Τετάρτη 21 Ιουνίου 2017

Εκτός Ελλάδας βλέπουν 4ο Μνημόνιο – Στην κυβέρνηση βλέπουν ό,τι θέλουν


Στον απόηχο του τελευταίου Eurogroup για την Ελλάδα, διεθνείς τράπεζες και επενδυτικοί οίκοι έχουν δημοσιεύσει μία σειρά αναλυτικών εκθέσεων σχετικά με την ερμηνεία της συμφωνίας μεταξύ ελληνικής κυβέρνησης και δανειστών.
Το συμπέρασμα όλων είναι απλό και λιτό: Η συμφωνία έχει αφήσει τα δύο μεγάλα προβλήματα της χώρα, χρέος και ανάπτυξη, άλυτα, δεν επιτρέπει το ουσιαστικό άνοιγμα των αγορών, δίνει στην Ελλάδα 9-12 μήνες παράταση και αποτελεί το τελευταίο στάδιο πριν από ένα 4ο «πρόγραμμα» όπως ονομάζουν το Μνημόνιο.
Σε αυτό συγκλίνουν, μεταξύ άλλων, οι γαλλικές Societe Generale και BNP Paribas, με την πρώτη να αναφέρει ότι «ένα τέταρτο πρόγραμμα θα χρειαστεί σε κάποιο σημείο…και αν (όσα συμφωνηθούν σε αυτό) δεν κριθούν αρκετά από το ΔΝΤ, τότε πιθανότατα το πρόγραμμα θα συνεχιστεί χωρίς το Ταμείο» και τη δεύτερη να συνηγορεί προσθέτοντας ότι «ότι οι Ευρωπαίοι και το ΔΝΤ δεν έχουν
ακόμη καταλήξει σε συμφωνία για το μακροπρόθεσμο οικονομικό και δημοσιονομικό σενάριο για την Ελλάδα, το οποίο οι δυνητικοί επενδυτές θα μπορούσαν να βασιστούν για τις επενδυτικές τους αποφάσεις» αλλά και η αμερικανική Citigroup που υποστηρίζει πως «πιθανότητες να χρειαστεί ένα τέταρτο σχέδιο διάσωσης μόλις λήξει η τρέχουσα περίοδος σε περίπου 12 μήνες παραμένουν αρκετά υψηλές».
Αυτή η οπτική, βέβαια, έρχεται από το εξωτερικό, γιατί στο εσωτερικό και κυρίως στην κυβέρνηση, η συμφωνία προσεγγίζεται ως το τελευταίο βήμα πριν την οριστική έξοδο από τα Μνημόνια, το 2018.
Μάλιστα, ο πρωθυπουργός Α. Τσίπρας δήλωσε δικαιωμένος σημειώνοντας χαρακτηριστικά ότι «Πήραμε τελικά αυτά που διεκδικούσαμε, αλλά και αυτά που δικαιούμασταν. Και τώρα ανοίγει ο δρόμος για την έξοδο στις αγορές, για το οριστικό τέλος, σε ένα χρόνο από σήμερα, των προγραμμάτων στήριξης και των μνημονίων που τα συνοδεύουν, ανοίγει ο δρόμος για την οριστική έξοδο από την κρίση».
Αν ξεχάσουμε για λίγο και τους μεν και τους δε και ας δούμε σε ποιο σημείο βρισκόμαστε.
Το πρώτο ζητούμενο για το αν η Ελλάδα τελικά θα χρειαστεί και 4ο Μνημόνιο είναι το μέχρι πότε έχει εξασφαλισμένα χρήματα για να πληρώσει τα ληξιπρόθεσμα χρέη της. Το δεύτερο ζητούμενο είναι αν στη συνέχεια θα μπορεί να δανειστεί ή όχι από τις αγορές.
Μέσα στο 2017 έχουν απομείνει να πληρωθούν ομόλογα ύψους 3,8 δισ. στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, 2,3 δισ. ευρώ σε ιδιώτες ομολογιούχους και 300 εκατ. στο ΔΝΤ. Το σύνολο είναι 6,4 δισ. ευρώ, χρήματα τα οποία θα καλυφθούν από τη δόση των 8.5 δισ. που θα λάβει η κυβέρνηση
Το 2018 πρέπει να πληρωθεί δόση 445 εκατ. προς το ΔΝΤ τον Ιανουάριο και τόκοι ύψους, 160 εκ. εντός του έτους, και ομόλογα ύψους 1,8 δισ. στην ΕΚΤ τον Ιούλιο. Δηλαδή , περίπου, 2.5 δισ. Αυτά θα καλυφθούν από τα πρωτογενή πλεονάσματα.
Το 2019, ωστόσο, υπάρχουν χρηματοδοτικές ανάγκες άνω των 10 δισ. ευρώ και αυτές είναι αδύνατο να καλυφθούν μόνο από πρωτογενή πλεονάσματα (φόρους, περικοπές κλπ.) ούτε από τα έσοδα από τα μέτρα του μίνι Μνημονίου που ψηφίστηκε πριν λίγους μήνες. Σύμφωνα με τον αρχικό σχεδιασμό του 3ου Μνημονίου, ο οποίος, θεωρητικά ισχύσει ακόμη, μέχρι τότε η Ελλάδα θα έπρεπε να έχει βγει στις αγορές ώστε να μπορεί να χρηματοδοτεί μόνη της το χρέος της.
Όμως μερικοί από τους μεγαλύτερους παράγοντες των λεγόμενων «αγορών», οι διεθνείς τράπεζες, δε θεωρούν την Ελλάδα βιώσιμη μακροοικονομικά και δημοσιονομικά και σε καμία περίπτωση δεν είναι διατεθειμένη να ξεκινήσουν έναν κύκλο δανεισμού της από τα ιδιωτικά τους κεφάλαια.
Πιστοληπτική γραμμή
Έτσι, χωρίς ουσιαστική πρόσβαση στις αγορές τα χρήματα της χώρας δεν αρκούν για να χρηματοδοτήσουν τις ανάγκες της στο 2019. Εξ ου και οι προβλέψεις για την ανάγκη 4ου Μνημονίου.
Όταν, λοιπόν ο πρωθυπουργός υποστηρίζει ότι δε θα χρειαστεί νέο «πρόγραμμα», θα πρέπει να εξηγήσει και με ποιον τρόπο θα εξασφαλίσει την κάλυψη των αναγκών της Ελλάδας στο 2019 και φυσικά και το πώς θα διασφαλίσει την σταθερή κάλυψη τους και στη συνέχεια. Προς το παρόν κάτι τέτοιο δεν έχει γίνει, ούτε από τον ίδιο, ούτε από την πλευρά της κυβέρνησης. Και εδώ είναι που επανέρχεται η συζήτηση για  «προληπτική γραμμής πίστωσης» για την Ελλάδα, η οποία θα πρέπει να «ανοίξει» μετά τον Αύγουστο του 2018 ώστε να καταστήσει ευκολότερη την έξοδο της Ελλάδας στις αγορές με το που θα ολοκληρωθεί και το 3ο μνημόνιο.
Πρόκειται για τον ίδιο μηχανισμό που είχε αποφασιστεί το 2014 για να ισχύσει από το 2015 και να εξασφαλίσει την ομαλή έξοδο της Ελλάδας στις αγορές. Όμως τότε το σενάριο  προέβλεπε να δημιουργηθεί προληπτική γραμμή για την Ελλάδα (ECCL) με τα αδιάθετα δανειακά κεφάλαια της τάξεως των 10,9 δισ. ευρώ που είχαν εγκριθεί στο πλαίσιο του β’ μνημονίου, τα οποία ωστόσο  η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ  επέστρεψε στις αρχές του 2015 όταν και υποβλήθηκε το αίτημα για παράταση του β’ μνημονίου μέχρι και τον Ιούνιο του 2015. Τότε είχε εκτιμηθεί ότι αυτά τα 10,9 δισ. ευρώ θα παρείχαν δίχτυ ασφαλείας ώστε να καλυφθούν όλες οι δανειακές υποχρεώσεις της Ελλάδας για έναν χρόνο, δηλαδή για ολόκληρο το 2015.
Επιπλέον, τότε το χρέος κρινόταν από το ΔΝΤ ως βιώσιμο και προβλεπόταν, επισήμως, να βρίσκεται κάτω από το 100% του ΑΕΠ μέχρι το 2025 ενώ τώρα προβλέπεται να είναι πάνω από το 260% του ΑΕΠ μέχρι το 2060 και με χρηματοδοτικές ανάγκες μαμούθ. Ακόμη, τότε προβλεπόταν ισχυρή ανάπτυξη ενώ τώρα οι προβλέψεις για την ανάπτυξη είναι ούτως ή άλλως μικρές αλλά και συνεχώς συρρικνώνονται.
Τέλος, τότε η Ελλάδα είχε πόρους αποπληρωμής του χρέους χωρίς πρόσθετα μέτρα, από το τραπεζικό χαρτοφυλάκιο του κράτους που είχε λογιστική αξία 16,5 δισεκατομμυρίων, η οποία είχε φτάσει τα 20,5 δισεκατομμύρια το καλοκαίρι του 2014 και προβλεπόταν να φτάσει στα 28 δισεκατομμύρια ως το 2016. Όμως αυτές οι αξίες μηδενίστηκαν στο πρώτο εξάμηνο του 2015.
Συμπέρασμα
Επομένως, σήμερα η κατάσταση είναι πολύ διαφορετική απ’ ότι το 2014 και δεν υπάρχουν οι προϋποθέσεις για την ακριβή επανάληψη λύσεων που σχεδιάζονταν τότε. Επομένως αυτό που μέχρι στιγμής βλέπουμε είναι άλλο ένα επικοινωνιακό παιχνίδι το οποίο θα έχει συγκεκριμένη ημερομηνία λήξης και η πραγματική διαπραγμάτευση για τη συνέχεια του ελληνικού δράματος είναι ακόμη μπροστά μας.
Analitis.gr
Πάνος Παναγιώτου*
*Ο Πάνος είναι αναλυτής και δημιουργός ρομποτικών συστημάτων ανάλυσης των χρηματιστηριακών αγορών. Το πιο πρόσφατο σύστημα του, με την εμπορική ονομασία DomiStock, υποστηρίζεται από την Reuters Financials, διατίθεται από την Innovative Market Technologies στις ΗΠΑ και σε 90 χώρες και επιλέχθηκε ως ο Ρομποτικός Σύμβουλος Αναφοράς σε διεθνή ερευνητική εργασία για τη διαδραστικότητα Ρομπο-Συμβούλων και Ιδιωτών Επενδυτών, στο τμήμα Χρηματοοικονομικής Μηχανικής (Financial Engineering) του πανεπιστημίου Columbia, στη Νέα Υόρκη, λαμβάνοντας εξαιρετικές κριτικές.
Αναλύσεις και άρθρα του έχουν δημοσιευτεί, μεταξύ άλλων, στο Bloomberg, στον Economist, στο BBC, στο NHK (Ιαπωνία), σε πολλά ελληνικά ΜΜΕ και στις εγκυρότερες γερμανικές εφημερίδες. Είναι συχνός καλεσμένος σε πληθώρα οικονομικών τηλεοπτικών εκπομπών, έχει συνεργαστεί με την ιδιότητα του ως αναλυτής με την εκπομπή “Mega Σαββατοκύριακο” στο Mega Channel (2010-2011), με την εκπομπή του Γιώργου Αυτιά στον ΣΚΑΙ (2012-2015), ενώ είναι τακτικός καλεσμένος της εκπομπής του Γιώργου Παπαδάκη στον Ant1 (2016-2017) και στην κρατική τηλεόραση και το ραδιόφωνο (ΕΡΤ1 –  ΕΡΤ3).
Έχει κάνει έρευνα στην ενσωμάτωση της ποσοτικής ανάλυσης και μαθηματικών, στατιστικών και υπολογιστικών μοντέλων στην χρηματιστηριακή ανάλυση και έχει εκπαιδεύσει ιδιώτες και επαγγελματίες επενδυτές από όλο τον κόσμο.
Σπούδασε χρηματοοικονομικά μαθηματικά στο πανεπιστήμιο Portsmouth στην Αγγλία και νομική στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης. Είναι κάτοχος μίας σειράς πιστοποιήσεων / διπλωμάτων με εξ αποστάσεως εκπαίδευση και μεταξύ άλλων στη Χρηματοοικονομική Μηχανική και Διαχείριση Κινδύνων – Πανεπιστήμιο Κολούμπια, Αποτίμηση Περιουσιακών Στοιχείων – Πανεπιστήμιο του Σικάγο, Προηγμένες Στατιστικές – Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ, Μακροοικονομετρική Πρόβλεψη – ΔΝΤ, Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, Ανάλυση Εμπορικού Real Estate – Moody’s, Τραπεζικά Οικονομικά και Οικονομικά του Χρήματος – Πανεπιστήμιο Κολούμπια, Στατιστική για την Επιστήμη των Δεδομένων και την Ανάλυση – Πανεπιστήμιο Κολούμπια, Χρηματοπιστωτικές Αγορές – Πανεπιστήμιο Yale, Στατιστική Ανάλυση και Μαθηματική Βελτιστοποίηση – Πανεπιστήμιο MIT, Tεχνολογικό Iνστιτούτο Μασαχουσέτης.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου