Πνευματικοί Διάλογοι με τον Ρουμάνο ήσυχαστή π. Κλεόπα Ήλιε
Τί είναι νηστεία καί πόσα είναι τά είδη της;
— Νηστεία είναι ή πλήρης ή μερική έγκράτεια άπό τό καλό καί άφθονο φαγητό καί ιδιαίτερα άπό τροφές πού προέρχεται άπό ζώα. Ή νηστεία είναι μία σωματική θυσία, ή όποία ένδείκνυται νά είναι έ- νωμένη μέ τήν έλεημοσύνη καί μέ τά δώρα πού προσκομίζονται στό «Αγιο Βήμα. Ή νηστεία μαζί μέ τήν έλεημοσύνη, τά προσφερόμενα στήν Έκκλησία δώρα (άρτος, οίνος κ.λ.π.) μέ τίς προσκυνήσεις καί μετάνοιες τών πιστών, δλα μαζί άποτελοΰν τήν όφειλομένη σωματική προσκύνησι, σάν μία θυσία στόν Κύριο. Ή νηστεία καθιερώθηκε γιά νά ταπεινώνη τήν ψυχή. Ή νηστεία είναι εγκράτεια άπ’ όλες τίς τροφές ή σέ περίπτωσι άσθενείας, άπό μερικές.
Παρομοίως, έγκράτεια άπό ποτά, άπ’ όλες τίς κοσμικές άσωτίες, άπ’ όλες τίς κακές όρέξεις. «Ολα αύτά όνομάζονται νηστεία. Ή νηστεία όνομά- ζεται άπό τούς Πατέρας πτέρυγα τής προσευχής, ή όποία μαζί μέ τήν έλεημοσύνη άνεβάζει τόν άνθρωπο μέχρι τοΰ θρόνου τοΰ Θεοΰ. Ή νηστεία βοηθάει τόν άνθρωπο νά κάνη προσευχή μέ περισσότερη εύκολία, συμφιλιώνει τόν άνθρωπο μέ τόν Θεό καί βοηθάει πολύ στήν κάθαρσι τής ψυχής, φονεύοντας τίς σωματικές ορέξεις καί διευκολύνοντας τήν άπόκτησι τής Χάριτος τοΰ Άγίου Πνεύματος. Αναλόγως τής σκληρότητός της ή νηστεία μπορεί νά διαιρεθή σέ πολλά είδι:Νηστεία τελεία, νηστεία μιάς ημέρας, νηστεία απο ηδονικές τροφές και νηστεία «βασιλική»δηλ. Από τίς καθημερινλές τροφές με έγκράτεια την ημέρα λκαι ὄχι μέχρι χορτασμού.
Αύτοί πού νηστεύουν άπό άνάγκη έχουν κανένα μισθό; Ένώ αυτοί πού δέν μπορούν νά νηστεύουν λόγω άσθενείας, μεγάλων βασάνων ή πτώχειας έχουν καμμία τιμωρία;
Αύτοί πού νηστεύουν άπό άνάγκη, έάν εύχαριστοϋν τόν Θεό καί δέν γογγύζουν ένώπιον Του, 0ά έχουν μισθό γιά τήν ύπομονή των, διότι εΐναι γραμμένο «Έν τή ύπομονη ύμών κτήσασθε τάς ψυ- χάς ύμών» (Ματθ. 10,22) καί «Ό ύπομείνας ε’ις τέλος ούτος σωθή- σεται» (Μάρκ. 13,13).
Αύτοί πού δέν νηστεύουν λόγω άσθενείας έχουν τήν άδεια άπό τούς Τερούς Κανόνες νά τρώγουν μερικές δυναμωτικές τροφές πού τίς: έχουν άνάγκη (8ος καί 10ος Κανών Άγίου Τιμοθέου Αλεξανδρείας καί 69ος Αποστολικός). Γι’ αύτούς πού δέν νηστεύουν, λόγω διαφόρων δύσκολων περιστάσεων, δέν εύρήκαμε στούς Κανόνες περί νηστείας καμμιά παράγραφο γι’ αύτούς, είτε αύτοί είναι στρα- τιώταιή κρατούμενοι. Ή νηστεία λοιπόν μέ τήν μετάνοια καίτά άλλα καλά έργα συναποτελούν τά καθήκοντα τής σωματικής νηστείας. Γιά τήν χρήσι οικονομίας στούς Κανόνες περί νηστείας τό καλλίτερο είναι νά ρωτάμε τόν οικείο Επίσκοπο ή τόν Πνευματικό μας, ό όποιος, άναλόγως τών περιστάσεων, κανονίζει νά έπιβάλη άντί τής νηστείας άλλα άγαθά έργα.
Ποιά είναι ή μεγαλύτερη καί πιό εύάρεστη νηστεία ένώπιον του Θεού;
Όποιαδήποτε νηστεία πού γίνεται δέν σημαίνει ότι είναι θρησκευτική νηστεία καί εύάρεστη στόν Θεό. Μόνο ή νηστεία πού γίνεται έν Όνόματι τοϋ Θεοϋ είναι εύπρόσδεκτη καί εύάρεστη σ’ Αύτόν καί σύμφωνα μέ τόν Θείο Νόμο Του, όπως τόν έδωσε ό Θεός στόν Αδάμ, όπως τόν έδίδαξαν οί προφήται καί όπως τόν έφήρμοσαν όλοι οί «Αγιοι.
Ό άγιος Ιωάννης ό Βαπτιστής ένήστευε σ’ όλη τήν ζωή του, ό Σωτήρ έδίδαξε γιά νά νηστεύουμε καί μέ ποιό τρόπο (Ματθ.6,16- 17 Λουκ.21-24), Οί δέ Απόστολοι ένήστευαν καί προσεύχονταν δέ (Πράξ. 13,3 14,25).
Μετά άπ’ αύτά, ή μεγαλύτερη καί άνώτερη νηστεία είναι αύτή πού γίνεται κατά τήν διδασκαλία τής Αγίας Γραφής, δηλαδή νά συνοδεύεται άπό την ταπείνωσι, την ελεημοσύνη, την εγκράτεια των αισθήσεων και τών λογισμών. Τα ίδια μας εδίδαξαν και οι Άγιοι Πατέρες μας: «Η αληθινή νηστεία, λέγει ό άγιος Θεόδωρος ο Στουδίτης, και εύπρόσδεκτη στόν Θεό είναι η χαλιναγώγησις των παθών…».
Μετάφραση: Μοναχός Δαμασκηνός Γρηγοριάτης
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου