«Το οδικό δίκτυο επεκτάθηκε, ο εξηλεκτρισμός ολοκληρώθηκε και πραγματοποιήθηκαν μεγάλης κλίμακας ξένες επενδύσεις», έγραψε στην «Καθημερινή» ο Στ. Ν. Καλύβας, για τη χούντα. Πώς; «Ξένες επενδύσεις»; Μα σε αυτό το πεδίο έγκειται μία σχετικά άγνωστη, αλλά μεγάλη, χουντική οικονομική αποτυχία: μολονότι προσέφεραν απίθανες συμβάσεις και συμπιεσμένο «εργατικό κόστος», οι… ατσίδες της «εθνωσωτηρίου» έφεραν λιγότερο χρήμα απ’ όσο η προηγηθείσα «φαυλοκρατία». Αφήστε δε το πώς αξιοποιήθηκε και πόση «προστιθέμενη αξία» κόμισε…
Τον Δεκέμβριο του 1967 ο υπουργός Συντονισμού Ν. Μακαρέζος προσδιόριζε στόχους του πενταετούς (1968 – 1972) σχεδίου του. Τότε ήταν πχ που έταξε «350.000 ευκαιρίες απασχολήσεως» (διπλωματικός όρος, όχι θέσεις εργασίας, «ευκαιρίες»), αλλά, στην «εθνοσωτήριο» επταετία η «τόνωση» της εγχώριας
απασχόλησης έμελλε να αποδειχθεί 44 φορές μικρότερη της εξωτερικής μετανάστευσης. Για την εισροή ξένου κεφαλαίου, ο Μακαρέζος έθεσε «τον πήχη» στη μέση ετήσια αύξηση κατά 67%, εν συγκρίσει προς την περίοδο 1962- 1966.
Και εγένετο… τζίφος, όποια διαθέσιμη «πηγή» και αν προτιμηθεί. Τα… επιεικέστερα στοιχεία είναι όσα «έδωσε» η Τράπεζα της Ελλάδος, υιοθετώντας τη μεθοδολογία του Στέιτ Ντιπάρτμεντ (οι ΗΠΑ παρακολουθούσαν ανελλιπώς τη ροή κεφαλαίων στην Ελλάδα): Οι μέσες ετήσιες εισροές των περιόδων 1962 – 1966 και 1967 – 1973 αναδείχθηκαν σχεδόν ισόπαλες. Συγκεκριμένα, 55,4 έναντι 55,9 εκατ. δολαρίων, με ποσοστό των αμερικανικών κεφαλαίων 69,7 και 71%, αντίστοιχα. Επρόκειτο όμως για σημαντικότατη μείωση σε σταθερές τιμές, δοθέντος ότι το δολάριο του 1965 ήταν κατά 30% ανώτερο εκείνου του 1972.
Φαντάζει οξύμωρο, αλλά τρισχειρότερα – για τη χούντα- συγκριτικά στοιχεία δημοσιοποίησε το 1972 η ΕΤΒΑ. Ποιος ξέρει, ίσως ο τότε διοικητής της, ο Π. Τοτόμης, αμελούσε τα «επικοινωνιακά» καθήκοντα, επειδή τον συνέπαιρνε η βασική του ενασχόληση. Τα «θαλασσοδάνεια».
Ανεξήγητο το φιάσκο; Κάθε άλλο. Γιατί κάποιος θα «έριχνε» πολύ χρήμα, εάν μπορούσε να κερδίσει πολλά βάζοντας λίγα ή και τίποτε – για να θυμηθούμε τις ιλαροτραγωδίες τύπου Litton ή Μακ Ντόναλντ, που υποτίθεται ότι θα έφτιαχνε την Εγναντία Οδό; Και, επιτέλους, ποιες ακριβώς «μεγάλες ξένες επενδύσεις» δεν κατέληξαν σε… κλαυσίγελο;
Ο Τομ Πάπας «πήρε» ό,τι ήθελε (εργοστάσιο Coca Cola) και η χούντα τον απάλλαξε από την υποχρέωση – αντάλλαγμα των άλλων επενδύσεων, ύψους 20 εκατ. δολαρίων. Η Stayr «χρυσώθηκε» για την παραγωγή τρακτέρ στη Θεσσαλονίκη, αλλά αποκαλύφθηκε («Οικονομικός Ταχυδρόμος», 1/5/1975) πως αυτά… εισάγονταν από την Αυστρία! «Έμεινε από λάστιχο» το σχέδιο με τις γαλλικές Peugeot – Renault, που θα έκαναν τη βιομηχανική ζώνη του Βόλου… Ντιτρόιτ, παράγοντας 10.000 οχήματα ετησίως. Η μεταπολίτευση «βρήκε» την επένδυση στα επίπεδα του μετοχικού κεφαλαίου, δηλαδή 2 εκατ. δολαρίων, εκ των οποίων το 51% ήταν χρήματα της ΕΤΒΑ.
Άλλο: Εάν εφαρμοζόταν η εξωφρενική σύμβαση με τη Nestle, τότε, όπως έκρινε αργότερα η Αγροτική Τράπεζα, οι τιμές των προϊόντων διατηρημένου γάλακτος θα αυξάνονταν κατά 30% το λιγότερο, αμέσως. (Δεσμεύτηκε η δικτατορία, μεταξύ άλλων, να επιδοτεί τη Nestle, εάν εμφανίζονταν στην ελληνική αγορά ομοειδή, φθηνότερα προϊόντα ή να επιβάλλει δασμούς στα… παρείσακτα!).
Κατά τα άλλα: Από την εποχή του Χ. Τρικούπη, στοιχειώδης «δουλειά» κάθε κυβέρνησης είναι να «κλείνει ραντεβού» ανάμεσα στις δημόσιες υποδομές και τις εκάστοτε τεχνολογικές, μηχανικές εξελίξεις. Σε καμία εξουσία, πλην της χουντικής, δεν αναγνωρίστηκε αυτό ως άθλος. Γιατί, άραγε, συνιστούσε κατόρθωμα η αύξηση κατά 114,7% της ηλεκτρικής παραγωγής, από 6.309 εκατ. κιλοβατώρες το 1967 σε 13.546 το 1973; Μήπως η ποσοστιαία αύξηση κατά την επταετία 1960 – 1966 δεν ήταν 148,5%, δηλαδή από 2.198 σε 5.462 εκατ. κιλοβατώρες; (ΕΣΥΕ, 1974). Άλλο ήταν το «κατόρθωμα»: Η ΔΕΗ στις 31/12/1973 χρωστούσε το ποσό- μαμούθ των 15, 7 δισ. δρχ σε τράπεζες του εξωτερικού, για λόγους που παραπέμπουν σε «παράπλευρες»… πονεμένες «εθνωσωτήριες» ιστορίες.
Γιατί, αλήθεια, να μείνει κανείς με ανοιχτό το στόμα, μαθαίνοντας ότι επί χούντας συνεχίστηκε η επέκταση του οδικού δικτύου; Ας… το ανοίξει, καλύτερα, όταν πληροφορηθεί τις ασύλληπτες υπερβάσεις, τα «πώς» και τα συναφή. Ακόμη και εργολαβία 165 εκατ. δρχ που έφθασε τα 5,7 δισεκατομμύρια «βγήκε στη φόρα» (ενδεικτικά, «Ταχυδρόμος», 21/5/1975). Για να μην επεκταθούμε στο πόσο λίγες Τεχνικές ΑΕ «έπαιρναν τις δουλειές».
Αντί επιλόγου: «Η οικονομία το 1974 ήταν κούκλα», διατεινόταν το 2011 ο Άδωνης Γεωργιάδης. Ναι, το 1974… Τότε που ο ελληνικός τιμάριθμος ήταν ο ψηλότερος (στον ΟΟΣΑ), η ύφεση στο μείον 6,4%, το εμπορικό έλλειμμα τραγικό και ο Μακαρέζος… ομιλητικότατος: Στις 26 Απριλίου 1974, εκτός κυβέρνησης πλέον, έλεγε στον αρχιεπίσκοπο Αμερικής, Ιάκωβο: «Κατά τους μετριοτέρους υπολογισμούς, η Ελλάς προ του Σεπτεμβρίου θα χρειαστεί ποσόν 1,8 δισ. δολαρίων, δια να δυνηθεί να αποφύγει την κήρυξιν χρεοστασίου» (Αρχείο Κ. Καραμανλή, τόμος 7, σελίδα 341).
Αλλά κατά τους… ωραιότερους «υπολογισμούς», σήμερα, γίνεται «κούκλα» ακόμη και το οικονομικό Βατερλό του 1973-74…
* Ο Διονύσης Ελευθεράτος είναι δημοσιογράφος και συγγραφέας του βιβλίου «Λαμόγια στο Χακί – Οικονομικά ‘θαύματα’ και θύματα της χούντας» (Τόπος, 2015).
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου