Κυβερνητικό αναπτυξιακό δούλεμα

Παλιές και νέες μνημονιακές δεσμεύσεις φέρνει η «Στρατηγική Ανάπτυξης για το Μέλλον»

του Παύλου Δερμενάκη
Ένα διαχρονικά επίκαιρο σύνθημα του Μάη ’68 αφορούσε την εργατική εκμετάλλευση: «Δουλεύω, δουλεύεις, δουλεύει, δουλεύουμε, δουλεύετε, απολαμβάνουν…». Για την σημερινή κυβέρνηση της Ελλάδας θα μπορούσαμε να παραφράσουμε το σύνθημα αντικαθιστώντας το «απολαμβάνουν» με το «μας δουλεύουν».
Το τελευταίο διάστημα, και όσο πλησιάζουμε προς τη λήξη της θητείας της κυβέρνησης μας βομβαρδίζουν με επικοινωνιακά τεχνάσματα σχετικά με το τέλος των μνημονίων και την επόμενη μέρα της ανάπτυξης, η οποία υπόσχονται ότι θα είναι δίκαιη. Από κοντά και η αντιπολίτευση, δια στόματος Μητσοτάκη, υπόσχεται ανάπτυξη και περιορισμό της φορολογίας, γιατί αυτός μόνο είναι αξιόπιστος και έχει τη «σωστή συνταγή». Έτσι, το σάπιο πολιτικό σύστημα που μας οδήγησε
στην εξαθλίωση, επικαλείται για μία ακόμα φορά την ανάπτυξη.
Κατανοώντας με έργα τη δίκαιη ανάπτυξη
Για να δούμε όμως την αξιοπιστία λόγων και έργων, ας δούμε κάποια δεδομένα.
Ο μέσος μισθός στον ιδιωτικό τομέα, με πραγματικά απολογιστικά στοιχεία ΕΦΚΑ, μειώθηκε στο διάστημα από 9/2016-9/2017 κατά 2,6% (από 940  σε 916 ευρώ), ενώ την ίδια περίοδο το ΑΕΠ αυξήθηκε κατά 1,9%. Αλλά υπάρχει και η άλλη όψη της «δίκαιης ανάπτυξης», η πορεία των επιχειρηματικών κερδών. Με βάση τα μέχρι τώρα αποτελέσματα φαίνεται ότι το 2017 θα είναι η καλύτερη χρονιά, από το 2009, για τις εισηγμένες στο χρηματιστήριο εταιρείες. Η κερδοφορία των εισηγμένων, μετά την αφαίρεση των τραπεζών που έχουν τα γνωστά προβλήματα, ανέρχεται σε 2,43 δισ. ευρώ και είναι αυξημένη κατά 28,5% έναντι του 2016. Έτσι, 34 εισηγμένες διανέμουν μερίσματα 1,37 δισ. ευρώ στους μετόχους, αυξημένα κατά 8,5% σε σχέση με το προηγούμενο έτος.
Συμπερασματικά το 2017, που είχαμε «δίκαιη ανάπτυξη», το ΑΕΠ αυξήθηκε γύρω στο 1,5%, η αμοιβή της εργασίας μειώθηκε κατά 2,6% και τα κέρδη αυξήθηκαν πάνω από 20%! Είπατε κάτι;
Η υποσχετική της Στρατηγικής Ανάπτυξης για το Μέλλον
Αφού λοιπόν έγινε κατανοητό τι σημαίνει για την κυβέρνηση δίκαιη ανάπτυξη, ας δούμε το περιεχόμενο του σχεδίου «Στρατηγική Ανάπτυξης για το Μέλλον» που παρουσίασε πριν μερικές μέρες (21/5/2018) ο πρωθυπουργός. Το σχέδιο κινείται στην ίδια λογική με το γενικόλογο δωδεκασέλιδο κείμενο που παρουσιάστηκε πριν από έναν μήνα στο Eurogroup. (Για περισσότερα δείτε το άρθρο «Μεταμνημονιακά αναπτυξιακά παραμύθια» στο προηγούμενο φύλλο της εφημερίδας).
Στην παρούσα του έκδοση, το σχέδιο έχει χαρακτήρα «επιστημονικής μελέτης». Αποτελείται από 106 σελίδες που περιλαμβάνουν 117 στόχους και καλύπτουν τα πάντα. Μια ανάγνωση όμως, μετά το ξεφύλλισμα, σε προσγειώνει στην πραγματικότητα του ΣΥΡΙΖΑ και του Δραγασάκη. Όπως και πριν τις εκλογές του 2015 δεν υπήρχε πρόγραμμα, έτσι και τώρα δεν υπάρχει. Υπάρχει μια απαρίθμηση στόχων που αποτελούν ευσεβείς πόθους και στο βάθος, ανάπτυξη λίγο πάνω από 2% για την περίοδο 2018-2022. Πώς θα γίνουν αυτά, με ποιές προϋποθέσεις, με την αξιοποίηση ποιών πόρων; Παρά τις 106 σελίδες δεν γίνεται κάποιος σοφότερος από όσα ξέρει μέχρι σήμερα.
Πρόκειται για μία έκθεση ιδεών που οι συντάκτες της δεν είχαν το θάρρος να παραθέσουν ούτε καν έναν συνοδευτικό πίνακα να παρουσιάζει αυτά που ισχυρίζονται, αλλά με μία ιστορικότητα. Φυσικά δεν το έκαναν γιατί θα τους εξέθετε. Η μέχρι σήμερα εξέλιξη των μεγεθών δεν επιτρέπει τα «άλματα σκέψης» και υποσχέσεων στα οποία επιδίδονται. Έτσι, καταφεύγουν στην παρουσίαση μόνο των μελλοντικών μεγεθών, που θα εξελιχθούν όπως αυτοί πιστεύουν, αγνοώντας τη μέχρι τώρα εξέλιξη.
Ο λογαριασμός και πάλι στον λαό
Εκτός από τις αοριστίες για ανάπτυξη, το σχέδιο περιλαμβάνει και συγκεκριμένα πράγματα, που αποτελούν μνημονιακές δεσμεύσεις αλλά θα εφαρμοστούν αφού θα έχουμε πετύχει την «καθαρή έξοδο» από τα μνημόνια. Ειδικότερα προβλέπονται ρητά:

• Η διατήρηση των πρωτογενών πλεονασμάτων μέχρι και το 2022 στο 3,5% και μετά στο άνω του 2%.

• Η συνεχής μείωση των συντάξεων, μέσω της μείωσης της σχετικής κρατικής δαπάνης. Οι συνολικές δαπάνες για συντάξεις από 17,3% του ΑΕΠ το 2016 θα φτάσουν στο 13,4% το 2020 και σε 12,9% το 2040(!). Όμως, από το 2025 και μετά η κρατική χρηματοδότηση θα καλύπτει αποκλειστικά και μόνο την εθνική σύνταξη, που σήμερα ανέρχεται στα 345,6 ευρώ, και κανείς δεν ξέρει πόσο θα έχει γίνει τότε. Δηλαδή, η χρηματοδότηση του Δημοσίου, που λεηλάτησε τα ταμεία, με τη νομιμοποίηση της «Αριστεράς» θα φτάσει στο 4,8% του ΑΕΠ. Αλλά μην ανησυχείτε, δεν θα υπάρχει πρόβλημα σύμφωνα με τους υπολογισμούς τους (που όμως δεν τους παρουσιάζουν). Από το 2025 και μετά θα έχει εξυγιανθεί (πώς; με ποια νέα μέτρα;) το ασφαλιστικό σύστημα, θα είναι βιώσιμο και συνεπώς οι εισφορές των εργαζόμενων θα επαρκούν για να καταβάλλονται οι «ανταποδοτικές» συντάξεις άνω των 345,6 ευρώ. Το τέλειο πρωταπριλιάτικο ψέμα δια στόματος του πρωθυπουργου. Συμπέρασμα, μας πάνε πανηγυρίζοντας για την ανάπτυξη σε συντάξεις των 300 ευρώ συνολικά και νέες αλλαγές στο ασφαλιστικό. Ήδη έχουν πέσει στο τραπέζι οι προτάσεις του ΟΟΣΑ για σύνταξη στα 70 και βλέπουμε…

• Στη φορολογία το σχέδιο περιλαμβάνει διάφορες ευχές περί μείωσης, αλλά τίποτε το συγκεκριμένο. Οι μειώσεις θα υπάρξουν όταν το επιτρέπουν οι συνθήκες… Πότε εκτιμούν ότι μπορεί να γίνει αυτό, με ποιους οικονομικούς δείκτες στόχους, με ποιές διαδικασίες…; Οι λαλίστατοι, κατά τα άλλα, «αριστεροί» δεν έχουν να πουν απολύτως τίποτε. Το πλέον κραυγαλέο παράδειγμα πολιτικής απάτης στο θέμα φορολογία είναι ο ΕΝΦΙΑ. Εκλέχτηκαν για να τον καταργήσουν, ισχυρίζονται ότι τους υποχρέωσαν οι δανειστές και επειδή δεν μπορούσαν τον κράτησαν για την περίοδο του 3ου μνημονίου. Ισχυρίζονται ότι το μνημόνιο τελειώνει αλλά δεν έχουν το πολιτικό θάρρος να βάλουν στο τραπέζι, αυτοί οι μεγάλοι διαπραγματευτές, την κατάργησή του. Έτσι, ο ΕΝΦΙΑ πλέον μονιμοποιείται και μάλιστα με κλειδωμένο ύψος εσόδων τα 2,65 δισ. ευρώ. Γνωρίζουμε όλοι τι σημαίνει να μονιμοποιηθεί κάποιος φόρος που επιβλήθηκε αρχικά ως έκτακτος. Έτσι, η Ελλάδα θα έχει τη δεύτερη υψηλότερη φορολογία ακινήτων σε όλη την ΕΕ (2,8% του ΑΕΠ) με πρώτη τη Γαλλία (3,3%) και πολλαπλάσια από τη Γερμανία (μόλις 0,4%)!

Επικαιροποιημένο μνημόνιο και αναπτυξιακό σχέδιο
Εκτός όμως από τις ευχές και τις ρητές δεσμεύσεις για το αναπτυξιακό σχέδιο, υπάρχουν και οι άμεσοι σχεδιασμοί των δανειστών. Στις 24/5/2018 δόθηκε στη δημοσιότητα από την Κομισιόν το επικαιροποιημένο μνημόνιο που συνδέεται με το πρόγραμμα. Σύμφωνα με την επικαιροποίηση, υλοποιούνται όλες οι δεσμεύσεις που έχει αναλάβει η κυβέρνηση μέχρι σήμερα, στον προβλεπόμενο χρόνο ή νωρίτερα αν παραστεί ανάγκη επειδή δεν βγαίνουν τα νούμερα (π.χ. μείωση αφορολόγητου από το 2019 αντί για την 1/1/2020). Τα βασικά στοιχεία είναι:

• Περικοπή της προσωπικής διαφοράς στις καταβαλλόμενες συντάξεις (-18%) από 1/1/2019. Δηλαδή μείωση των συντάξεων κατά 1,8 δισ. ευρώ.

• Οριστική κατάργηση του ΕΚΑΣ από 1/1/2020. Μέχρι το 2018 κόπηκαν 808 εκ. ευρώ και το 2019 θα κοπούν άλλα 45 εκ.

• Κριτήριο για την υλοποίηση του Αναπτυξιακού Σχεδίου θα είναι η τήρηση των μνημονιακών δεσμεύσεων

• Οποτεδήποτε χρειαστεί, και μετά τα μνημόνια, η κυβέρνηση έχει δεσμευτεί να λάβει όλα τα αναγκαία πρόσθετα μέτρα για να αναπληρώσει απώλειες δημοσίων εσόδων.

• Αυτόματη εφαρμογή του «δημοσιονομικού κόφτη» (-15% συντάξεις, -45% μισθοί, -19% λειτουργικά έξοδα) αν η ανάπτυξη αποδειχθεί χαμηλότερη από 0,5% από την αρχική πρόβλεψη.

Και προκύπτει το ερώτημα: από που προκύπτει ότι βγαίνουμε από τα μνημόνια;
Συμπεράσματα από τις εξαγγελίες
1. «Πολύ κακό για το τίποτα» θα μπορούσε να είναι ο τίτλος, γύρω από το θέμα της μεταμνημονιακής στρατηγικής ανάπτυξης της Ελλάδας
2. Οι μνημονιακές δεσμεύσεις παραμένουν ανέπαφες, υλοποιούνται σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα ακόμα και μετά τη λήξη των μνημονίων και παράλληλα υπάρχουν αυτόματοι μηχανισμοί επιβολής νέων μέτρων σε περιπτώσεις μη επίτευξης στόχων.
3. Ο ΣΥΡΙΖΑ, χωρίς να έχει πλέον το δίλημμα – ανάγκη χρηματοδότησης από τους δανειστές (σύμφωνα με όσα ο ίδιος λέει), παρουσίασε ένα νεοφιλελεύθερο πρόγραμμα με δική του υπογραφή, που φυσιολογικά θα χειροκροτήσουν οι δανειστές.
4. Με αυτό το «μεταμνημονιακό» σχέδιο ο ΣΥΡΙΖΑ αποδεικνύεται ότι έχει πάρει οριστικά διαζύγιο με την αριστερά. Η σκέψη του και ο ορίζοντάς του, το δικό του πρόγραμμα, είναι η διαχειρισιμότητα, η εξυπηρέτηση του συστήματος. Ο κυβερνητισμός, με «εμάς» στην «καρέκλα», είναι το ανώτατο πολιτικό και ηθικό δόγμα για αυτό το πολιτικό μόρφωμα, στο οποίο ο Ελληνικός λαός εναπόθεσε τις ελπίδες του για να βγει από μνημόνια.

από το «https://www.e-dromos.gr/»