Χριστιανοί μαρξιστές

Του Γιώργου Κρανιδιώτη

Υπήρξαν, άραγε, ποτέ "χριστιανοί μαρξιστές"; Ο όρος φαίνεται, εκ πρώτης όψεως, contradictio in terminis. Κι όμως, υπήρξαν! Ήταν οι Ρώσοι “νόμιμοι μαρξιστές” των τελών του 19ου και των αρχών του 20ού αιώνα. Ονομάσθηκαν "νόμιμοι" διότι εργάζονταν στις "νόμιμες", δηλαδή στις ντόπιες εφημερίδες. Επρόκειτο για τους Σεργκέι Μπουλγκάκοφ, Νικολάι Μπερντιάγεφ, Σίμoν Φρανκ κ.α.

Οι φιλόσοφοι αυτοί επηρεάσθηκαν από τον Γερμανικό Ιδεαλισμό, κυρίως από τον Χέγκελ και τον Καντ, και τόνισαν την αναγκαιότητα συνδέσεως της σοσιαλιστικής θεωρίας με μία ηθική αρχή, λ.χ. τη χριστιανική. Όταν εξορίσθηκαν από το μπολσεβικικό καθεστώς, ο Μπουλγκάκοφ και ο Μπερντιάγεφ διατύπωσαν αναλυτικότερα την εκδοχή του "χριστιανικού σοσιαλισμού”.

(Οι πληροφορίες ελήφθησαν από το βιβλίο του Δημήτρη Μπαλτά "Θέματα Ρωσικής Φιλοσοφίας", Εκδόσεις Γρηγόρη, Αθήνα, 2004. Την Κυριακή 14 Απριλίου, στις 12 μ.μ., ο Δημήτρης Μπαλτάς θα μιλήσει για το πρόβλημα του Θεού στη φιλοσοφία των παραπάνω διανοητών, στο Σπιτάκι του Αγίου Νικολάου Ραγκαβά, στην Πλάκα).

ΠΗΓΗ:Γιώργος Κρανιδιώτης