Κράτος φιλανθρωπίας, αντί για κοινωνικό κράτος

 

Ακόμη και χθες ο Σαμαράς και ο Βενιζέλος επανέλαβαν ότι δεν θα ληφθούν νέα, και μάλιστα οριζόντια, μέτρα. Ποιον νομίζουν ότι κοροϊδεύουν; Όπως προκύπτει και από την ντιρεκτίβα του ΟΟΣΑ, η κυβέρνηση έχει δεσμευθεί να εφαρμόσει μέτρα που διαλύουν τον στενό πυρήνα του κοινωνικού κράτους. Και ετοιμάζεται να προχωρήσει σε νέο συνταξιοδοτικό επικαλούμενη την κατάρρευση των ασφαλιστικών ταμείων, για την οποία ευθύνεται η ίδια με την πολιτική ύφεσης που ακολουθεί και με το άγριο κούρεμα των αποθεματικών των ταμείων.

Ο πυρήνας του μεταπολεμικού ευρωπαϊκού κράτους πρόνοιας (που υιοθετήθηκε με καθυστέρηση στην Ελλάδα τη δεκαετία του '80) είναι η διασφάλιση σε όλους τους εργαζόμενους, ανεξαρτήτως εισοδήματος, των δικαιωμάτων στην Υγεία, την περίθαλψη, την κοινωνική πρόνοια, καθώς και την προστασία από την ανεργία. Σε όλους ανεξαιρέτως, γιατί τα κοινωνικά δικαιώματα δεν είναι ούτε προνόμιο των ευπόρων ούτε αντικείμενο φιλανθρωπίας προς τους εξαθλιωμένους πολίτες, δηλαδή παραχώρηση. Είναι δικαίωμα, που η άσκησή του απορρέει από την αρχή της κοινωνικής αλληλεγγύης με στόχο την κοινωνική συνοχή και δεν ευτελίζεται από επιδοματικές λογικές που αφορούν επιλεκτικά κοινωνικές κατηγορίες αντιμέτωπες με την έσχατη εξαθλίωση.

Το κοινωνικό κράτος, όπως και το κράτος Δικαίου, είχε συνδεθεί με την εποχή της "χρυσής ανάπτυξης" της οικονομίας στον μεταπολεμικό καπιταλιστικό κόσμο. Επίσης, είχε αποτελέσει τη δυτική απάντηση στο καθεστώς κοινωνικών διασφαλίσεων που παρείχε, τουλάχιστον μέχρι τη δεκαετία του '70, το καθεστώς του υπαρκτού σοσιαλισμού. Τώρα, που επιλέγεται πολιτική ακραίας λιτότητας και ύφεσης, υπονομεύεται η υλική βάση χρηματοδότησης του κράτους πρόνοιας και μετατρέπεται σε μηχανισμό κοινωνικής ελεημοσύνης. Σε εποχές που ο νεοφιλελευθερισμός διεκδικεί ρόλο μοναδικής οργανώτριας ιδέας της παγκόσμιας οικονομίας, εγκαταλείπονται κατακτήσεις που έθεταν περιορισμούς στην αγορά.

Σύμφωνα με την αντίληψη του κράτους-φιλόπτωχου, επίδομα ανεργίας θα πάρουν μόνο οι εξαθλιωμένοι, οι συντάξεις αναπηρίας θα δίδονται με εισοδηματικά κριτήρια, τα ασφαλιστικά ταμεία θα ενοποιηθούν προς τα κάτω με εκμηδενισμό των συντάξιμων αποδοχών. Κι όλα αυτά συμβαίνουν ενώ υπερφορολογούνται άγρια οι ασθενέστεροι οικονομικά πολίτες και εφαρμόζονται οριζόντια φορολογικά μέτρα, όπως είναι το χαράτσι, ακόμη και στα χέρσα κτήματα.

Είναι τόσο μακριά από την κοινωνία η κυβέρνηση; Δεν βλέπει ότι τα μέτρα διάλυσης των εισοδημάτων και εκδίωξης των εργαζομένων από τις δουλειές τους προκαλούν νέο κύμα κοινωνικών κινητοποιήσεων; Πιστεύει ότι οι πολίτες είναι διατεθειμένοι να απολέσουν την ιδιότητα του πολίτη, που στηρίζεται στην αρχή της κοινωνικής αλληλεγγύης, και να μετατραπούν σε ουρές στα κοινωνικά φιλόπτωχα; Αν εφαρμοστούν όλα αυτά τα μέτρα, είναι προφανές ότι σε 6 χρόνια δεν θα γυρίσουμε εκεί όπου ήμαστε πριν την κρίση, αλλά εκεί απ' όπου ξεκινήσαμε μετά τον πόλεμο.

Η σημερινή απεργία, με αιχμή την υπεράσπιση της εργασίας και των δημόσιων αγαθών, αποκτά δραματική επικαιρότητα υπό το φως της συνταγής του ΟΟΣΑ και των μυστικών δεσμεύσεων της κυβέρνησης.

“ Το κύριο άρθρο της Αυγής ”