Βόμβα στα θεμέλια της Ευρώπης το μεταναστευτικό

Βαγγέλης Σαρακινός

Σε ωρολογιακή βόμβα στα θεμέλια της ΕΕ εξελίσσεται το μεταναστευτικό, με την Ιταλία να στρέφεται εναντίον όλων, την Μέρκελ να κινδυνεύει να χάσει την καγκελαρία και τον Μακρόν να προσπαθεί να μαζέψει τα «απόνερα» που προκάλεσε ο Σαλβίνι. Εντωμεταξύ, μόλις λίγες ώρες μας χωρίζουν από την άτυπη έκτακτη σύσκεψη στις Βρυξέλλες, ενώ στην Μεσόγειο δύο πλοία με παράτυπους μετανάστες περιμένουν μια διπλωματική λύση για να δέσουν σε κάποιο λιμάνι.

Η βόμβα ωστόσο έσκασε από τον πρωθυπουργό της Βουλγαρίας και προεδρεύοντα της ΕΕ, Μπόικο Μπορίσοφ, ο οποίος διαμήνυσε την Παρασκευή ότι  θα προτείνει το άμεσο κλείσιμο των εξωτερικών συνόρων της ΕΕ για τους μετανάστες και την ίδρυση κέντρων για τους πρόσφυγες πολέμου εκτός του ευρωπαϊκού εδάφους. Ο Μπορίσοφ αναμένεται να κάνει αυτήν την πρόταση στην άτυπη μίνι σύνοδο για το μεταναστευτικό που θα γίνει την Κυριακή, στις Βρυξέλλες.

«Θα επιμείνω για το άμεσο κλείσιμο των εξωτερικών συνόρων ολόκληρης της ΕΕ» είπε ο Μπορίσοφ, ο οποίος κλήθηκε επειγόντως στο κοινοβούλιο, από την αντιπολίτευση, για να ξεκαθαρίσει την θέση της Σόφιας στην Σύνοδο. Έδειξε μάλιστα και τις χώρες στις οποίες θα πρέπει να ιδρυθούν τα κέντρα υποδοχής, αναφέροντας την Λιβύη και την Τουρκία. Υποστήριξε ακόμη ότι, αφού ανακοπούν οι μεταναστευτικές ροές, η ΕΕ θα πρέπει να ασχοληθεί με τους εκατοντάδες χιλιάδες μετανάστες που βρίσκονται ήδη στην Ευρώπη, προχωρώντας και σε επαναπατρισμούς.

Η γαλλική πρόταση  

Την ίδια ώρα ο Μακρόν, συνεπικουρούμενος και από τον νέο Ισπανό πρωθυπουργό Σάντσεθ, προτείνει την δημιουργία «κλειστών κέντρων στο ευρωπαϊκό έδαφος», όπου θα οδηγούνται πρόσφυγες και παράτυποι μετανάστες ήδη από την αποβίβασή τους.  Τα κέντρα αυτά κατά τον πρόεδρο της Γαλλίας θα πρέπει να λειτουργούν «με τις προδιαγραφές της Υπάτης Αρμοστείας για τους Πρόσφυγες, με ευρωπαϊκά μέσα που επιτρέπουν άμεση οικονομική αλληλεγγύη, ταχεία εξέταση των φακέλων, ευρωπαϊκή αλληλεγγύη ώστε κάθε χώρα να παίρνει με οργανωμένο τρόπο τα πρόσωπα που δικαιούνται ασύλου». Τάχθηκε μάλιστα υπέρ των κυρώσεων για τις χώρες που δεν δέχονται να φιλοξενήσουν πρόσφυγες, ενώ πέταξε και καρφιά κατά της ομάδας του Βίσεγκραντ, λέγοντας ότι «δεν μπορούμε να έχουμε χώρες που ωφελούνται μαζικά από την αλληλεγγύη στην ΕΕ και να εκφράζουν μαζικά τον εθνικό εγωισμό τους, όταν πρόκειται για μεταναστευτικά ζητήματα».

Ουσιαστικά η γαλλική πρόταση είναι να μην χορηγείται άσυλο παρά μόνο σε όσους μετανάστες διώκονται και να απελαύνονται οι οικονομικοί μετανάστες. Θέλει ωστόσο η πολιτική αυτή να έχει ευρωπαϊκό μανδύα και να μην είναι μονομερής, όπως αυτή που προωθούν οι χώρες του Βίσεγκραντ, αλλά και οι υπουργοί Εσωτερικών της Ιταλίας, της Αυστρίας και της Ισπανίας.

Η θέση του Παρισιού περιλαμβάνει και την ενίσχυση της Frontex, με  10.000 προσωπικό αντί για 1.500 που είναι σήμερα, ευρωπαϊκό γραφείο που θα συγκεντρώνει τα αιτήματα ασύλου, κατανομή στις ευρωπαϊκές χώρες όλων εκείνων που θα λαμβάνουν καθεστώς πρόσφυγα, καθώς και ευρωπαϊκή διαχείριση των απελάσεων.

Η Γαλλία καλοβλέπει και την λύση να δημιουργηθούν κέντρα εξέτασης των αιτούντων ασύλου σε αφρικανικό έδαφος, βάζει ωστόσο θέμα Διεθνούς Δικαίου για τους μετανάστες που διασώζονται στη θάλασσα και αρκετές ευρωπαϊκές χώρες θα ήθελαν και αυτοί να εγκαθίστανται σε κέντρα στην Αφρική.

Άγρια κόντρα Μακρόν – Σαλβίνι

Η ομάδα του Βίσεγκραντ πάντως (Ουγγαρία, Πολωνία, Σλοβακία και Τσεχία), η οποία συνεδρίασε πριν δύο ημέρες και οι πρωθυπουργοί των χωρών – μελών της συναντήθηκαν και με τον καγκελάριο της Αυστρίας Σεμπάστιαν Κουρτς, που αναλαμβάνει την προεδρία της ΕΕ από την 1η Ιουλίου, σνομπάρει την Σύνοδο της Κυριακής. Και η Ιταλία όμως, δια του αντιπροέδρου της κυβέρνησης και υπουργού Εσωτερικών Ματέο Σαλβίνι, διαμηνύει στις Βρυξέλλες ότι η Ρώμη δεν είναι δεδομένη.

Σαλβίνι και Μακρόν άλλωστε μόνο στα χέρια δεν έχουν έρθει τα τελευταία εικοσιτετράωρα, καθώς βρίσκονται σε οξύτατη λεκτική αντιπαράθεση. Ο Μακρόν υποστηρίζει ότι η Ιταλία, σε σχέση με πριν από έναν χρόνο, δεν αντιμετωπίζει σήμερα κατάσταση έκτακτης ανάγκης με τους μετανάστες και τους πρόσφυγες. Από την πλευρά του ο Σαλβίνι τον αποκαλεί «αλαζόνα» και του θυμίζει ότι η Ιταλία φιλοξενεί πάνω από 170.000 «υποτιθέμενους πρόσφυγες», καλώντας τον παραλλήλως να σταματήσει τις απωθήσεις στα ιταλογαλλικά σύνορα και συγκεκριμένα στην Βεντιμίλια.

Και γιατί γίνεται η Σύνοδος;

Με δεδομένα τα παραπάνω εύκολα μπορεί να αναρωτηθεί κανείς γιατί γίνεται η Σύνοδος της Κυριακής, αφού ούτε η Μέρκελ, για χάρη της οποίας έχει συγκληθεί περιμένει κάτι από αυτήν. Η ίδια άλλωστε προειδοποίησε ότι δεν θα συναφθεί συμφωνία στα τέλη Ιουνίου, εννοώντας προφανώς στην Σύνοδο Κορυφής, κάτι που καθιστά ακόμη πιο άμεσες τις απειλές του συγκυβερνήτη της Ζεεχόφερ.

Οι Βρυξέλλες πάντως έχουν ακούσει τα μηνύματα που έρχονται πανταχόθεν και σήμερα παρενέβη για δεύτερη φορά ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, ο Ιταλός Αντόνιο Ταγιάνι, αυτήν την φορά με συνέντευξή του στις εφημερίδες του γερμανικού ομίλου ΜΜΕ Funke.  Ο Ταγιάνι απηύθυνε και πάλι έντονη προειδοποίηση στα κράτη – μέλη για τους κινδύνους που μπορεί να προκαλέσουν οι «εγωισμοί» στην αντιμετώπιση του μεταναστευτικού ζητήματος, ενώ παρενέβη και στην γερμανική κυβερνητική κρίση, θυμίζοντας σε Μέρκελ και Ζεεχόφερ ότι η μετανάστευση δεν είναι ένα «αμιγώς γερμανικό πρόβλημα».

Ο Ταγιάνι τάσσεται κατά των μέτρων στα εσωτερικά σύνορα των χωρών μελών, αλλά υποστηρίζει την αποτελεσματική προστασία των εξωτερικών συνόρων. «Χρειαζόμαστε μια ευρωπαϊκή στρατηγική και  hotspots για πρόσφυγες εκτός της Ε.Ε.» τονίζει ο Ταγιάνι, προσθέτοντας ότι «μπορεί να φανταστεί ένα στην Αλβανία και ένα στα Σκόπια, καθώς και δύο ή τρία στην Αφρική».

Δύο πλοία στα αζήτητα

Εντωμεταξύ δύο πλοία, το Lifeline της ομώνυμης ΜΚΟ και το δανέζικο πλοίο μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων Alexander Maersk, τα οποία μεταφέρουν μετανάστες εξακολουθούν να πλέουν στα διεθνή ύδατα της Μεσογείου, μέχρι να βρεθεί λύση να δέσουν σε κάποιο λιμάνι. Η Ρώμη απειλεί να κατασχέσει το πλοίο της ΜΚΟ, ενώ αρνείται να δεχθεί και το δανέζικο εμπορικό.

Το Alexander Maersk ενδέχεται να προσεγγίσει τις ακτές της Μάλτας, όμως για το Lifeline είναι κάθετη και η Βαλέτα, η οποία αρνείται να το δεχθεί. Μάλιστα ο πρωθυπουργός της Μάλτας, Τζόζεφ Μούσκατ, έδωσε ουσιαστικά δίκια στην Ρώμη και τον Σαλβίνι υποστηρίζοντας με μήνυμά του στο Twitter ότι το πλοίο «παρέβη τους κανόνες, αγνοώντας τις ιταλικές οδηγίες», επειδή παρέλαβε τους μετανάστες ενώ ήταν σε εξέλιξη επιχείρηση της λιβυκής ακτοφυλακής για τη διάσωσή τους.

slpress