Του Γιάνη Βαρουφάκη
Βασανισμένος από διαφορετικές δυνάμεις που τον τραβούν από εδώ και από εκεί, ο πρωθυπουργός δεν μπορεί να ξεφύγει από μία καταστροφική πολιτική η οποία στοχεύει στη χρηματοδότηση πτωχευμένων τραπεζών.
Αυτό εκτιμά ο καθηγητής Οικονομικής Θεωρίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών Γιάννης Βαρουφάκης, ο οποίος μιλώντας στο tvxs.gr λίγο πολύ κάνει λόγο για κυβέρνηση πιστωτικής κάρτας με ακριβό επιτόκιο.
Ο κ. Βαρουφάκης υποστηρίζει ότι στον κύκλο των συμβούλων του πρωθυπουργού τελικά παραμένουν «μόνο
εκείνοι που έχουν όρεξη να διαγκωνίζονται μεταξύ τους». Ερμηνεύοντας τη στάση της Γερμανίας, υπογραμμίζει ότι το Βερολίνο δεν διατίθεται να απολέσει τη δυνατότητα απειλής εξόδου από το ευρώ.
Αναφορικά με την πρόταση (διαβάστε εδώ) την οποία ο ίδιος έχει εκπονήσει από κοινού με τον Stewart Holland, εκφράζει τη θλίψη του καθώς σημαντικοί παράγοντες της ευρωπαϊκής σκηνής συνυπογράφουν, αλλά διστάζουν να την υιοθετήσουν δημοσίως.
Βάσει γραπτών σας, προκύπτει ότι ο πρωθυπουργός στην πραγματικότητα διαφωνεί με την πολιτική την οποία ο ίδιος ασκεί και πως ο ίδιος αναγνωρίζει την αποτυχία υλοποίησης του Μνημονίου λόγω των εγγενών χαρακτηριστικών του.
Θεωρώ ότι ο πρωθυπουργός έχει αρχίσει να θυμίζει μια μεταμοντέρνα εκδοχή του Άμλετ, ο οποίος βασανισμένος από διαφορετικές δυνάμεις που τον τραβάνε από εδώ και από εκεί, γνωρίζει ότι κάτι σάπιο υπάρχει στο βασίλειο της Δανιμαρκίας. Ίσως και κυνηγημένος από το φάντασμα του πατέρα του, τελεί υπό κατάσταση ψυχολογικής έντασης, για να μην πω κατάρρευσης. Μέρος του, ένα κομμάτι της ψυχής του, ξέρει ότι η πολιτική που ακολουθεί είναι καταστροφική, αλλά δυστυχώς ο υπόλοιπος ψυχισμός δεν έχει καταφέρει να του δώσει τη δύναμη που χρειάζεται για να ξεφύγει από αυτή την αδιέξοδη πορεία στην οποία βρίσκεται.
Στην επιχειρηματολογία σας συμπεριλαμβάνετε την παράμετρο των συμβούλων του πρωθυπουργού.
Κοιτάξτε, η ιστορία με τους συμβούλους του πρωθυπουργού είναι μία πονεμένη ιστορία, όπως ξέρει πάρα πολύς κόσμος. Αποτελούνται από ομόκεντρους κύκλους, οι οποίοι συνεχώς συμπτύσσονται, επεκτείνονται, αλληλοδιασταυρώνονται. Το πρόβλημα που έχουν οι σύμβουλοι του κ. Παπανδρέου είναι ότι ποτέ δεν ξέρουν με ποιες από τις συμβουλές τους συμφωνεί ο κ. Παπανδρέου, ποιες καταλαβαίνει ή για πόσο θα τις θυμάται, πώς γίνεται η σύνθεση των διαφορετικών συμβουλών από διαφορετικούς συμβούλους. Επικρατεί μία κατάσταση που τελικά οδηγεί στην παραμονή στον κύκλο των συμβούλων του κ. Παπανδρέου μόνο εκείνων που έχουν όρεξη να διαγκωνίζονται μεταξύ τους.
Στο ερώτημα πώς θα πληρωθούν οι μισθοί και οι συντάξεις, αν η χώρα σταματήσει να δανείζεται από την τρόικα, ποια απάντηση μπορεί να δώσει κανείς;
Εδώ υπάρχει τεράστια δυσκολία. Αυτό όμως είναι ένα εκβιαστικό δίλημμα. Να το πω διαφορετικά: Αν μπορεί κάποιος να με πείσει ότι υπάρχει έστω και μια μικρή πιθανότητα οι μισθοί και οι συντάξεις να πληρώνονται για τα επόμενα 10 χρόνια, ακολουθώντας την πολιτική που ακολουθούμε σήμερα, εγώ θα έλεγα ότι οι μισθοί και οι συντάξεις είναι όντως ιεροί και ιερές και πρέπει να συνεχίσουμε. Το πρόβλημα είναι ότι η κυβέρνηση λειτουργεί σαν να έχει πάρει μία πιστωτική κάρτα με ακριβό επιτόκιο που της δίνει τη δυνατότητα να τραβάει χρήμα για να πληρώνει τους μισθούς και τις συντάξεις. Κάποια στιγμή, αυτή θα σταματήσει. Θα λήξει. Θα φτάσει το πιστωτικό της όριο. Θα βαρέσει κόκκινο. Το ερώτημα είναι το εξής: Με πρόσχημα την πληρωμή μισθών και συντάξεων σήμερα, ας πούμε στα 1000 ή 900 ευρώ κατά μ.ό., αξίζει να υποθηκεύσουμε το μέλλον των μισθών και των συντάξεων έτσι ώστε όταν σκάσει το κανόνι του χρόνου, σε δύο χρόνια, οι μισθοί και οι συντάξεις να πέσουν στα 100 και 200 και 300 ευρώ; Εδώ είναι το ερώτημα. Εάν οι δανειακές συμφωνίες αυτές είχαν έστω και την παραμικρή προοπτική να οδηγήσουν στην αποκλιμάκωση της κρίσης χρέους και στη συνέχιση της δυνατότητας του ελληνικού δημοσίου να δανείζεται για να πληρώνει τους μισθούς και τις συντάξεις, εγώ δεν θα είχα αντίρρηση να το κάνουμε. Τέτοια πιθανότητα δεν υπάρχει απολύτως καμία. Και οι μισθοί και οι συντάξεις σήμερα χρησιμοποιούνται ως ένα άλλοθι για να συνεχιστεί η πολιτική συνεχούς δανεισμού που έχει στόχο η τεράστια μερίδα του λέοντος να πηγαίνει στην αποπληρωμή πτωχευμένων τραπεζών.
Εκτιμάτε ότι οι σημερινοί οικονομικοί χειρισμοί απειλούν ακόμη και την ιδέα της ενωμένης Ευρώπης;
Κυρίως την ιδέα της ενωμένης Ευρώπης. Αυτή είναι η μεγάλη μου αγωνία. Αυτή τη στιγμή τι κάνουμε; Ζητάμε από το Γερμανό εργαζόμενο, ο οποίος παρεμπιπτόντως χειμάζεται εδώ και καιρό (μπορεί η ανεργία να’ χει μειωθεί στη Γερμανία, αλλά το βιοτικό επίπεδο των σκληρά εργαζόμενων Γερμανών ολοένα και υποβαθμίζεται), να εγγυηθεί ή να χορηγήσει δάνεια μέσα από τη χώρα του τα οποία δεν προορίζονται ως μία ένδειξη αλληλεγγύης σε ένα χειμαζόμενο κράτος με στόχο την ανάκαμψή του, αλλά καταλήγουν στο υπουργείο Οικονομικών της Ελλάδας, της Ιρλανδίας, της Πορτογαλίας, αργότερα της Ισπανίας, και από εκεί η μεγάλη μερίδα αυτών των χρημάτων επιστρέφει στις ημιπτωχευμένες τράπεζες της Γαλλίας, της Γερμανίας, της Ελλάδας, της Ιρλανδίας, της Πορτογαλίας και της Ισπανίας. Διότι είναι ημιπτωχευμένες αυτές οι τράπεζες. Οι ίδιες το γνωρίζουν και τι κάνουν; Παρακρατούν αυτά τα χρήματα, δεν τα δανείζουν σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις, και ουσιαστικά με αυτόν τον τρόπο απορροφούν την ενέργεια του Γερμανού εργαζόμενου. Αυτό το ξέρει ο Γερμανός εργαζόμενος. Αυτό το ξέρει και ο Έλληνας εργαζόμενος. Και το αποτέλεσμα είναι ότι τόσο η κ. Μέρκελ, όσο και ο κ. Παπανδρέου, όσο και γενικώς η πολιτική ηγεσία της Ευρώπης, χάνουν πολιτική και δημοκρατική νομιμοποίηση. Για την ευρωπαϊκή ιδέα, δεν υπάρχει καμία απειλή μεγαλύτερη από αυτό.
Τι θεωρείτε ότι κρύβεται πίσω από την αδράνεια των ευρωπαϊκών ηγεσιών, ιδίως της γερμανικής, στο συγκεκριμένο ζήτημα; Σκοπιμότητες; Ανεπάρκεια προσώπων; Κωλυσιεργία για αποφάσεις ανάμεσα σε εκπροσώπους διαφορετικών αντιλήψεων και συμφερόντων;
Αυτή τη στιγμή, η μόνη λύση για την κρίση του ευρώ, η μόνη σειρά μέτρων που θα σταματούσε την αποσάθρωση και αποδόμηση του ευρώ, θα ήταν μία ενοποίηση ενός μέρους του χρέους, μία επενδυτική πολιτική σε κεντρικό ευρωπαϊκό επίπεδο και μία κεντρική πολιτική στο τραπεζικό σύστημα. Είναι απόλυτα εφικτή, μπορεί να εφαρμοστεί αύριο, αλλά θα έχει ένα πολύ μεγάλο κόστος για τις πλεονασματικές χώρες. Όχι οικονομικό κόστος. Ουσιαστικά, θα έδεναν εαυτόν με το ευρώ στο διηνεκές. Εμείς δεν μπορούμε να βγούμε από το ευρώ, γιατί είμαστε ελλειμματικοί. Εκείνοι μπορούν. Δεν θέλουν, αλλά η επιλογή τους να βγουν τους δίνει τεράστια διαπραγματευτική ισχύ στα φόρα, στις συνόδους κορυφής κλπ. Για να σώσουν το ευρώ, θα πρέπει να απολέσουν αυτή τη διαπραγματευτική ισχύ.
Τι μηνύματα εισπράττετε αναφορικά με την απήχηση της πρότασης την οποία έχετε εκπονήσει με τον κ. Holland στην υπόλοιπη Ευρώπη; Έχετε σύμμαχους οι οποίοι θα μπορούσαν να προωθήσουν αποτελεσματικά αυτή την εισήγηση στους ευρωπαϊκούς θεσμούς;
Θα σας πω ποια είναι η θλίψη μου: όποιος βλέπει αυτή την πρόταση, είτε είναι πολιτικός είτε ακόμη και τραπεζίτης, ενθουσιάζεται και μετά το ξεχνάει. Να σας πω γιατί. Ο κ. Τρεμόντι (υπουργός Οικονομικών της Ιταλίας), ο οποίος συμφωνεί απόλυτα, μας λέει ότι αν βγει να το πει δημοσίως τα spreads θα εκτιναχθούν στον αέρα. Ο πρόεδρος γερμανικής τράπεζας την οποία δεν θα κατανομάσω, συμφωνεί επίσης, αλλά μας μεταφέρει ότι αν βγει να το πει δημοσίως ευθύς αμέσως θα πέσουν οι μετοχές της τράπεζάς του. Ο μόνος τρόπος για να προωθηθεί αυτή η πρόταση είναι όλοι αυτοί να συντονιστούν μεταξύ τους και να το πουν μαζί. Τότε, και τα spreads θα πέσουν και οι μετοχές θα ανεβούν. Αυτό χρειάζεται συντονισμό.
Αυτό εκτιμά ο καθηγητής Οικονομικής Θεωρίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών Γιάννης Βαρουφάκης, ο οποίος μιλώντας στο tvxs.gr λίγο πολύ κάνει λόγο για κυβέρνηση πιστωτικής κάρτας με ακριβό επιτόκιο.
Ο κ. Βαρουφάκης υποστηρίζει ότι στον κύκλο των συμβούλων του πρωθυπουργού τελικά παραμένουν «μόνο
εκείνοι που έχουν όρεξη να διαγκωνίζονται μεταξύ τους». Ερμηνεύοντας τη στάση της Γερμανίας, υπογραμμίζει ότι το Βερολίνο δεν διατίθεται να απολέσει τη δυνατότητα απειλής εξόδου από το ευρώ.
Αναφορικά με την πρόταση (διαβάστε εδώ) την οποία ο ίδιος έχει εκπονήσει από κοινού με τον Stewart Holland, εκφράζει τη θλίψη του καθώς σημαντικοί παράγοντες της ευρωπαϊκής σκηνής συνυπογράφουν, αλλά διστάζουν να την υιοθετήσουν δημοσίως.
Βάσει γραπτών σας, προκύπτει ότι ο πρωθυπουργός στην πραγματικότητα διαφωνεί με την πολιτική την οποία ο ίδιος ασκεί και πως ο ίδιος αναγνωρίζει την αποτυχία υλοποίησης του Μνημονίου λόγω των εγγενών χαρακτηριστικών του.
Θεωρώ ότι ο πρωθυπουργός έχει αρχίσει να θυμίζει μια μεταμοντέρνα εκδοχή του Άμλετ, ο οποίος βασανισμένος από διαφορετικές δυνάμεις που τον τραβάνε από εδώ και από εκεί, γνωρίζει ότι κάτι σάπιο υπάρχει στο βασίλειο της Δανιμαρκίας. Ίσως και κυνηγημένος από το φάντασμα του πατέρα του, τελεί υπό κατάσταση ψυχολογικής έντασης, για να μην πω κατάρρευσης. Μέρος του, ένα κομμάτι της ψυχής του, ξέρει ότι η πολιτική που ακολουθεί είναι καταστροφική, αλλά δυστυχώς ο υπόλοιπος ψυχισμός δεν έχει καταφέρει να του δώσει τη δύναμη που χρειάζεται για να ξεφύγει από αυτή την αδιέξοδη πορεία στην οποία βρίσκεται.
Στην επιχειρηματολογία σας συμπεριλαμβάνετε την παράμετρο των συμβούλων του πρωθυπουργού.
Κοιτάξτε, η ιστορία με τους συμβούλους του πρωθυπουργού είναι μία πονεμένη ιστορία, όπως ξέρει πάρα πολύς κόσμος. Αποτελούνται από ομόκεντρους κύκλους, οι οποίοι συνεχώς συμπτύσσονται, επεκτείνονται, αλληλοδιασταυρώνονται. Το πρόβλημα που έχουν οι σύμβουλοι του κ. Παπανδρέου είναι ότι ποτέ δεν ξέρουν με ποιες από τις συμβουλές τους συμφωνεί ο κ. Παπανδρέου, ποιες καταλαβαίνει ή για πόσο θα τις θυμάται, πώς γίνεται η σύνθεση των διαφορετικών συμβουλών από διαφορετικούς συμβούλους. Επικρατεί μία κατάσταση που τελικά οδηγεί στην παραμονή στον κύκλο των συμβούλων του κ. Παπανδρέου μόνο εκείνων που έχουν όρεξη να διαγκωνίζονται μεταξύ τους.
Στο ερώτημα πώς θα πληρωθούν οι μισθοί και οι συντάξεις, αν η χώρα σταματήσει να δανείζεται από την τρόικα, ποια απάντηση μπορεί να δώσει κανείς;
Εδώ υπάρχει τεράστια δυσκολία. Αυτό όμως είναι ένα εκβιαστικό δίλημμα. Να το πω διαφορετικά: Αν μπορεί κάποιος να με πείσει ότι υπάρχει έστω και μια μικρή πιθανότητα οι μισθοί και οι συντάξεις να πληρώνονται για τα επόμενα 10 χρόνια, ακολουθώντας την πολιτική που ακολουθούμε σήμερα, εγώ θα έλεγα ότι οι μισθοί και οι συντάξεις είναι όντως ιεροί και ιερές και πρέπει να συνεχίσουμε. Το πρόβλημα είναι ότι η κυβέρνηση λειτουργεί σαν να έχει πάρει μία πιστωτική κάρτα με ακριβό επιτόκιο που της δίνει τη δυνατότητα να τραβάει χρήμα για να πληρώνει τους μισθούς και τις συντάξεις. Κάποια στιγμή, αυτή θα σταματήσει. Θα λήξει. Θα φτάσει το πιστωτικό της όριο. Θα βαρέσει κόκκινο. Το ερώτημα είναι το εξής: Με πρόσχημα την πληρωμή μισθών και συντάξεων σήμερα, ας πούμε στα 1000 ή 900 ευρώ κατά μ.ό., αξίζει να υποθηκεύσουμε το μέλλον των μισθών και των συντάξεων έτσι ώστε όταν σκάσει το κανόνι του χρόνου, σε δύο χρόνια, οι μισθοί και οι συντάξεις να πέσουν στα 100 και 200 και 300 ευρώ; Εδώ είναι το ερώτημα. Εάν οι δανειακές συμφωνίες αυτές είχαν έστω και την παραμικρή προοπτική να οδηγήσουν στην αποκλιμάκωση της κρίσης χρέους και στη συνέχιση της δυνατότητας του ελληνικού δημοσίου να δανείζεται για να πληρώνει τους μισθούς και τις συντάξεις, εγώ δεν θα είχα αντίρρηση να το κάνουμε. Τέτοια πιθανότητα δεν υπάρχει απολύτως καμία. Και οι μισθοί και οι συντάξεις σήμερα χρησιμοποιούνται ως ένα άλλοθι για να συνεχιστεί η πολιτική συνεχούς δανεισμού που έχει στόχο η τεράστια μερίδα του λέοντος να πηγαίνει στην αποπληρωμή πτωχευμένων τραπεζών.
Εκτιμάτε ότι οι σημερινοί οικονομικοί χειρισμοί απειλούν ακόμη και την ιδέα της ενωμένης Ευρώπης;
Κυρίως την ιδέα της ενωμένης Ευρώπης. Αυτή είναι η μεγάλη μου αγωνία. Αυτή τη στιγμή τι κάνουμε; Ζητάμε από το Γερμανό εργαζόμενο, ο οποίος παρεμπιπτόντως χειμάζεται εδώ και καιρό (μπορεί η ανεργία να’ χει μειωθεί στη Γερμανία, αλλά το βιοτικό επίπεδο των σκληρά εργαζόμενων Γερμανών ολοένα και υποβαθμίζεται), να εγγυηθεί ή να χορηγήσει δάνεια μέσα από τη χώρα του τα οποία δεν προορίζονται ως μία ένδειξη αλληλεγγύης σε ένα χειμαζόμενο κράτος με στόχο την ανάκαμψή του, αλλά καταλήγουν στο υπουργείο Οικονομικών της Ελλάδας, της Ιρλανδίας, της Πορτογαλίας, αργότερα της Ισπανίας, και από εκεί η μεγάλη μερίδα αυτών των χρημάτων επιστρέφει στις ημιπτωχευμένες τράπεζες της Γαλλίας, της Γερμανίας, της Ελλάδας, της Ιρλανδίας, της Πορτογαλίας και της Ισπανίας. Διότι είναι ημιπτωχευμένες αυτές οι τράπεζες. Οι ίδιες το γνωρίζουν και τι κάνουν; Παρακρατούν αυτά τα χρήματα, δεν τα δανείζουν σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις, και ουσιαστικά με αυτόν τον τρόπο απορροφούν την ενέργεια του Γερμανού εργαζόμενου. Αυτό το ξέρει ο Γερμανός εργαζόμενος. Αυτό το ξέρει και ο Έλληνας εργαζόμενος. Και το αποτέλεσμα είναι ότι τόσο η κ. Μέρκελ, όσο και ο κ. Παπανδρέου, όσο και γενικώς η πολιτική ηγεσία της Ευρώπης, χάνουν πολιτική και δημοκρατική νομιμοποίηση. Για την ευρωπαϊκή ιδέα, δεν υπάρχει καμία απειλή μεγαλύτερη από αυτό.
Τι θεωρείτε ότι κρύβεται πίσω από την αδράνεια των ευρωπαϊκών ηγεσιών, ιδίως της γερμανικής, στο συγκεκριμένο ζήτημα; Σκοπιμότητες; Ανεπάρκεια προσώπων; Κωλυσιεργία για αποφάσεις ανάμεσα σε εκπροσώπους διαφορετικών αντιλήψεων και συμφερόντων;
Αυτή τη στιγμή, η μόνη λύση για την κρίση του ευρώ, η μόνη σειρά μέτρων που θα σταματούσε την αποσάθρωση και αποδόμηση του ευρώ, θα ήταν μία ενοποίηση ενός μέρους του χρέους, μία επενδυτική πολιτική σε κεντρικό ευρωπαϊκό επίπεδο και μία κεντρική πολιτική στο τραπεζικό σύστημα. Είναι απόλυτα εφικτή, μπορεί να εφαρμοστεί αύριο, αλλά θα έχει ένα πολύ μεγάλο κόστος για τις πλεονασματικές χώρες. Όχι οικονομικό κόστος. Ουσιαστικά, θα έδεναν εαυτόν με το ευρώ στο διηνεκές. Εμείς δεν μπορούμε να βγούμε από το ευρώ, γιατί είμαστε ελλειμματικοί. Εκείνοι μπορούν. Δεν θέλουν, αλλά η επιλογή τους να βγουν τους δίνει τεράστια διαπραγματευτική ισχύ στα φόρα, στις συνόδους κορυφής κλπ. Για να σώσουν το ευρώ, θα πρέπει να απολέσουν αυτή τη διαπραγματευτική ισχύ.
Τι μηνύματα εισπράττετε αναφορικά με την απήχηση της πρότασης την οποία έχετε εκπονήσει με τον κ. Holland στην υπόλοιπη Ευρώπη; Έχετε σύμμαχους οι οποίοι θα μπορούσαν να προωθήσουν αποτελεσματικά αυτή την εισήγηση στους ευρωπαϊκούς θεσμούς;
Θα σας πω ποια είναι η θλίψη μου: όποιος βλέπει αυτή την πρόταση, είτε είναι πολιτικός είτε ακόμη και τραπεζίτης, ενθουσιάζεται και μετά το ξεχνάει. Να σας πω γιατί. Ο κ. Τρεμόντι (υπουργός Οικονομικών της Ιταλίας), ο οποίος συμφωνεί απόλυτα, μας λέει ότι αν βγει να το πει δημοσίως τα spreads θα εκτιναχθούν στον αέρα. Ο πρόεδρος γερμανικής τράπεζας την οποία δεν θα κατανομάσω, συμφωνεί επίσης, αλλά μας μεταφέρει ότι αν βγει να το πει δημοσίως ευθύς αμέσως θα πέσουν οι μετοχές της τράπεζάς του. Ο μόνος τρόπος για να προωθηθεί αυτή η πρόταση είναι όλοι αυτοί να συντονιστούν μεταξύ τους και να το πουν μαζί. Τότε, και τα spreads θα πέσουν και οι μετοχές θα ανεβούν. Αυτό χρειάζεται συντονισμό.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου