Η πραγματική κατάσταση των Ελληνικών τραπεζών

του Γιώργου Δελαστίκ

Δραματική, παρά την ανακεφαλαιοποίησή τους, παραμένει η κατάσταση των τεσσάρων συστημικών τραπεζών της χώρας μας, της Εθνικής, της Πειραιώς, της Alpha και της Eurobank. Έχουν γίνει τρελά πράγματα. Πρώτα - πρώτα, για να ξαναπάρουν οι ιδιώτες σε εξευτελιστικές τιμές τις τέσσερις αυτές τράπεζες (σκεφτείτε, κατά την ανακεφαλαιοποίηση η τιμή κάθε μετοχής της Eurobank ήταν 1… λεπτό του ευρώ, της Εθνικής 2 λεπτά, της Alpha Bank 4 λεπτά και της Πειραιώς 3 δέκατα του λεπτού(!) εκδόθηκε κυριολεκτικά άπειρος αριθμός μετοχών...

Πόσες ακριβώς; Κρατήστε την ανάσα σας: 9,147.151.527 μετοχές της Εθνικής (ναι, περίπου 9,15 δισεκατομμύρια μετοχές της Εθνικής, δεν πρόκειται για τυπογραφικό λάθος) και 8.733.183.280 μετοχές της Τράπεζας Πειραιώς συν 2.185.998.765 μετοχές της Eurobank και 1.536.881.200 μετοχές της Αlpha Bank! Συνολικά δηλαδή… 21.603.214.782 μετοχές, ναι, μιλάμε για 21,6 δισεκατομμύρια τραπεζικές μετοχές για τέσσερις ελληνικές τράπεζες!

Καλά, μπορεί να αναρωτηθεί κανείς, πόσο κοστίζουν αυτές οι τραπεζικές μετοχές; Η απάντηση.... σοκάρει: 50 λεπτά η μία κατά μέσο όρο, γιατί υπάρχουν και φθηνότερες!

Ούτε 12 δισ. δεν αξίζουν όλες!

Δεν πρόκειται για κακόγουστο αστείο. Η τιμή της μετοχής της Εθνικής Τράπεζας στο Χρηματιστήριο Αθηνών την 31η Δεκεμβρίου 2015 ήταν 34,3 λεπτά του ευρώ και της τράπεζας Πειραιώς 27,8 λεπτά του ευρώ. Μία παρέα παιδιών, δηλαδή, που έλεγαν τα κάλαντα και μάζευαν 100 ευρώ μπορούσαν να γίνουν μέτοχοι τραπεζών, αγοράζοντας 291 μετοχές της Εθνικής ή 359 μετοχές της Πειραιώς!

Με το κατοστάρικό τους τα παιδιά μπορούν, φυσικά, να αγοράσουν μετοχές και των «ακριβών» τραπεζών. Να πάρουν είτε 96 μετοχές της Eurobank, που στις 31 Δεκεμβρίου έκλεισε στο 1,04 ευρώ, είτε 40 μετοχές της Alpha Bank, που έκλεισε στα 2,49 ευρώ. Διαλέγουν και παίρνουν!

Όπως μπορείτε να διαπιστώσετε και οι ίδιοι κοιτάζοντας απλώς το κλείσιμο του ΧΑΑ στις εφημερίδες, στις 31 Δεκεμβρίου 2015 ήταν αστεία και η κεφαλαιοποίηση των τεσσάρων τραπεζών: περίπου 3,83 δισ. ευρώ άξιζε η Alpha Bank, η πιο ακριβή τράπεζα της χώρας μας, και περίπου 3,14 δισ. ευρώ άξιζε η Εθνική. Μόνο 2,43 δισ. ευρώ ήταν η ανακεφαλαιοποίηση της Τράπεζας Πειραιώς και 2,27 δισ. ήταν η αξία της Eurobank. Και οι τέσσερις συστημικές τράπεζες μαζί άξιζαν 11,67 δισ. ευρώ! Σχεδόν τσάμπα! Πέρσι άξιζαν 34 δισ., φέτος ούτε 12. Μια χαρά πάνε!

Δραματική συρρίκνωση

Η συρρίκνωση του πεδίου δραστηριότητας των τεσσάρων συστημικών τραπεζών από τότε που ξέσπασε η οικονομική κρίση είναι δραματική. Το 2008, τελευταία χρονιά πριν από την κρίση, οι ελληνικές τράπεζες διατηρούσαν 7.715 καταστήματα, εκ των οποίων τα 4.162 βρίσκονταν στην Ελλάδα και τα 3.553 στο εξωτερικό. Το 2015 όμως είχαν κλείσει τα 3.515 από αυτά τα τραπεζικά καταστήματα και είχαν απομείνει σε λειτουργία μόνο τα 4.200, μειούμενα κατά 45.6%. Από τα 4.162 καταστήματα στην Ελλάδα είχαν απομείνει μόνο τα 2.400! Είχαν κλείσει, δηλαδή, 1.762 τραπεζικά καταστήματα, υφιστάμενα μείωση 42,3%.

Ανάλογη ήταν η κατάσταση και στο εξωτερικό αναφορικά με τις δραστηριότητες των ελληνικών τραπεζών. Από τα 3.553 καταστήματα είχαν κλείσει τα 1.753 και είχαν μείνει ανοιχτά τα μισά, μόλις 1.800, υφιστάμενα μείωση 49,3%.

Δεν χρειάζεται φιλοσοφία για να συνειδητοποιήσουμε ότι ανάλογη σφαγή έχουν υποστεί και οι τραπεζοϋπάλληλοι. Το 2008 οι ελληνικές τράπεζες, οι οποίες τότε ήταν πολύ περισσότερες, απασχολούσαν 117.350 εργαζόμενους στην Ελλάδα και το εξωτερικό και όταν λέμε εξωτερικό εννοούμε κατά βάση Βαλκάνια, Κύπρο και Τουρκία. Τώρα 50.000 από τους εργαζόμενους αυτούς έχουν απολυθεί κι έχουν απομείνει να δουλεύουν 67.500 τραπεζοϋπάλληλοι, διώχνοντας 49.850 άτομα (μείωση 42,5%).

Οι σχεδόν 25.000 έχουν απολυθεί στην Ελλάδα (24.659 για την ακρίβεια), με αποτέλεσμα οι 68.659 εργαζόμενοι του 2008 να γίνουν 44.000 το 2015 (μείωση 36%). Περισσότερους από τους μισούς υπαλλήλους τους έχουν απολύσει οι ελληνικές τράπεζες στο εξωτερικό. Το 2008 είχαν 48.691 υπαλλήλους, απέλυσαν 25.191 άτομα και το 2015 τους έχουν μείνει 23.500 τραπεζοϋπάλληλοι (μείωση δηλαδή, 51,7%).

Μαύρο και το μέλλον τους

Όπως έχει διαμορφωθεί η κατάσταση, το 2015 η Τράπεζα Πειραιώς απασχολούσε 15.715 άτομα και η Εθνική 12.300, ενώ η Eurobank 10.800 και η Alpha Bank 9.678. Μέχρι και το τέλος του 2017, του χρόνου, η Πειραιώς έχει αναλάβει την υποχρέωση να απολύσει το… 20%(!) του προσωπικού της σε δύο μόλις χρόνια, για την ακρίβεια οφείλει να απολύσει 2.915 τραπεζοϋπαλλήλους ώστε να της μείνει προσωπικό 12.800 ατόμων μόνο. Παράλληλα, πρέπει να κλείσει και 128 καταστήματα ώστε από τα 778 του 2015 να απομείνει μόνο με 650 το 2017.

Η Εθνική Τράπεζα πρέπει επίσης να απολύσει 1.650 υπαλλήλους της ώστε να πέσει στους 10.695, αυξάνοντας παράλληλα τα καταστήματά της κατά 23 ώστε από τα 527 του 2015 να φτάσει τα 550 το 2017.

Χίλιους υπαλλήλους έχει αναλάβει τη δέσμευση να απολύσει και η Eurobank, ώστε να πέσει στα 9.800 άτομα προσωπικό, κλείνοντας μόλις 10 καταστήματα ώστε να πέσει στα 510 το 2017 από τα 520 που έχει σήμερα. Μόνο 174 υπαλλήλους έχει δεσμευτεί να απολύσει η Alpha Bank ώστε να μειωθεί το προσωπικό της το 2017 στα 9.504 άτομα. Πρέπει να κλείσει όμως και 64 καταστήματα, πέφτοντας στα 563 από τα 627 που έχει σήμερα.

Συνολικά, δηλαδή, οι τέσσερις συστημικές τράπεζες έχουν αναλάβει τη δέσμευση φέτος και του χρόνου να απολύσουν 5.694 εργαζόμενους ή να μην αντικαταστήσουν όσους συνταξιοδοτηθούν ώστε να συμπληρωθεί αυτός ο αριθμός μείωσης του προσωπικού, κλείνοντας παράλληλα και 179 τραπεζικά καταστήματα.

Εκδιώκονται και από τα Βαλκάνια

Από 4.162 τραπεζικά καταστήματα που είχε η Ελλάδα το 2008, στόχος είναι το 2017 να υπάρχουν μόνο 2.273 (μείωση 45%)! Άλλωστε, βάσει στοιχείων της Ελληνικής Ένωσης Τραπεζών, στα τέλη του 2009 λειτουργούσαν στη χώρα μας 19 ελληνικές τράπεζες, 36 ξένες και 16 συνεταιριστικές. Σήμερα από τις 19 ελληνικές τράπεζες έχουν απομείνει μόλις 7, με τις δύο να ψυχορραγούν και από τις 36 ξένες μόλις 5 συνεχίζουν να διατηρούν υποκαταστήματα στην Ελλάδα. Όσο για τις συνεταιριστικές, μόνο 3 έχουν διασωθεί και είναι άκρως αμφίβολο αν θα επιβιώσουν! Αν θα βρουν, δηλαδή, χρήματα για την ανακεφαλαιοποίησή τους.

Πέρα όμως από την εξόντωση των ελληνικών τραπεζών στο εσωτερικό της Ελλάδας, οι Γερμανοί έχουν βάλει στόχο να εκδιώξουν τις ελληνικές τράπεζες και από τα Βαλκάνια. Πάνω ίσως ακόμη και από το… 50%(!) του ενεργητικού τους έχουν αναλάβει τη δέσμευση να μειώσουν στο εξωτερικό η Εθνική και η Πειραιώς, ενώ τουλάχιστον 20% πρέπει να το μειώσουν η Alpha Bank και η Eurobank.

Περίπου 1.200 καταστήματα τραπεζών έχει η Εθνική στα Βαλκάνια, στην Τουρκία και στην Κύπρο, πάνω από 500 η Eurobank (εκ των οποίων 48 στην Ουκρανία), πάνω από 300 η Πειραιώς και η Alpha Bank. Το πλήγμα θα είναι ισχυρότατο. Σε κάθε περίπτωση, το μέγεθος των ελληνικών τραπεζών θα περιοριστεί δραστικά και στο εξωτερικό.

Η πώληση της Finansbank

Η πιο «καραμπινάτη» περίπτωση στο θέμα που αναφερόμαστε είναι ο εξαναγκασμός από την Κομισιόν της Ελλάδας και της Εθνικής Τράπεζας να πουλήσει με τεράστια ζημία, σχεδόν 2 δισ. δολαρίων, την τουρκική τράπεζα Finansbank. Πριν από δέκα χρόνια, το 2006, η Εθνική είχε αγοράσει τη Finansbank έναντι του ποσού των 5,5 δισ. δολαρίων και υποχρεώθηκε από την Κομισιόν να την πουλήσει έναντι 2,75 δισ. ευρώ (ούτε καν 3 δισ. δολάρια)! Στη συμφωνία περιλαμβάνεται και η αποπληρωμή ενός χρέους μειωμένης εξασφάλισης ύψους 910 εκατ. Δολαρίων της Finansbank προς την Εθνική.

Η ουσία όμως είναι ότι οι δραστηριότητες της Εθνικής στην Τουρκία μέσω της Finansbank συνιστούσαν το 72%(!) των εργασιών του Ομίλου της Εθνικής στο εξωτερικό. Στην Τουρκία, δηλαδή, η Εθνική είχε χορηγήσει δάνεια περίπου 17 δισ. ευρώ, ενώ σε ολόκληρα τα υπόλοιπα Βαλκάνια, όπου η Εθνική έχει πάνω από 500 καταστήματα, έχει χορηγήσει δάνεια μόνο 6 δισ.

Με τεράστια ζημία, δηλαδή, η Εθνική Τράπεζα εγκαταλείπει μία πολύ δυναμική αγορά, όπως η τουρκική, λόγω του εκβιασμού της Κομισιόν. Υποκριτικά η Κομισιόν επέμεινε στην πώληση της Finansbank, ισχυριζόμενη ότι, επειδή η Εθνική πήρε για τρίτη φορά από το Δημόσιο για να σωθεί, πρέπει δήθεν να διασφαλιστούν τα λεφτά των φορολογουμένων, γι’ αυτό «έβαλε μέσα» την Εθνική περίπου 2 δισ. ευρώ!

Είδατε η Κομισιόν και η ΕΕ πως μας σκέφτονται;

από τα «Επίκαιρα»