Θέα Μανούρα
Η πανδημία της Covid-19 που έχει πλήξει τη Γηραιά Ήπειρο –και όχι μόνο– έπληξε και την Πράσινη Συμφωνία της Ε.Ε., ένα από τα πιο σημαντικά θέματα της ατζέντας της νέας Κομισιόν, όπως τέθηκε με την ανάληψη της προεδρίας από την Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν.
Με την ανάληψη της προεδρίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης από τη Γερμανία, η καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ σε συνέντευξή της παραδέχθηκε πως η εξάμηνη γερμανική προεδρία της Ε.Ε., που άρχισε την 1η Ιουλίου, θα επικεντρωθεί στη μάχη εναντίον του νέου κορωνοϊού και των κοινωνικών και οικονομικών συνεπειών του, παραδεχόμενη με κάποιον τρόπο πως τα περιβαλλοντικά ζητήματα ίσως έρθουν σε δεύτερη μοίρα μπροστά στην προσπάθεια ανάκαμψης από τις επιπτώσεις της πανδημίας.
Πράγματι, όπως έδειξε και το αποτέλεσμα των πολυήμερων διαπραγματεύσεων για τη σύσταση του Ταμείου Ανάκαμψης για την αντιμετώπιση της κρίσης του κορωνοϊού, αλλά και την απόφαση διάθεσης των κονδυλίων του επταετούς ευρωπαϊκού προϋπολογισμού, το περιβάλλον τίθεται σε δεύτερη μοίρα.
Παρά τις αποφάσεις των κρατών - μελών για μείωση των ρύπων, αλλά και τις προσπάθειες απολιγνιτοποίησης, το περιβαλλοντικό πρόγραμμα της Ε.Ε., γνωστό και ως Green Deal, φαίνεται να παίρνει αναβολή μπροστά στους κινδύνους της πανδημίας.
Η Τσεχία αποτελεί μία από τις ευρωπαϊκές χώρες που βασίζονται όσο λίγες στην παραγωγή λιγνίτη – σχεδόν το 50% της ενέργειας που παρήχθη στη χώρα αυτήν το 2017 προήλθε από τον λιγνίτη, ενώ το 75% της θέρμανσης βασίστηκε σε αυτόν.
Η τσέχικη κυβέρνηση έχει δείξει στο παρελθόν την πρόθεση να αναγνωρίσει το μέγεθος των μέτρων που πρέπει να υιοθετηθούν για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, που περιλαμβάνουν την εγκατάλειψη του λιγνίτη. Ωστόσο με την πρώτη εμφάνιση του ιού στην Ευρώπη δύο από τις πιο «βρόμικες» χώρες της Ε.Ε., οι οποίες βασίζουν το ενεργειακό τους μείγμα στον άνθρακα, άρχισαν τις πιέσεις.
Ο πρωθυπουργός της Τσεχίας μίλησε για την ανάγκη εγκατάλειψης της Πράσινης Συμφωνίας, ενώ και η κυβέρνηση της Πολωνίας ζήτησε να σταματήσει η λειτουργία του Χρηματιστηρίου Ρύπων –ή τουλάχιστον να εξαιρεθεί η χώρα– ώστε όλα τα κονδύλια να κατευθυνθούν στην αντιμετώπιση του κορωνοϊού. Επομένως το ερώτημα είναι σαφές: Μπορεί ο κορωνοϊός να δώσει στις κυβερνήσεις μία καλή αφορμή για να αποφύγουν τη μετάβαση σε μία βιώσιμη οικονομία;
Το πρότζεκτ PESETA της Κομισιόν έχει προβλέψει ότι για την περίοδο 2011-2040, αν δεν ληφθούν μέτρα, το κόστος της κλιματικής αλλαγής βάσει των εκτιμώμενων θανάτων θα φτάνει τα 13 δισ. ευρώ ετησίως (µε βάση την αξία ενός χρόνου ζωής, η οποία αποτιμάται σε 59.000 ευρώ), ενώ την περίοδο 2071-2100 τα 50 δισ. ευρώ ετησίως.
Σύμφωνα με άλλες προβλέψεις, προκαλεί ήδη απώλειες περίπου 2% του παγκόσμιου ΑΕΠ, ποσοστό που μπορεί να διπλασιαστεί έως το 2030, αν δεν ληφθούν μέτρα.
Μπορεί ακόμη ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας να μην μπορεί να υπολογίσει το μέγεθος της πανδημίας σε ανθρώπινες απώλειες, αλλά οι οικονομικές επιπτώσεις είναι εμφανείς από τα μέτρα καραντίνας.
Τόσο ο κορωνοϊός όσο και η κλιματική αλλαγή είναι παγκόσμια φαινόμενα. Ο κορωνοϊός αφορά όλον τον κόσμο. Η γεωγραφική πηγή εκπομπής αερίων θερμοκηπίου, από την άλλη, είναι περιορισμένη, αλλά οι επιπτώσεις αφορούν επίσης όλο τον κόσμο.
Ωστόσο υπάρχει μια σημαντική διαφορά μεταξύ των δύο «φαινομένων»:
● Μεμονωμένες χώρες μπορούν να λάβουν εθνικά μέτρα για τον περιορισμό της εξάπλωσης του κορωνοϊού – μπορούν δηλαδή απλώς να κλείσουν τα σύνορά τους. Παρότι η διακοπή των διεθνών ταξιδιών σίγουρα δεν αποτελεί επαρκή μεσοπρόθεσμη έως μακροπρόθεσμη λύση, βοηθά στον περιορισμό νέων μολύνσεων βραχυπρόθεσμα και είναι αποτελεσματική ακόμη και χωρίς συνεργασία από άλλες χώρες.
● Αντιθέτως τα εθνικά μέτρα είναι σε μεγάλο βαθμό αναποτελεσματικά στην καταπολέμηση της αλλαγής του κλίματος, εάν ο υπόλοιπος κόσμος δεν ακολουθεί αντίστοιχους στόχους.
Γι’ αυτόν ακριβώς τον λόγο ο Ευρωπαίος επίτροπος Οικονομικών Υποθέσεων Πάολο Τζεντιλόνι χαρακτήρισε σφάλμα την αναβολή της Πράσινης Συμφωνίας της Ε.Ε. επικαλούμενος ισχυρές πολιτικές και πολιτιστικές αντιθέσεις. «Όλοι συνειδητοποιούμε ότι θα γίνει μια πολιτική και πολιτιστική μάχη τους προσεχείς μήνες» δήλωσε ο επίτροπος κατά τη διάρκεια ακρόασης μέσω τηλεδιάσκεψης ενώπιον της Επιτροπής Ευρωπαϊκών Υποθέσεων της γαλλικής Γερουσίας.
«Σε πολιτικό και σε πολιτιστικό επίπεδο θα έχουμε ισχυρές διαφωνίες που θα λένε ότι, μετά την κρίση του νέου κορωνοϊού, δεν είναι η ώρα να μιλήσουμε για την Πράσινη Συμφωνία, ότι θα πρέπει να μιλήσουμε γι’ αυτή σε δέκα χρόνια» προειδοποίησε.
Και πράγματι, με το ξέσπασμα της πανδημίας, χώρες και εταιρείες ζήτησαν την αναβολή της Πράσινης Συμφωνίας δίνοντας προτεραιότητα στην επανεκκίνηση της ευρωπαϊκής οικονομίας, η οποία καθηλώθηκε και χρειάστηκαν τέσσερις μέρες και πολλές πιέσεις για τη σύσταση του Ταμείου Ανάκαμψης.
Την ίδια στιγμή οι εθνικές κυβερνήσεις, ειδικά του πλούσιου Βορρά, καθώς και μεγάλες εταιρείες που έχουν πληγεί από την υγειονομική κρίση που προκαλεί ο κορωνοϊός, όπως μεγάλοι αερομεταφορείς, προσπάθησαν και πέτυχαν να αλλάξουν την ευρωπαϊκή ατζέντα αποδεικνύοντας ακόμη μια φορά πως μπροστά στο οικονομικό όφελος όλοι οι υπόλοιποι στόχοι μπαίνουν αυτόματα σε δεύτερη μοίρα.
Πηγή: topontiki.gr
Η πανδημία της Covid-19 που έχει πλήξει τη Γηραιά Ήπειρο –και όχι μόνο– έπληξε και την Πράσινη Συμφωνία της Ε.Ε., ένα από τα πιο σημαντικά θέματα της ατζέντας της νέας Κομισιόν, όπως τέθηκε με την ανάληψη της προεδρίας από την Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν.
Με την ανάληψη της προεδρίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης από τη Γερμανία, η καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ σε συνέντευξή της παραδέχθηκε πως η εξάμηνη γερμανική προεδρία της Ε.Ε., που άρχισε την 1η Ιουλίου, θα επικεντρωθεί στη μάχη εναντίον του νέου κορωνοϊού και των κοινωνικών και οικονομικών συνεπειών του, παραδεχόμενη με κάποιον τρόπο πως τα περιβαλλοντικά ζητήματα ίσως έρθουν σε δεύτερη μοίρα μπροστά στην προσπάθεια ανάκαμψης από τις επιπτώσεις της πανδημίας.
Πράγματι, όπως έδειξε και το αποτέλεσμα των πολυήμερων διαπραγματεύσεων για τη σύσταση του Ταμείου Ανάκαμψης για την αντιμετώπιση της κρίσης του κορωνοϊού, αλλά και την απόφαση διάθεσης των κονδυλίων του επταετούς ευρωπαϊκού προϋπολογισμού, το περιβάλλον τίθεται σε δεύτερη μοίρα.
Παρά τις αποφάσεις των κρατών - μελών για μείωση των ρύπων, αλλά και τις προσπάθειες απολιγνιτοποίησης, το περιβαλλοντικό πρόγραμμα της Ε.Ε., γνωστό και ως Green Deal, φαίνεται να παίρνει αναβολή μπροστά στους κινδύνους της πανδημίας.
Χρυσή ευκαιρία
Η Τσεχία αποτελεί μία από τις ευρωπαϊκές χώρες που βασίζονται όσο λίγες στην παραγωγή λιγνίτη – σχεδόν το 50% της ενέργειας που παρήχθη στη χώρα αυτήν το 2017 προήλθε από τον λιγνίτη, ενώ το 75% της θέρμανσης βασίστηκε σε αυτόν.
Η τσέχικη κυβέρνηση έχει δείξει στο παρελθόν την πρόθεση να αναγνωρίσει το μέγεθος των μέτρων που πρέπει να υιοθετηθούν για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, που περιλαμβάνουν την εγκατάλειψη του λιγνίτη. Ωστόσο με την πρώτη εμφάνιση του ιού στην Ευρώπη δύο από τις πιο «βρόμικες» χώρες της Ε.Ε., οι οποίες βασίζουν το ενεργειακό τους μείγμα στον άνθρακα, άρχισαν τις πιέσεις.
Ο πρωθυπουργός της Τσεχίας μίλησε για την ανάγκη εγκατάλειψης της Πράσινης Συμφωνίας, ενώ και η κυβέρνηση της Πολωνίας ζήτησε να σταματήσει η λειτουργία του Χρηματιστηρίου Ρύπων –ή τουλάχιστον να εξαιρεθεί η χώρα– ώστε όλα τα κονδύλια να κατευθυνθούν στην αντιμετώπιση του κορωνοϊού. Επομένως το ερώτημα είναι σαφές: Μπορεί ο κορωνοϊός να δώσει στις κυβερνήσεις μία καλή αφορμή για να αποφύγουν τη μετάβαση σε μία βιώσιμη οικονομία;
Δυσοίωνες προβλέψεις
Το πρότζεκτ PESETA της Κομισιόν έχει προβλέψει ότι για την περίοδο 2011-2040, αν δεν ληφθούν μέτρα, το κόστος της κλιματικής αλλαγής βάσει των εκτιμώμενων θανάτων θα φτάνει τα 13 δισ. ευρώ ετησίως (µε βάση την αξία ενός χρόνου ζωής, η οποία αποτιμάται σε 59.000 ευρώ), ενώ την περίοδο 2071-2100 τα 50 δισ. ευρώ ετησίως.
Σύμφωνα με άλλες προβλέψεις, προκαλεί ήδη απώλειες περίπου 2% του παγκόσμιου ΑΕΠ, ποσοστό που μπορεί να διπλασιαστεί έως το 2030, αν δεν ληφθούν μέτρα.
Μπορεί ακόμη ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας να μην μπορεί να υπολογίσει το μέγεθος της πανδημίας σε ανθρώπινες απώλειες, αλλά οι οικονομικές επιπτώσεις είναι εμφανείς από τα μέτρα καραντίνας.
Τόσο ο κορωνοϊός όσο και η κλιματική αλλαγή είναι παγκόσμια φαινόμενα. Ο κορωνοϊός αφορά όλον τον κόσμο. Η γεωγραφική πηγή εκπομπής αερίων θερμοκηπίου, από την άλλη, είναι περιορισμένη, αλλά οι επιπτώσεις αφορούν επίσης όλο τον κόσμο.
Ωστόσο υπάρχει μια σημαντική διαφορά μεταξύ των δύο «φαινομένων»:
● Μεμονωμένες χώρες μπορούν να λάβουν εθνικά μέτρα για τον περιορισμό της εξάπλωσης του κορωνοϊού – μπορούν δηλαδή απλώς να κλείσουν τα σύνορά τους. Παρότι η διακοπή των διεθνών ταξιδιών σίγουρα δεν αποτελεί επαρκή μεσοπρόθεσμη έως μακροπρόθεσμη λύση, βοηθά στον περιορισμό νέων μολύνσεων βραχυπρόθεσμα και είναι αποτελεσματική ακόμη και χωρίς συνεργασία από άλλες χώρες.
● Αντιθέτως τα εθνικά μέτρα είναι σε μεγάλο βαθμό αναποτελεσματικά στην καταπολέμηση της αλλαγής του κλίματος, εάν ο υπόλοιπος κόσμος δεν ακολουθεί αντίστοιχους στόχους.
Σφάλμα η αναβολή
Γι’ αυτόν ακριβώς τον λόγο ο Ευρωπαίος επίτροπος Οικονομικών Υποθέσεων Πάολο Τζεντιλόνι χαρακτήρισε σφάλμα την αναβολή της Πράσινης Συμφωνίας της Ε.Ε. επικαλούμενος ισχυρές πολιτικές και πολιτιστικές αντιθέσεις. «Όλοι συνειδητοποιούμε ότι θα γίνει μια πολιτική και πολιτιστική μάχη τους προσεχείς μήνες» δήλωσε ο επίτροπος κατά τη διάρκεια ακρόασης μέσω τηλεδιάσκεψης ενώπιον της Επιτροπής Ευρωπαϊκών Υποθέσεων της γαλλικής Γερουσίας.
«Σε πολιτικό και σε πολιτιστικό επίπεδο θα έχουμε ισχυρές διαφωνίες που θα λένε ότι, μετά την κρίση του νέου κορωνοϊού, δεν είναι η ώρα να μιλήσουμε για την Πράσινη Συμφωνία, ότι θα πρέπει να μιλήσουμε γι’ αυτή σε δέκα χρόνια» προειδοποίησε.
Και πράγματι, με το ξέσπασμα της πανδημίας, χώρες και εταιρείες ζήτησαν την αναβολή της Πράσινης Συμφωνίας δίνοντας προτεραιότητα στην επανεκκίνηση της ευρωπαϊκής οικονομίας, η οποία καθηλώθηκε και χρειάστηκαν τέσσερις μέρες και πολλές πιέσεις για τη σύσταση του Ταμείου Ανάκαμψης.
Την ίδια στιγμή οι εθνικές κυβερνήσεις, ειδικά του πλούσιου Βορρά, καθώς και μεγάλες εταιρείες που έχουν πληγεί από την υγειονομική κρίση που προκαλεί ο κορωνοϊός, όπως μεγάλοι αερομεταφορείς, προσπάθησαν και πέτυχαν να αλλάξουν την ευρωπαϊκή ατζέντα αποδεικνύοντας ακόμη μια φορά πως μπροστά στο οικονομικό όφελος όλοι οι υπόλοιποι στόχοι μπαίνουν αυτόματα σε δεύτερη μοίρα.
Πηγή: topontiki.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου