Ημέρα Μνήμης Ολοκαυτώματος των Ρομά (Τσιγγάνων)

της Σοφίας Ντρέκου

Κάθε χρόνο στις 2 Αυγούστου τιμάται η Ημέρα Μνήμης του Ολοκαυτώματος των Ρομά (Τσιγγάνων), με πρωτοβουλία μη κυβερνητικών οργανώσεων, για να υπενθυμίσει στους πολίτες όλου του κόσμου τον αφανισμό που υπέστησαν οι Ρομά (Porrajmos στη γλώσσα τους) στα ναζιστικά στρατόπεδα συγκέντρωσης. Υπολογίζεται ότι τα θύματα του Ολοκαυτώματος των Ρομά κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου ανέρχονται στις 800.000 ψυχές.

Στην Ευρωβουλή εκκρεμεί πρόταση της ουγγαροτσιγγάνας ευρωβουλευτίνας Λίβια Γιάροκα για την καθιέρωση της 2ας Αυγούστου ως Ευρωπαϊκής Ημέρας Μνήμης για τα θύματα του Ολοκαυτώματος των Ρομά από τους Ναζί.

Αφορμή για τη σημερινή Ημέρα Μνήμης του Ολοκαυτώματος των Ρομά είναι η τελευταία εντολή εξολόθρευσής τους, που δόθηκε από τους Γερμανούς ναζιστές στις 2 Αυγούστου 1944. Τη νύχτα της 2ας προς 3η Αυγούστου, 2.897 γυναικόπαιδα Ρομά εκτελέστηκαν στους θαλάμους αερίων του ναζιστικού στρατοπέδου Άουσβιτς-Μπίρκεναου.

ΔΕΙΤΕ: Ποράιμος: Ο Αφανισμός των Τσιγγάνων και το Ναζιστικό στρατόπεδο συγκέντρωσης Γυναικών

Η εξολόθρευση έγινε στο πλαίσιο του σχεδίου «Τελική Λύση» των Ναζί: η αρχική ημερομηνία εκτέλεσης του ήταν η 16η Μαϊου, αλλά η αντίσταση και τελικά εξέγερση των Ρομά στο στρατόπεδο συγκέντρωσης τους ανάγκασε να την αναβάλλουν. Τελικά, υπολογίζεται ότι, από τους 23.000 Ρομά που είχαν σταλεί στο Άουσβιτς, οι 19.000 πέθαναν εκεί.

⚫️ 2.897 άνθρωποι μέσα σε μία μέρα - και ταυτόχρονα, ένα πολύ μικρό ποσοστό του συνόλου των Ρομά που εξολοθρεύτηκαν από τους Ναζί, από το Μεσοπόλεμο μέχρι και τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο. Οι επίσημες εκτιμήσεις μιλούν για 500.000 ανθρώπους (το ένα τέταρτο του συνολικού, τότε, πληθυσμού των Ρομά), ενώ οι ίδιοι/ες εκτιμούν ότι ο αριθμός των θυμάτων ξεπερνά το 1 εκατομμύριο.

✊ Ο σημερινός μας αγώνας, για κοινωνίες με ισότητα, ελευθερία, δικαιοσύνη, αλληλεγγύη, αξιοπρέπεια, ο αγώνας ενάντια σε κάθε μορφής διάκριση, δεν μπορεί παρά να είναι και αγώνας της μνήμης ενάντια στη λήθη. Είναι ο μόνος τρόπος να μην ξαναζήσουμε όσα έγιναν τότε. Κι αν μας μοιάζουν ασύλληπτα ή ίσως μακρινά, δεν είναι, ακριβώς επειδή έγιναν.

Δεν ξεχνάμε.
Ποτέ ξανά!
sophia-ntrekou.gr

Στις 2 Αυγούστου κάθε χρόνο

να είσαι έτοιμος να τιμάς

τη μνήμη των Τσιγγάνων

που έπεσαν θύματα

του ναζιστικού καθεστώτος

γιατί είναι ο μόνος τρόπος

να μαθαίνουν και οι επόμενοι

τι έγινε εκείνη την εποχή

και τι πρέπει να κάνουμε

για να μην ξαναγίνει

το ανάλογο αφού τώρα

υπάρχουν και τα Δικαιώματα

της Ανθρωπότητας. Ν. Λυγερός

Κείμενα και Βίντεο 
Νίκος Λυγερός

2 Αυγούστου

είναι σήμερα

και θα βρεθούμε 

όλοι στο Ζάππειο

για πρώτη φορά

για την επέτειο

της γενοκτονίας

των Ρομά από τους ναζί

που ποτέ δεν σταμάτησαν 

τη βαρβαρότητά τους

ενάντια σ' ένα λαό

της Ανθρωπότητας

που δεν έκανε 

κανένα πόλεμο

ενάντια σε κανένα

γι' αυτό κάθε κίνησή μας

πρέπει να γίνει και πράξη

για το μέλλον.

2 Αυγούστου 2018: η αρχή του αγώνα 

της αναγνώρισης της γενοκτονίας των Ρομά

Ν. Λυγερός: Στις 2 Αυγούστου 2018 άρχισε η ιστορία της επετείου της Ημέρας Μνήμης της Γενοκτονίας των Ρομά. Κι είναι η πρώτη φορά που η Ελλάδα τιμά τα θύματα και την ιστορία που επέλεξαν την 2 Αυγούστου 1944 για ν’ αρχίσει το έργο της μνήμης των Δίκαιων. Έως σήμερα οι θεσμοί της Ελλάδας ήταν ας πούμε αθώοι λόγω αγνοίας. Τώρα όμως μετά τις 2 Αυγούστου 2018, η Ελλάδα ξέρει πια με τον πιο επίσημο τρόπο ότι έγινε η Γενοκτονία των Ρομά εξαιτίας του ναζιστικού καθεστώτος που προσπάθησε με όλες τις δυνάμεις του να τους αφανίσει μέσω φασιστικών θεωριών και βάρβαρων πειραμάτων που είχαν ως στόχο να αποδείξουν ότι οι Ρομά ήταν υπάνθρωποι.
Τώρα μετά από τόσες δεκαετίες, αυτή η γενοκτονία πρέπει να γίνει όλο και περισσότερο γνωστή για να μάθουν και οι επιζώντες και οι Δίκαιοι πώς ν’ αντιμετωπίσουν τις ιδέες των γενοκτόνων. Επίσης είναι η αρχή μιας διαδικασίας διόρθωσης σε παγκόσμιο επίπεδο. Είναι βέβαια και για την Ελλάδα, η αρχή μιας εξέλιξης, διότι θα πρέπει να περάσουμε επίσημα και στο στάδιο της επίσημης αναγνώρισης αυτής της γενοκτονίας, όπως κάναμε με τη γενοκτονία των Ποντίων το 1994 και τη γενοκτονία των Αρμενίων το 1996. Έτσι με το 2018 αρχίζουμε μια νέα περίοδο στην Ελλάδα που μας φέρνει ακόμα πιο κοντά στην έννοια των Δικαιωμάτων της Ανθρωπότητας, διότι οι Ρομά είναι λαός της Ανθρωπότητας χωρίς όρια και σύνορα.

Οι Ναζί έβλεπαν τους Ρομά

ως παράσιτα της κοινωνίας

γιατί ήταν ακοινώνητοι

αλλά εσύ είσαι διαφορετικός

όταν τους βρίζεις έτσι δεν είναι;

Μήπως επειδή δεν ξέρεις

τίποτα για τη γενοκτονία των Ρομά

είχες αυτήν τη συμπεριφορά;

Αν είναι έτσι μάθε γι' αυτήν

για να βοηθήσεις

για την αναγνώρισή της

από τη Βουλή των Ελλήνων για να πάψει επιτέλους αυτή η συλλογική αδικία. 

Περί γενοκτονίας των Ρομά - Ν. Λυγερός

Υπάρχουν πολλοί λόγοι που εξηγούν με αντικειμενικά δεδομένα την ύπαρξη μιας γενοκτονίας. Κάθε γενοκτονία γίνεται για κάποιο σκοπό και δεν είναι όλοι οι ίδιοι. Για πολλούς αυτό μπορεί και να μην έχει σημασία, αλλά για τους αγωνιστές της Ανθρωπότητας έχει τεράστια σημασία. Έτσι βρίσκουμε μια παθητική μορφή γενοκτονίας με τη χρήση των ακραίων καιρικών συνθηκών που θα εξοντώσουν από μόνες τους τα θύματα.
Υπάρχει και η ενεργητική μορφή, όπου οι αθώοι εγκλωβίζονται έτσι ώστε να μην έχουν πόρους για την επιβίωση τους. Όμως δεν πρέπει να ξεχάσουμε και μια άλλη περίπτωση, η οποία είναι ακόμα πιο βάρβαρη, διότι βασίζεται στην απάνθρωπη ιδέα του υπάνθρωπου που πρέπει να αφανιστεί με τεχνικό και υποτίθεται επιστημονικό τρόπο μετά από μια πειραματική προσέγγιση μέσω των βασανιστηρίων.
Για να είμαστε ακόμα πιο ξεκάθαροι, δεν πρόκειται για βασανιστήρια που έχουν στόχο την αρπαγή πληροφοριών, αλλά για πειράματα που γίνονται, θεωρώντας δεδομένο ότι δεν αφορούν καν ανθρώπους. Η φρίκη αυτών των πειραμάτων που επιδιώκουν την απόδειξη της διαφοράς σε φυλετικό επίπεδο ξεπερνά κάθε βαρβαρότητα, διότι δεν είναι ένας απλώς αφανισμός αλλά για μια εσκεμμένη εξόντωση που γίνεται χωρίς κανένα συναίσθημα, ούτε τύψεις, ούτε ενοχές μόνο και μόνο ένα καθήκον βαρβαρότητας που εκτελεί τον απάνθρωπο ρόλο της. Αυτό το είδος γενοκτονίας έχουν υποστεί οι Ρομά.

Δείτε: Από τους Μάρτυρες και τους Ήρωες του Ολοκαυτώματος στα Δικαιώματα της Ανθρωπότητας - Ν. Λυγερός

Αν δεν έχεις μέσα σου την αγάπη της Ανθρωπότητας 

μάθε τουλάχιστον για τις ημερομηνίες που δείχνουν 

τις πληγές της από τη βαρβαρότητα των αυταρχικών καθεστώτων

που δεν ήθελαν ν’ αποδεχτούν ότι τα θύματα είναι άνθρωποι 

και τα εξόντωσαν μέσω γενοκτονιών για να μην υπάρχει ούτε ίχνος 

της ύπαρξής τους πάνω στη Γη δίχως όμως να τα καταφέρουν.

Johann Rukeli Trollman

Τον Μάρτη του 1933 ο τσιγγάνος Johann Rukeli Trollman σε δώδεκα γύρους κέρδισε τον γερμανό Adolf Witt και πήρε τον τίτλο του πρωταθλητή Γερμανίας στην πυγμαχία. Όμως λόγω του ρατσισμού της κυβέρνησης και των μέσων μαζικής ενημέρωσης της εποχής που τον κατηγόρησαν γιατί δεν πάλευε μ’ έναν γερμανικό γνήσιο τρόπο, του ακύρωσαν τον τίτλο διότι δεν ήθελαν να τον κατέχει ένας τσιγγάνος. Ουσιαστικά έβαλαν ένα τέλος στην επαγγελματική του καριέρα. Ο Johann Rukeli Trollman θύμωσε και αποφάσισε να γελοιοποιήσει το ναζιστικό καθεστώς. Έτσι στον επόμενο αγώνα του, βάζει πάνω στο σώμα του λευκή πούδρα και βάφει τα μαλλιά του με ξανθό χρώμα έτσι ώστε να μοιάζει με γνήσιο γερμανό. 

Στη συνέχεια ανέβηκε στο ρινγκ κι αντί να παλέψει με τον κλασσικό του τρόπο κάνοντας γρήγορες κινήσεις με τα πόδια του και χτυπώντας τον αντίπαλο με μη προβλέψιμο τρόπο, κάθισε στο κέντρο ακίνητος σαν δέντρο και άντεξε όλα τα χτυπήματα για πέντε γύρους μέχρι να πέσει λιπόθυμος. Έτσι τελείωσε η καριέρα του οριστικά. Μετά από χρόνια όμως ενώ τα τρία του αδέλφια είχαν οδηγηθεί σε στρατόπεδα συγκέντρωσης εκείνος πολεμούσε στο ρωσικό μέτωπο. Το 1942 συλλαμβάνεται από τη Γκεστάπο που τον καταδικάζει σε καταναγκαστικά έργα στο στρατόπεδο συγκέντρωσης Neuengamme. Και στις 9 Φεβρουαρίου τον εκτελούν οι ΣΣ με μια σφαίρα στο ύψος του λαιμού.

Πάνω στους Τσιγγάνους

οι Ναζί έκαναν πειράματα 

με φωσγένιο για να μελετήσουν

την τοξικότητά του στους πνεύμονες

έτσι θύματα έζησαν τη φρίκη

του πειραματόζωου μόνο και μόνο

επειδή οι θύτες θεωρούσαν ότι άνηκαν

σε κατώτερη κατηγορία των ανθρώπων 

γι’ αυτό δεν πρέπει να ξεχάσουμε 

αυτή τη βαρβαρότητα
έτσι ώστε ν’ αποφύγουμε
τις επόμενες με τον αγώνα μας.

Η καταπάτηση και η γενοκτονία των Τσιγγάνων

Με τους Ναζί, οι Τσιγγάνοι θεωρήθηκαν ως ένας πληθυσμός που δεν μπορεί να ενσωματωθεί και κατά συνέπεια αποφασίστηκε να τον απομονώσουν πολιτειακά. Δεν τους έδιναν πρόσβαση στην εκπαίδευση, τους απαγόρευαν την κυκλοφορία και τους εξανάγκαζαν να πάνε σε τοπικά κέντρα εγκλεισμού.
Το 1933 αρχίζει η υποχρεωτική στείρωση των γυναικών στο πλαίσιο του νόμου περί μη κοινωνικών ομάδων.

Το 1934 ο νόμος ενάντια στους επικίνδυνους εγκληματίες εφαρμόζεται στους τσιγγάνους και καταγράφονται από την αστυνομία μ’ έναν τρόπο ανθρωπολογικό.
Το 1935 απαγορεύονται οι μικτοί γάμοι.
Το 1935 οι νόμοι της Nuremberg περί αρειανισμού βάζουν συλλογικά τους Τσιγγάνους στο σύνολο των εγκληματιών που δεν σώζονται.
Το 1935 η Αστυνομία κατέχει όλες τις εξουσιοδοτήσεις για τον εθνικό αγώνα ενάντια στους Τσιγγάνους.
Το 1938 αρχίζουν οι πρώτες φυλακίσεις στο στρατόπεδο Dachau και στη συνέχεια γενικεύονται και στα άλλα κέντρα. Στο τέλος του χρόνου γενικεύονται οι υποχρεωτικές στειρώσεις, οι φυλακίσεις και τα μέτρα του αυταρχικού καθεστώτος.
Το 1940 αρχίζει η μαζική μεταφορά στα ναζιστικά στρατόπεδα συγκέντρωσης της Πολωνίας όπως το Auschwitz.
Το 1941 ο Himmler διατάζει την καταγραφή των Τσιγγάνων και το 1942 γενικεύεται σε όλους τους Τσιγγάνους που ζούσαν στη Γερμανία, η καταδίκη τους σε στρατόπεδα συγκέντρωσης για να τελειώσει ο κύκλος της γενοκτονίας. Ν. Λυγερός

Στο στρατόπεδο οικογενειών

των Τσιγγάνων στο Άουσβιτς

ο λαός της Ανθρωπότητας

βασανίστηκε λόγω πειραμάτων

που έκαναν πάνω τους

και στη συνέχεια όσοι επέζησαν

από τις κακουχίες και τις ασθένειες

γενοκτονήθηκαν από τους SS

στους θαλάμους αερίων

αλλά να ξέρεις ότι αντιστάθηκαν

όταν το 1944 αποφάσισαν

να δολοφονήσουν

όσους έμειναν στο κτίριο.

Η αξιοπρέπεια των Ρομά

δεν προέρχεται μόνο λόγω

αθωότητας απέναντι 

στο γενοκτόνο σύστημα 

των Ναζί

αλλά και για τη δική τους

αντίσταση στο Άουσβιτς

όταν προσπάθησαν

να τους αφανίσουν

αλλά οι SS προτίμησαν

να μην κάνουν

μια μετωπική πράξη

και περίμεναν να κάνουν

άλλες μετακινήσεις

πριν επιτεθούν

στους αθώους

που απέμειναν

στις 2 Αυγούστου.

Η αλήθεια του Ρομά

Το σπίτι μου είχε μια μόνο εποχή

μα μ' έκλεισαν μέσα στη φυλακή,

μου κλέψαν τη ζωή, μου σπάσαν το κορμί

και μ' έκαψαν αγκυλωτοί σταυροί. 

http://www.sophia-ntrekou.gr/2019/08/genoktonia-roma.html