάλευε για τη Δημοκρατία. Σίγουρα για ένα καθεστώς όπως αυτά της Ευρώπης (θα μπορούσαμε να λέγαμε πρόδρομος της Μεταπολίτευσης;). Εντούτοις για τα μέλη και τους φίλους της ΕΔΑ ήταν ένα καθημερινό σκληρό πεδίο μάχης, που δεν προσφερόταν για καμία καριέρα και αναρρηχητισμό. Αυτά τα είδαμε στη Μεταπολίτευση.

Το σύστημα με την πτώση της χούντας, και με εκφραστή κατά βάση τον Κωνσταντίνο Καραμανλή (τον εθνάρχη), νομιμοποιεί την Αριστερά και τη βάζει να παίξει στο γήπεδο του κοινοβουλευτισμού, με τους κανόνες της FIFA του ισχύοντος πολιτεύματος. Κάτι σαν δύο αριστερά εξτρέμ. Και αυτό άλλαξε πολλά πράγματα και δημιούργησε νέες συμπεριφορές.

Η «Αυγή» της Μεταπολίτευσης δεν ήταν ίδια με αυτή του Γλέζου, του Κύρκου και του Παρασκευόπουλου. Είχε ξεθυμάνει, αν και διέθετε αξιόλογους δημοσιογράφους και έδινε βήμα σε σημαντικούς διανοούμενους της Αριστεράς, που δεν έπαιζαν κανένα ρόλο στη διαμόρφωση της πολιτικής γραμμής της εφημερίδας. Αυτή ερχόταν έτοιμη από τον εργοδότη-κόμμα. Εντούτοις εγώ δεν την εγκατέλειψα ποτέ, όσο και αν η ρότα μας ήταν διαφορετική.

Οπως και ψήφιζα ανελλιπώς Συνασπισμό, στη βάση της λογικής του λιγότερο κακού. Τη σταμάτησα, όχι εύκολα βέβαια, όταν έγινε φτηνιάρικο προπαγανδιστικό όργανο της κυβέρνησης αναπαράγοντας τα έντονα συμπτώματα ενός «νεοαυριανισμού» της επίσημης κυβερνητικής γλώσσας (αυτός ο όρος ανήκει στον μετριοπαθή Σ. Βαλντέν).

Το ίδιο συμβαίνει και με τον «Κόκκινο 105,5 FM». Η νέα διεύθυνση υπό τον κ. Σβέρκο ακολούθησε την ίδια γραμμή (οι αναγνώστες της «Εφ.Συν.» έχουν ιδία γνώμη από τα άρθρα που δημοσίευε ως συντάκτης μας). Πού είναι το κριτικό πνεύμα, πού είναι η οξυδέρκεια, πού οι αναλύσεις; Και επειδή τυχαίνει να γνωρίζω κάποιους κυβερνητικούς βουλευτές, που τους χαρακτήριζε η αξιοπρέπεια και δεν τους έλειπε η ευφυΐα, τώρα τους βλέπω να γίνονται χαμερπή ανθρωπάκια σοβιετικού τύπου. Ο μόνος που φαίνεται να βλέπει και να λέει κάποια πράγματα δημόσια (αυτονόητα για πολλούς βέβαια) είναι ο Ν. Φίλης. Ολοι οι υπόλοιποι, ανθρωπάκια και νεοαυριανιστές; Αυτή είναι η Αριστερά;

Αλλά ας κάνουμε και λίγο τον δικηγόρο του διαβόλου και να δεχτούμε πως ο κυβερνητικός ΣΥΡΙΖΑ (γιατί υπάρχει και άλλος, ο ξεχασμένος, το κόμμα δηλαδή) έχει ανάγκη από προπαγάνδα, όπως και κάθε άλλο κόμμα. Σύμφωνοι. Αλλά τι σόι προπαγάνδα είναι αυτή, που όχι μονάχα δεν πείθει, αλλά διώχνει κόσμο; Οι πωλήσεις της «Αυγής» έχουν φτάσει στο ναδίρ και η ακροαματικότητα του «Κόκκινου» είναι τόσο μικρή, που συχνά δεν τον αναφέρουν στις μετρήσεις. 

Με αφορμή το άρθρο του Περικλή Κοροβέση «Αριστερά: από το “καπνισμένο τσουκάλι” στον καπνιστό σολομό», που δημοσιεύτηκε στη στήλη του στο φύλλο του περασμένου Σαββατοκύριακου, λάβαμε και δημοσιεύουμε, ως απάντηση, τα παρακάτω κείμενα: του πρώην πολιτικού συντάκτη μας και σημερινού διευθυντή του ρ/σ «Στο Κόκκινο» Νίκου Σβέρκου και του διευθυντή της «Αυγής» Αγγελου Τσέκερη.

Κύριε Διευθυντά
Στο κείμενό του στην ΕΦ.ΣΥΝ. του Σαββάτου 16/6, ο Περικλής Κοροβέσης αποκαλεί την «Αυγή» «φτηνιάρικο όργανο της κυβέρνησης» που αναπαράγει «τα έντονα συμπτώματα ενός ‘‘νεοαυριανισμού’’ της επίσημης κυβερνητικής γλώσσας». Θα μπορούσε να εξηγήσει έστω με κάποια παραδείγματα τι εννοεί λέγοντας «φτηνιάρικο» και «νεοαυριανισμός», αλλά δεν το θεώρησε απαραίτητο. Ηταν πιο εύκολο να αφήσει αυτούς τους χαρακτηρισμούς να αιωρούνται ατεκμηρίωτοι προς ικανοποίηση της εμπάθειας της δικής του και ίσως κάποιων από τους αναγνώστες του –κατά τα άλλα οι «αυριανιστές» είμαστε εμείς.
Αν ο Π. Κοροβέσης είχε παραλείψει τους υβριστικούς χαρακτηρισμούς και είχε γράψει «η ‘‘Αυγή’’ έχει γίνει όργανο της κυβέρνησης, αναπαράγοντας την επίσημη κυβερνητική γλώσσα...», θα μπορούσε να υπάρξει κάποια πολιτική απάντηση. Φυσικά η «Αυγή» στηρίζει την κυβέρνηση. Αλλά ούτε όργανό της είναι, ούτε την επίσημη κυβερνητική γλώσσα αναπαράγει. Η κυβέρνηση έχει την πολιτική της και λογοδοτεί σε αυτούς που την ψήφισαν τον Σεπτέμβριο του 2015. Η «Αυγή» έχει τις αρχές της και λογοδοτεί στους αναγνώστες της. Οπως άλλωστε και η ΕΦ.ΣΥΝ. – που επίσης κατηγορείται από κάποιους ως «κυβερνητικό φερέφωνο» - έχει τις δικές της αρχές και λογοδοτεί στους δικούς της αναγνώστες. Αλλά αυτή είναι μια συζήτηση που σχετίζεται με την πολιτική και την κριτική σκέψη. Και όταν το ζήτημα τίθεται με βρισιές, κάθε τέτοιου είδους συζήτηση αποκλείεται εξ αρχής.
Είναι προφανές ότι ο Π. Κοροβέσης απεχθάνεται την κυβέρνηση. Δικαίωμά του. Θα μπορούσε να ανοίξει μια πολιτική συζήτηση αντί να πυροβολεί κατά προσώπων: «χαμερπή ανθρωπάκια σοβιετικού τύπου» όλοι ανεξαιρέτως οι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ, εξ ίσου φτηνιάρικος και νεοαυριανιστικός με την «Αυγή» ο Ρ/Σ 105.5 και προσωπικά ο Νίκος Σβέρκος -ως διευθυντής του σταθμού αλλά και ως παλιός συντάκτης της ΕΦ.ΣΥΝ.- και δώσ’του ξανά ανθρωπάκια και νεοαυριανιστές όλοι εμείς. Φοβήθηκα προς στιγμήν ότι το υβρεολόγιο θα περιλάβει και την ίδια την ΕΦ.ΣΥΝ., αλλά ευτυχώς κάποιου είδους εσωτερικό φρένο μέσα στον Π. Κοροβέση πρόλαβε και λειτούργησε...
Η «Αυγή», όσο και αν δεν αρέσει σε κάποιους, θα συνεχίσει να είναι μια φωνή που υπερασπίζεται τους κοινωνικά αδύναμους, αγωνίζεται ενάντια στον ρατσισμό, τον φασισμό και τον εθνικισμό, δίνει μάχη για τις ανθρώπινες αξίες και τις προοδευτικές ιδέες. Δεν υπάρχουν πολλές τέτοιες φωνές και γι’ αυτό χρειάζεται οικονομία ψυχής και δυνάμεων. Σταματώ λοιπόν εδώ, από σεβασμό στην ιστορία του Π. Κοροβέση και πολύ περισσότερο από σεβασμό στην «Αυγή».
Επισημαίνω μόνο τα παράδοξα: Πρώτον, ότι σύμφωνα με τον ίδιο τον αρθρογράφο, έναυσμα για όλο αυτό το ακατάσχετο υβρεολόγιο ήταν το γεγονός ότι η κατά τα άλλα «νεοαυριανιστική» «Αυγή» «είχε την καλή έμπνευση να αναπαράξει τα πρωτοσέλιδά της από τις μέρες του θανάσιμου τραυματισμού του Λαμπράκη…». Και δεύτερον ότι τα περί «νεοαυριανισμού» της «Αυγής» ο Π. Κοροβέσης τα βάζει στο στόμα του Σωτήρη Βαλντέν, ο οποίος μας κάνει την τιμή να αρθρογραφεί τακτικά στην εφημερίδα μας. Πραγματικά σηκώνω τα χέρια.

Αγγελος Τσέκερης, διευθυντής της «Αυγής»

Κύριε Διευθυντά,
Διάβασα στο φύλλο του Σαββάτου 16/6/2018 το κείμενο του Περικλή Κοροβέση με τίτλο «Αριστερά: από το “καπνισμένο τσουκάλι” στον καπνιστό σολομό». Σε αυτό εκκινεί χαρακτηρίζοντας την ιστορική εφημερίδα της Αριστεράς «Αυγή» ως «φτηνιάρικο προπαγανδιστικό όργανο της κυβέρνησης» και συνεχίζει λέγοντας πως «το ίδιο συμβαίνει και με τον “Κόκκινο 105,5 FM”». Σημειώνει δε πως «η νέα διεύθυνση υπό τον κ. Σβέρκο ακολούθησε την ίδια γραμμή (οι αναγνώστες της “Εφ.Συν.” έχουν ιδία γνώμη από τα άρθρα που δημοσίευε ως συντάκτης μας)», ενώ σε άλλο σημείο αναφέρει πως «η ακροαματικότητα του “Κόκκινου” είναι τόσο μικρή, που συχνά δεν τον αναφέρουν στις μετρήσεις».
Η πορεία και τα βιώματα του Περικλή Κοροβέση είναι γνωστά και δεν χρειάζονται την επιβεβαίωσή μου. Η μαχητική αρθρογραφία και η θητεία του ως βουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ είναι, δε, μερικοί σταθμοί σε μια πορεία αγώνων, που δεν μπορεί παρά να προκαλεί σε όλες και όλους τον σεβασμό. Ωστόσο τα όσα υποστηρίζει προκάλεσαν την έκπληξή μου, για τους εξής λόγους:
♦ Εργάστηκα για πάνω από πέντε χρόνια στην «Εφ.Συν.». Υπήρξα εξ αρχής μέλος του συνεταιρισμού της, βρισκόμουν στην Κολοκοτρώνη 8 όταν φτιάχναμε τα πρώτα δοκιμαστικά φύλλα της, αρκετές εβδομάδες προτού κυκλοφορήσει στα περίπτερα. Κατά την καθημερινή μου παρουσία στα γραφεία της, ουδέποτε ο Περικλής Κοροβέσης εξέφρασε κάποια άποψη για την εργασία μου. Δεν είπε τίποτα σχετικό ούτε σε μένα προσωπικά, ούτε στα όργανα της συντακτικής επιτροπής της εφημερίδας, ούτε στη διεύθυνσή της, ούτε μίλησε σχετικά σε κάποια γενική συνέλευση του συνεταιρισμού ή σε κάποια άλλη σύσκεψη για την ποιοτική της αναβάθμιση. Είναι λοιπόν απορίας άξιον, τρεις μήνες μετά την αποχώρησή μου από την «Εφ.Συν.», τι τον παρακίνησε να κάνει δημοσίως αυτές τις παρατηρήσεις μέσω της στήλης του.
♦ Με τις (κατόπιν εορτής) παρατηρήσεις του ο Περικλής Κοροβέσης επιτίθεται, όχι μόνον σε μένα, αλλά στην ίδια την «Εφ.Συν.». Υποτιμά αυτό το πρωτοπόρο συνεταιριστικό εγχείρημα, τους συνεταιριστές της, τους εργαζόμενους και τα στελέχη της, που δίνουν καθημερινά το «παρών» στη δημοσιογραφική μάχη. Αναρωτιέμαι το γιατί.
♦ Επιχειρεί να ταυτίσει την όποια άποψή του με αυτή του συνόλου των αναγνωστών. Είναι άγνωστο πώς έχει τέτοιες δυνατότητες και ικανότητες.
♦ Μιλά για την ακροαματικότητα του σταθμού «105,5 Στο Κόκκινο», χωρίς προφανώς να είναι ενημερωμένος. Ετσι, υποτιμά τους δεκάδες χιλιάδες ακροατές του ραδιοφώνου, που τον επιλέγουν για την ενημέρωσή τους και τις πολιτιστικές προτάσεις του, αλλά και τους ανθρώπους του. Δεν μπορώ παρά να τον παραπέμψω στις σχετικές λίστες ακροαματικότητας, αλλά και να αναζητήσει αν καταγράφονται σε αυτές άλλοι σταθμοί, με ιδιοκτήτες ισχυρούς επιχειρηματίες, σταθμούς στους οποίους έχει τα τελευταία χρόνια αρκετά συχνή παρουσία.
Δεν έχω καμία διάθεση να μπω σε κάποια άγονη περαιτέρω αντιπαράθεση με τον Περικλή Κοροβέση, καθώς από το κείμενό του αυτή προδιαγράφεται εξαρχής άγονη. Ισως πάλι όλα αυτά να εκκινούν από την επιλογή του να στρατευθεί σε νέα σχήματα, να ξεκινήσει νέες πολιτικές περιπέτειες. Οπως και να ’χει, οποιαδήποτε αντιπαράθεση θα ήταν άδικη, κυρίως για την «Εφ.Συν.» που έχει πάρει τη δύσκολη απόφαση να δημοσιεύει κείμενα αρθρογράφων της που στρέφονται κατά της ίδιας.
Ελπίζω μόνο η «Εφ.Συν.» να συνεχίσει να επιτελεί το έργο της όπως έκανε πάντα: Μακριά από αυθεντίες και μικροπρέπειες.

Με ειλικρινή εκτίμηση,

Νίκος Σβέρκος, διευθυντής του «105,5 στο Κόκκινο»

  
https://www.efsyn.gr/arthro/dyo-apantiseis-ston-perikli-korovesi