– Οι σφαγές των Ελλήνων από τους Βούλγαρους στην Ανατολική Ρωμυλία
Οι ελληνικές επιτυχίες που σημειώθηκαν στη Μακεδονία κατά το Μακεδονικό Αγώνα, είχαν σοβαρότατες επιπτώσεις στις συνθήκες διαβιώσεως του Ελληνισμού της Ανατολικής Ρωμυλίας.
Το καλοκαίρι του 1906 ξέσπασαν οι ανθελληνικοί διωγμοί στην Ανατολική Ρωμυλία και ιδιαίτερα στα κυριότερα αστικά ελληνικά κέντρα της Φιλιππουπόλεως του Στενήμαχου, του Πύργου, της Βάρνας που κορυφώθηκαν με την καταστροφή της Αγχιάλου.
Οι ελληνικές επιτυχίες στη Μακεδονία αντισταθμίστηκαν με την εκτόνωση του βουλγαρικού πληθυσμού, την καταστροφή των ελληνικών περιουσιών, την καταδίωξη του ελληνικού στοιχείου με κάθε μέσο και τη μαζική μετανάστευσή του.
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι τα δραματικά γεγονότα του 1906 που συνέβησαν στην Ανατολική Ρωμυλία και απετέλεσαν την αφορμή του ξεριζωμού του βορειοθρακικού Ελληνισμού από τις προαιώνιες πατρίδες του, «είχαν οργανωθεί και σχεδιασθεί με τη συμμετοχή επισήμων βουλγαρικών κύκλων» όπως επισημαίνεται σε σχετικό κείμενο του αντιπολιτευόμενου βουλγαρικού τύπου.
«Ας ανατραπή παν ό,τι ίσταται ακόμη όρθιον και ας μη μείνη λίθος επί λίθου»! Με αυτήν την προτροπή γινόταν στις 2 Αυγούστου 1906 ένα από τα μεγαλύτερα συλλαλητήρια που γνώρισε η πλατεία Συντάγματος.
Από τον Ελευθέριο Σκιαδά
«δημοκρατία»
Οι Βούλγαροι προέβαιναν σε πρωτοφανείς βιαιοπραγίες κατά των Ελλήνων στην Ανατολική Ρωμυλία και στην Αθήνα γινόταν πραγματική φιλοπόλεμη εξέγερση. Πενήντα χιλιάδες άνθρωποι συγκεντρώθηκαν στην πλατεία μπροστά από τα ανάκτορα, αριθμός ιδιαίτερα εντυπωσιακός για τα μέτρα της εποχής. Την ίδια ημέρα και ώρα συλλαλητήρια έγιναν σε σχεδόν όλες τις πρωτεύουσες των νομών, με μεγαλύτερα εκείνα του Πειραιά, του Ναυπλίου και της Λάρισας.
Το γεγονός ότι είχε συλληφθεί και βασανιζόταν ο 66χρονος μητροπολίτης Αγχιάλου Βασίλειος (1840-1929) εξόργιζε τον απανταχού της Γης Ελληνισμό. Μνημειώδης έκκληση που απέστειλε η Εκκλησία της Ελλάδος προς όλες τις χριστιανικές εκκλησίες υπέρ των σφαγιαζόμενων Ελλήνων ανέφερε λιτά ότι «ο μητροπολίτης έπραξε το καθήκον του ως χριστιανός και ως Ελλην». Επειτα από πεντάμηνη φυλάκιση και αφού υπέφερε τα πάνδεινα από τους Βουλγάρους, κατέφυγε στην Κωνσταντινούπολη. Ο ίδιος το 1925 κόσμησε τον Θρόνο του Οικουμενικού Πατριάρχη μέχρι που εκοιμήθη.
Στην Αθήνα τον Αύγουστο του 1906 ανατριχιαστικές λεπτομέρειες έβλεπαν το φως της δημοσιότητας. Οι πληροφορίες για σφαγές, λεηλασίες, βιασμούς και διωγμούς του ελληνικού στοιχείου από τις εστίες του πυροδοτούσαν τις αντιδράσεις, βγάζοντας στους δρόμους όλους τους Ελληνες, μικρούς και μεγάλους, άνδρες και γυναίκες. Τα καταστήματα, τα σχολεία και οι δημόσιες υπηρεσίες έκλεισαν ή εγκαταλείφθηκαν, ενώ όλα τα μέσα μεταφοράς πήγαιναν δωρεάν τον κόσμο στο Σύνταγμα.
Οι ομιλητές πυροδότησαν ακόμη περισσότερο την κατάσταση. Ξαφνικά κάποιος Μακεδόνας ρίχνει το σύνθημα: «Στο παλάτι!» Ενα ανθρώπινο κύμα άρχισε απειλητικά να κινείται προς την κατεύθυνση του παλατιού. Χρειάστηκε δε η παρέμβαση ενός δημοφιλούς εισαγγελέα και πολλών αξιωματικών του Στρατού για να αναχαιτισθεί το κύμα στο ύψος της «Μεγάλης Βρετανίας» και να αποφευχθούν τα χειρότερα.
Οι διαδηλωτές παρέμειναν στο Σύνταγμα μέχρι τη δύση του ήλιου. Τότε, δεκάδες άνθρωποι άναψαν κεριά και με επικεφαλής τον ιερέα της Μεταμόρφωσης Σωτήρος Πλάκας έψαλαν τον εθνικό ύμνο και αποχώρησαν. Το ίδιο όμως συνέβη και στον Πειραιά και σε άλλες μεγάλες πόλεις της χώρας, στη Λάρισα, στο Ναύπλιο και αλλού. Συλλαλητήρια πάνδημα με τον ελληνικό λαό να εκφράζει «εθνικόν άλγος», όπως εύστοχα έγραψε κάποιος δημοσιογράφος.
Οι ανταποκρίσεις και τα τηλεγραφήματα διαδέχονταν το ένα το άλλο. Φωτιά και σίδερο πέρασαν την πόλη οι κομιτατζήδες, αφήνοντας πίσω τους νεκρούς τραυματίες και μια πόλη με ερείπια που κάπνιζαν.
Ο ελληνικός πληθυσμός της Αγχιάλου ήταν σχεδόν αμιγής, αφού μόνον 200-250 ήταν οι Βούλγαροι που κατοικούσαν σε αυτήν. Οι καταστροφές ήταν ανήκουστες σε όλες τις πόλεις της Ανατολικής Ρωμυλίας. Τα έκτακτα παραρτήματα των εφημερίδων πυροδοτούσαν το κλίμα στην Ελλάδα και ένα σύνθημα δονούσε την ατμόσφαιρα. Ηταν το μήνυμα που έστελνε ο κόσμος στις πολιτικές και πολιτειακές Αρχές: «Γρηγορείτε, γρηγορείτε, γρηγορείτε».
Η λαϊκή οργή και οι πρόσφυγες στο Γκαζοχώρι
Το συλλαλητήριο μετατράπηκε σε εξέγερση, τα καταστήματα έκλεισαν σε όλη την πόλη, ενώ πρώτη φορά οι διαδηλωτές υποχρέωσαν τα τραμ να σταματήσουν την κυκλοφορία τους, κατεβάζοντας κάτω τους επιβάτες.
Το ψήφισμα που εκδόθηκε απευθυνόταν στις ευρωπαϊκές δυνάμεις, στον βασιλέα και στους πολιτικούς αρχηγούς. Ο λαός της Ελλάδος δεν αρνήθηκε ποτέ θυσίες σε χρήμα και σε αίμα στον βωμό της πατρίδας, ανέφερε το ψήφισμα.
Όμως η οργή του λαού δεν έφτανε για να σταματήσει την καταστροφή. Λίγες ημέρες αργότερα, καθημαγμένοι πρόσφυγες από την Ανατολική Ρωμυλία έφθαναν στην Αθήνα για να ακουμπήσουν τη δυστυχία τους σε φτωχοπαραπήγματα του Γκαζοχωριού. Η Αγχίαλος είχε αλωθεί…
πηγή
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου