Του Δρ. Γεωργίου Κ. Φίλη
Τουλάχιστον ατυχής θα μπορούσε να χαρακτηριστεί η παρομοίωση του υπουργού Εξωτερικών της Κύπρου Γιάννη Κασουλίδη, των αποθεμάτων φυσικού αερίου της Ανατολικής Μεσογείου, με τη βιομηχανία Άνθρακα και Χάλυβα της ζώνης του Ρουρ, και του ρόλου που έπαιξε στην ενοποίηση της ευρωπαϊκής ηπείρου.
Η συγκεκριμένη τοποθέτηση θα μπορούσε να χαρακτηριστεί όχι απλά ως ατυχής για έναν έμπειρο πολιτικό του συγκεκριμένου μεγέθους, αλλά και από ιστορικής απόψεως ανακριβής, ενώ στην ουσία θα μπορούσε να λειτουργήσει υπονομευτικά τόσο στο ζήτημα της επίλυσης του Κυπριακού όσο και σε βάρος της ασφάλειας του ελληνισμού γενικότερα.
Ας δούμε τι ακριβώς ελέχθη πριν προχωρήσουμε σε μία τοποθέτηση επί του θέματος.
Κατά τη διάρκεια των δηλώσεων μετά τη συνάντησή τους οι Ε. Βενιζέλος και Γ. Κασουλίδης απάντησαν σε ερωτήσεις δημοσιογράφων. Η ερώτηση δημοσιογράφου η οποία αποτέλεσε και αφορμή για τη τοποθέτηση του Γ. Κασουλίδη είχε ως εξής:
«Πριν από λίγες μέρες στην Αμερικανική Γερουσία, η νέα βοηθός υπουργός Εξωτερικών για θέματα Ευρώπης, η κα Νούλαντ, ανέφερε ότι το φυσικό αέριο της Κύπρου αποτελεί κινητήριο δύναμη για την επίλυση του Κυπριακού. Θα ήθελα ένα σχόλιο και από τους δυο γι’ αυτό, με δεδομένη και την απόφασή σας, απ’ ό,τι αντιλαμβάνομαι, να συνεργαστείτε στενά σε ανταλλαγή τεχνογνωσίας για θέματα της οικονομικής ζώνης, μετά και την προηγούμενη συνάντησή σας στη Λευκωσία».
Η απάντηση του Κύπριου υπουργού ήταν η εξής: «Εγώ πάω ένα βήμα παραπέρα από τις δηλώσεις της κας Νούλαντ. Θεωρώ το φυσικό αέριο για την περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου γενικότερα, για όλα τα κράτη της Ανατολικής Μεσογείου, σαν το αντίστοιχο του άνθρακα και του χάλυβα, που άνοιξε το δρόμο για τη δημιουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αυτό εμείς, σαν Κύπρος, το θεωρούμε σαν το κίνητρο, σαν το επιπρόσθετο κίνητρο, για να μπορέσουμε να λύσουμε τα προβλήματα και τις διαφορές μας. Εύχομαι να υπάρχει η ίδια πολιτική βούληση και από τους άλλους».
Από την πλευρά του ο Ε. Βενιζέλος, έμπειρος στη πολιτική ρητορική, ναι μεν συνηγόρησε υπέρ της τοποθέτησης Κασουλίδη αλλά… έστριψε το ζήτημα στο προσφιλές πλέον θέμα της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης ως μία κοινή ευρωπαϊκή πολιτική: «Κι εγώ να προσθέσω σε αυτά που είπε ο κ. Κασουλίδης ότι και η μελέτη που έδωσε πριν από λίγες μέρες στη δημοσιότητα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την οικονομική σημασία που έχει η ανακήρυξη των θαλασσίων ζωνών στη Μεσόγειο, έρχεται να στρέψει την προσοχή μας προς την κατεύθυνση αυτή. Πάντα στο πλαίσιο του διεθνούς δικαίου, πάντα με μια διάθεση καλής γειτονίας και συνεργασίας προς όφελος όλων των λαών της περιοχής».
Προχωρώντας σε μία σύντομη τοποθέτηση επί του θέματος να σημειώσουμε εκ προοιμίου, ότι αντιλαμβανόμεθα την τοποθέτηση του Κύπριου υπουργού Εξωτερικών ως «καλοπροαίρετη» και «πολιτικώς ορθή» για μία περιοχή η οποία βράζει και είναι έτοιμη να τιναχτεί στον αέρα, άρα κάθε φωνή η οποία υπογραμμίζει το «κοινό συμφέρον» μόνο ως καλοδεχούμενη μπορεί να αποδειχτεί.
Όμως, η «εξομοίωση» της κεντρικής Ευρώπης και της βαριάς βιομηχανίας της η οποία αποτέλεσε και την κινητήριο δύναμή της, με την ανατολική Μεσόγειο και τον αναδυόμενο ενεργειακό της πλούτο, ο οποίος εάν εξορυχτεί θα αποτελέσει για την περιοχή μας την δική του κινητήριο δύναμη, μπορεί από ποιητική, ρομαντική και πολιτική σκοπιά να χαρακτηριστεί ως ένα… «πιασάρικο» για τους δημοσιογράφους και τον μέσο πολίτη ευφυολόγημα, το οποίο όμως στην περίπτωσή μας δεν είναι ακριβές, αλλά και υποκρύπτει πολύ μεγάλους κινδύνους.
Εξηγούμαστε:
Πρώτον, πώς είναι δυνατόν κάποιος να εξομοιώνει την ευρύτερη περιοχή της κεντρικής Ευρώπης με αυτή της Ανατολικής Μεσογείου; Στην πρώτη περίπτωση, η γεωπολιτισμική παράμετρος λέει ότι υπάρχει μία μαγιά «κοινής κληρονομιάς / βάσης» μεταξύ των λαών οι οποίοι αποτελούν ιστορικά τον πυρήνα του Δυτικού Πολιτισμού, όπως αυτός αναδείχθηκε από την Αναγέννηση, και κατόπιν από τη Γαλλική και τη Βιομηχανική επανάσταση ενώ σε κάθε περίπτωση η «Φραγκική» κληρονομία του Καρλομάγνου αγγίζει και τις δύο πλευρές του Ρήνου.
Με άλλα λόγια παρά το γεγονός της γαλλο-γερμανικής αντιπαλότητας, όπως αυτή αναδείχθηκε από τον 19ο κυρίως αιώνα, οι προσλαμβάνουσες παραστάσεις των Κεντροευρωπαίων, δεν μπορεί κανείς να πει ότι είναι διαφορετικές ή ότι απέχουν πολύ από τον έναν λαό στον άλλο. Το να μιλήσουμε για το «μωσαϊκό» σε εθνοτικό, θρησκευτικό και πολιτισμικό επίπεδο των λαών της Ανατολικής Μεσογείου θα είναι πλεονασμός, η ουσία είναι όμως ότι από την άποψη κάθε κλάδου των ανθρωπιστικών επιστημών, το να πει ή απλά να υπονοήσει κάποιος, ότι η Μέση Ανατολή και η κεντρική Ευρώπη μεταξύ του Ρήνου και βορείως του Δούναβη διαθέτουν παρόμοιο βαθμό πολιτικής, πολιτισμικής και θρησκευτικής ομοιογένειας, αποτελεί ακαδημαϊκό ατόπημα, πολιτικό λάθος και στην ουσία εξυπηρετεί μία ιδεολογία η οποία βασίζεται μεν σε ένα κοινό «φαντασιακό» παρελθόν της περιοχής.
Αυτή η «ιδεολογία» εξυπηρετεί όμως ιδιοτελείς σκοπούς και δεν είναι άλλη από τον Νεοθωμανισμό του Νταβούτογλου. Με λίγα λόγια, το να συγκρίνεις την ανατολική Μεσόγειο με τη κεντρική Ευρώπη είναι πολύ απλά σφάλμα τεραστίων διαστάσεων… και αυτοκαταστροφικό.
Δεύτερον, το να συγκρίνει κάποιος το φυσικό αέριο της ανατολικής Μεσογείου με τον άνθρακα και χάλυβα, υπονοώντας ότι όπως και στην Ευρώπη δημιουργήθηκε η «Ένωση Άνθρακος & Χάλυβος» φέρνοντας την ειρήνη, την ευημερία και την ισότητα στην ήπειρο, οπότε κατά τον ίδιο τρόπο θα μπορούσε να δημιουργηθεί μία «Ένωση Φυσικού Αερίου» στην Ανατολική Μεσόγειο δημιουργώντας συνθήκες ανάλογες με αυτές της Ευρώπης στην περιοχή, δείχνει να μην λαμβάνει υπόψη τόσο τις πραγματικές αιτίες πίσω από τη δημιουργία της «Ένωσης Άνθρακος & Χάλυβος» στην Ευρώπη, ούτε όμως και να αντιλαμβάνεται τι ακριβώς συνέβη στην Ευρώπη του «Χάλυβος» από τη δεκαετία του 1950 και εντεύθεν.
Πολύ σύντομα να αναφέρουμε λοιπόν, ότι η συγκεκριμένη Ένωση έγινε για έναν και μόνον λόγο και κάθε άλλη τοποθέτηση απλώς είναι ανακριβής, ενώ αυτός που την αναφέρει είναι είτε ημιμαθής (άρα επικίνδυνος) είτε ψεύτης (άρα δύο φορές επικίνδυνος). Ο μόνος λόγος για τη δημιουργία της Ένωσης Άνθρακα & Χάλυβα ήταν ο έλεγχος από τους Γάλλους και γενικότερα από τους δυτικούς συμμάχους, του κύριου μοχλού ανάπτυξης της γερμανικής ισχύος, δηλαδή της βαριάς της βιομηχανίας, έτσι ώστε να κατοχυρωθεί χωρίς καμία αμφιβολία η υποταγή της Βόννης, εκείνη την εποχή, στα κελεύσματα των Αγγλοσαξόνων και των Γάλλων.
Φυσικά η δικαιολογία η οποία χρησιμοποιήθηκε ήταν ότι με την ενοποίηση της συγκεκριμένης βιομηχανίας υπό μία αρχή θα αποφεύγονταν ένας νέος πόλεμος στην Ευρώπη. Αυτό είναι αλήθεια αλλά η μισή, η άλλη μισή ήταν ότι για να γίνει αυτό θα έπρεπε η ισχυρότερη εθνική βιομηχανία, το ανταγωνιστικό πλεονέκτημα της Γερμανίας, να… διεθνοποιηθεί, όπως και έγινε.
Τι συνέβη όμως από τη στιγμή εκείνη και ύστερα; Αποφεύγοντας τη διάλεξη περί της εξέλιξης της ευρωπαϊκής ενοποίησης να αναφέρουμε μόνο ότι το «σχέδιο» χάλασε όταν κατέρρευσε το ανατολικό μπλοκ, ενοποιήθηκε ξανά η Γερμανία και τότε η Γαλλία αποφάσισε να προχωρήσει στην δημιουργία του ευρώ, για να μπορέσει να τιθασεύσει την ανερχόμενη γερμανική ισχύ, κάτι το οποίο η εμπειρία από το 2008 και ύστερα καταδεικνύει ότι γύρισε μπούμερανγκ.
Έτσι, από τότε, δηλαδή από τη Συνθήκη του Μάαστριχτ του 1992 μέχρι σήμερα, η Ευρώπη της «ευημερίας», της «ασφάλειας» και της «ισότητας», βρίσκεται μόνο στη ρητορική των κυβερνόντων του Βερολίνου και των κατά τόπους συνεργαζομένων ειδικά στο νότο της εν λόγω ζώνης «Κοινής Ευημερίας» και φυσικά των γραφειοκρατών των Βρυξελλών.
Με λίγα λόγια, ο Κύπριος υπουργός, όταν συγκρίνει ανόμοια πράγματα, θα πρέπει να θυμάται, ότι η ενοποίηση της βιομηχανίας Άνθρακα και Χάλυβα έλαβε χώρα για να ελεγχθεί από κάποιους κάποιο ένα άλλο κράτος και σε καμία περίπτωση για να «ενοποιήσει» και να «προσφέρει δικαιοσύνη», ενώ το δημιούργημα αυτό με την εξέλιξη του χρόνου έχει μετατραπεί σε ένα καθεστώς όπου μόνο «Ένωση» δεν μπορεί να χαρακτηριστεί, εάν κάποιος στον όρο αυτό συμπεριλάβει σχέσεις αλληλεγγύης και συνεργητικότητας και όχι σχέσεις επικυρίαρχου-υποτακτικού και αυταρχικής διακυβέρνησης μη δημοκρατικά εκλεγμένων τεχνοκρατών οι οποίοι λειτουργούν για το «δίκαιο των αγορών» και όχι για αυτό των «λαών».
Σε κάθε περίπτωση, το να υποστηρίζεις τέτοιου είδους επιχειρήματα, εάν διαθέτεις ακόμα και τις ελάχιστες απαραίτητες ιστορικές και πολιτικές γνώσεις, είναι σα να υπογραμμίζεις ότι πρέπει να δημιουργηθεί στην ανατολική Μεσόγειο μία «Ένωση Φυσικού Αερίου», η οποία θα επικαλείται όλα αυτά για τα οποία και η Ευρώπη του 1950 επίχαιρε, αλλά μετά από λίγο φάνηκε η πραγματική φύση των πραγμάτων, η οποία ήταν πολύ σκληρή και σίγουρα καμία σχέση δεν έχει με αυτό που πρέσβευαν οι ρομαντικοί του αντικειμένου.
Μία αντίστοιχη «Ένωση» στη περιοχή, πέραν της παρά φύση γεωπολιτισμικής της βάσης, ευνοεί μόνο ενός τύπου ολοκλήρωση, αυτή μίας αυτοκρατορικής ταυτότητας όπως αυτή αναπτύσσεται από τη νεοθωμανική ονείρωξη, ή όπως αυτή εκτελείται από μία σουνιτικού τύπου ισλαμιστικής ιδεολογίας περί του παγκόσμιου Χαλιφάτου.
Και φυσικά μη μας πει κάποιος ότι η σημερινή ελληνική πολιτική και πνευματική ελίτ θα ήταν σε θέση να προωθήσει το πρότυπο της «Βυζαντινής Κοινοπολιτείας» ως μία βιώσιμη εναλλακτική πρόταση στις υπό ανάπτυξη και υπό εξέλιξη ολοκληρωτικές γεωπολιτικές/γεωπολιτισμικές ταυτότητες που αναπτύσσονται στη περιοχή μας…
Τέλος, είναι προφανές, ότι σε μία Ανατολικομεσογειακή Ένωση, η οποία θα προωθούνταν από τον Ελληνισμό ως ένα «μέσο» για τον έλεγχο μίας αναθεωρητικής Τουρκίας, τα αποτελέσματα θα ήταν τα ίδια με αυτά που γνώρισε η Ευρώπη αναφορικά με τη Γερμανία…
Στο τέλος της συγκεκριμένης διαδικασίας, αντί οι υπόλοιποι και πιο συγκεκριμένα οι Έλληνες να ελέγξουν την Τουρκία, η χώρα αυτή λόγω μεγέθους, αργά ή γρήγορα θα ήλεγχε τη περιοχή και τις «κοινές πηγές». Με λίγα λόγια, ο ελληνισμός θα την πάθαινε όπως οι Γάλλοι, οι οποίοι στη προσπάθειά τους να ελέγξουν τους Γερμανούς στην αρχή δημιούργησαν την Ένωση του Χάλυβα και ύστερα μετά την ενοποίηση της Γερμανίας προώθησαν άρον-άρον και χωρίς καμία ασφαλιστική δικλείδα το «σχέδιο Ευρώ» με αποτέλεσμα να καταντήσουν – και οι ίδιοι – «βαστάζοι» των Γερμανών, χωρίς καμία δυνατότητα παρέμβασης στην τομέα της εκπόνησης πολιτικής της «Ένωσης».
Φυσικά, η παρομοίωση του ρόλου του Ελληνισμού με αυτό της Γαλλίας θα είναι το βέλτιστο σενάριο διότι ο νεοθωμανός Σουλτάνος, από ένα σημείο και μετά θα αντιληφθεί ότι δεν χρειάζεται ούτε καν «βαστάζους» αλλά υποτακτικούς.
Κλείνουμε τη σύντομη αυτή ανάλυση επισημαίνοντας το αυτονόητο: Αυτό που ειπώθηκε από τον Κύπριο υπουργό ούτε έφερε την καταστροφή, ούτε ίσως και να πέρασε από το μυαλό κανενός η πολυπλοκότητα των επιπτώσεών του, εάν κάποιος θα το λάμβανε της μετρητοίς ή θα προσπαθούσε μέσω αυτού να «κάνει πολιτική». Η προσπάθεια της παρέμβασής μας ήταν να καταδειχτεί η σημασία των λόγων και των λέξεων στην πολιτική κονίστρα και ιδιαιτέρως στις διεθνής σχέσεις και κατά δεύτερον να υπογραμμιστεί προς τους πολιτικούς μας ταγούς ότι πρέπει να σκέφτονται δέκα φορές και να μιλάνε μία, ενώ όταν χρησιμοποιούν «ζωντανά παραδείγματα» να είναι έτοιμοι να τεθούν στη βάσανο τη κριτικής.
Για την ώρα… ο μόνος που γελάει κάτω από τα μουστάκια του είναι ο επαγγελματίας – αν μη τι άλλο – κύριος Αχμέτ Νταβούτογλου, αφού βλέπει κάποιους ερασιτέχνες να πέφτουν στην παγίδα του Νεοθωμανισμού τον οποίο βαφτίζουν μάλιστα και ως «Ανατολικομεσογειακή Ένωση».
Τουλάχιστον ατυχής θα μπορούσε να χαρακτηριστεί η παρομοίωση του υπουργού Εξωτερικών της Κύπρου Γιάννη Κασουλίδη, των αποθεμάτων φυσικού αερίου της Ανατολικής Μεσογείου, με τη βιομηχανία Άνθρακα και Χάλυβα της ζώνης του Ρουρ, και του ρόλου που έπαιξε στην ενοποίηση της ευρωπαϊκής ηπείρου.
Η συγκεκριμένη τοποθέτηση θα μπορούσε να χαρακτηριστεί όχι απλά ως ατυχής για έναν έμπειρο πολιτικό του συγκεκριμένου μεγέθους, αλλά και από ιστορικής απόψεως ανακριβής, ενώ στην ουσία θα μπορούσε να λειτουργήσει υπονομευτικά τόσο στο ζήτημα της επίλυσης του Κυπριακού όσο και σε βάρος της ασφάλειας του ελληνισμού γενικότερα.
Ας δούμε τι ακριβώς ελέχθη πριν προχωρήσουμε σε μία τοποθέτηση επί του θέματος.
Κατά τη διάρκεια των δηλώσεων μετά τη συνάντησή τους οι Ε. Βενιζέλος και Γ. Κασουλίδης απάντησαν σε ερωτήσεις δημοσιογράφων. Η ερώτηση δημοσιογράφου η οποία αποτέλεσε και αφορμή για τη τοποθέτηση του Γ. Κασουλίδη είχε ως εξής:
«Πριν από λίγες μέρες στην Αμερικανική Γερουσία, η νέα βοηθός υπουργός Εξωτερικών για θέματα Ευρώπης, η κα Νούλαντ, ανέφερε ότι το φυσικό αέριο της Κύπρου αποτελεί κινητήριο δύναμη για την επίλυση του Κυπριακού. Θα ήθελα ένα σχόλιο και από τους δυο γι’ αυτό, με δεδομένη και την απόφασή σας, απ’ ό,τι αντιλαμβάνομαι, να συνεργαστείτε στενά σε ανταλλαγή τεχνογνωσίας για θέματα της οικονομικής ζώνης, μετά και την προηγούμενη συνάντησή σας στη Λευκωσία».
Η απάντηση του Κύπριου υπουργού ήταν η εξής: «Εγώ πάω ένα βήμα παραπέρα από τις δηλώσεις της κας Νούλαντ. Θεωρώ το φυσικό αέριο για την περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου γενικότερα, για όλα τα κράτη της Ανατολικής Μεσογείου, σαν το αντίστοιχο του άνθρακα και του χάλυβα, που άνοιξε το δρόμο για τη δημιουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αυτό εμείς, σαν Κύπρος, το θεωρούμε σαν το κίνητρο, σαν το επιπρόσθετο κίνητρο, για να μπορέσουμε να λύσουμε τα προβλήματα και τις διαφορές μας. Εύχομαι να υπάρχει η ίδια πολιτική βούληση και από τους άλλους».
Από την πλευρά του ο Ε. Βενιζέλος, έμπειρος στη πολιτική ρητορική, ναι μεν συνηγόρησε υπέρ της τοποθέτησης Κασουλίδη αλλά… έστριψε το ζήτημα στο προσφιλές πλέον θέμα της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης ως μία κοινή ευρωπαϊκή πολιτική: «Κι εγώ να προσθέσω σε αυτά που είπε ο κ. Κασουλίδης ότι και η μελέτη που έδωσε πριν από λίγες μέρες στη δημοσιότητα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την οικονομική σημασία που έχει η ανακήρυξη των θαλασσίων ζωνών στη Μεσόγειο, έρχεται να στρέψει την προσοχή μας προς την κατεύθυνση αυτή. Πάντα στο πλαίσιο του διεθνούς δικαίου, πάντα με μια διάθεση καλής γειτονίας και συνεργασίας προς όφελος όλων των λαών της περιοχής».
Προχωρώντας σε μία σύντομη τοποθέτηση επί του θέματος να σημειώσουμε εκ προοιμίου, ότι αντιλαμβανόμεθα την τοποθέτηση του Κύπριου υπουργού Εξωτερικών ως «καλοπροαίρετη» και «πολιτικώς ορθή» για μία περιοχή η οποία βράζει και είναι έτοιμη να τιναχτεί στον αέρα, άρα κάθε φωνή η οποία υπογραμμίζει το «κοινό συμφέρον» μόνο ως καλοδεχούμενη μπορεί να αποδειχτεί.
Όμως, η «εξομοίωση» της κεντρικής Ευρώπης και της βαριάς βιομηχανίας της η οποία αποτέλεσε και την κινητήριο δύναμή της, με την ανατολική Μεσόγειο και τον αναδυόμενο ενεργειακό της πλούτο, ο οποίος εάν εξορυχτεί θα αποτελέσει για την περιοχή μας την δική του κινητήριο δύναμη, μπορεί από ποιητική, ρομαντική και πολιτική σκοπιά να χαρακτηριστεί ως ένα… «πιασάρικο» για τους δημοσιογράφους και τον μέσο πολίτη ευφυολόγημα, το οποίο όμως στην περίπτωσή μας δεν είναι ακριβές, αλλά και υποκρύπτει πολύ μεγάλους κινδύνους.
Εξηγούμαστε:
Πρώτον, πώς είναι δυνατόν κάποιος να εξομοιώνει την ευρύτερη περιοχή της κεντρικής Ευρώπης με αυτή της Ανατολικής Μεσογείου; Στην πρώτη περίπτωση, η γεωπολιτισμική παράμετρος λέει ότι υπάρχει μία μαγιά «κοινής κληρονομιάς / βάσης» μεταξύ των λαών οι οποίοι αποτελούν ιστορικά τον πυρήνα του Δυτικού Πολιτισμού, όπως αυτός αναδείχθηκε από την Αναγέννηση, και κατόπιν από τη Γαλλική και τη Βιομηχανική επανάσταση ενώ σε κάθε περίπτωση η «Φραγκική» κληρονομία του Καρλομάγνου αγγίζει και τις δύο πλευρές του Ρήνου.
Με άλλα λόγια παρά το γεγονός της γαλλο-γερμανικής αντιπαλότητας, όπως αυτή αναδείχθηκε από τον 19ο κυρίως αιώνα, οι προσλαμβάνουσες παραστάσεις των Κεντροευρωπαίων, δεν μπορεί κανείς να πει ότι είναι διαφορετικές ή ότι απέχουν πολύ από τον έναν λαό στον άλλο. Το να μιλήσουμε για το «μωσαϊκό» σε εθνοτικό, θρησκευτικό και πολιτισμικό επίπεδο των λαών της Ανατολικής Μεσογείου θα είναι πλεονασμός, η ουσία είναι όμως ότι από την άποψη κάθε κλάδου των ανθρωπιστικών επιστημών, το να πει ή απλά να υπονοήσει κάποιος, ότι η Μέση Ανατολή και η κεντρική Ευρώπη μεταξύ του Ρήνου και βορείως του Δούναβη διαθέτουν παρόμοιο βαθμό πολιτικής, πολιτισμικής και θρησκευτικής ομοιογένειας, αποτελεί ακαδημαϊκό ατόπημα, πολιτικό λάθος και στην ουσία εξυπηρετεί μία ιδεολογία η οποία βασίζεται μεν σε ένα κοινό «φαντασιακό» παρελθόν της περιοχής.
Αυτή η «ιδεολογία» εξυπηρετεί όμως ιδιοτελείς σκοπούς και δεν είναι άλλη από τον Νεοθωμανισμό του Νταβούτογλου. Με λίγα λόγια, το να συγκρίνεις την ανατολική Μεσόγειο με τη κεντρική Ευρώπη είναι πολύ απλά σφάλμα τεραστίων διαστάσεων… και αυτοκαταστροφικό.
Δεύτερον, το να συγκρίνει κάποιος το φυσικό αέριο της ανατολικής Μεσογείου με τον άνθρακα και χάλυβα, υπονοώντας ότι όπως και στην Ευρώπη δημιουργήθηκε η «Ένωση Άνθρακος & Χάλυβος» φέρνοντας την ειρήνη, την ευημερία και την ισότητα στην ήπειρο, οπότε κατά τον ίδιο τρόπο θα μπορούσε να δημιουργηθεί μία «Ένωση Φυσικού Αερίου» στην Ανατολική Μεσόγειο δημιουργώντας συνθήκες ανάλογες με αυτές της Ευρώπης στην περιοχή, δείχνει να μην λαμβάνει υπόψη τόσο τις πραγματικές αιτίες πίσω από τη δημιουργία της «Ένωσης Άνθρακος & Χάλυβος» στην Ευρώπη, ούτε όμως και να αντιλαμβάνεται τι ακριβώς συνέβη στην Ευρώπη του «Χάλυβος» από τη δεκαετία του 1950 και εντεύθεν.
Πολύ σύντομα να αναφέρουμε λοιπόν, ότι η συγκεκριμένη Ένωση έγινε για έναν και μόνον λόγο και κάθε άλλη τοποθέτηση απλώς είναι ανακριβής, ενώ αυτός που την αναφέρει είναι είτε ημιμαθής (άρα επικίνδυνος) είτε ψεύτης (άρα δύο φορές επικίνδυνος). Ο μόνος λόγος για τη δημιουργία της Ένωσης Άνθρακα & Χάλυβα ήταν ο έλεγχος από τους Γάλλους και γενικότερα από τους δυτικούς συμμάχους, του κύριου μοχλού ανάπτυξης της γερμανικής ισχύος, δηλαδή της βαριάς της βιομηχανίας, έτσι ώστε να κατοχυρωθεί χωρίς καμία αμφιβολία η υποταγή της Βόννης, εκείνη την εποχή, στα κελεύσματα των Αγγλοσαξόνων και των Γάλλων.
Φυσικά η δικαιολογία η οποία χρησιμοποιήθηκε ήταν ότι με την ενοποίηση της συγκεκριμένης βιομηχανίας υπό μία αρχή θα αποφεύγονταν ένας νέος πόλεμος στην Ευρώπη. Αυτό είναι αλήθεια αλλά η μισή, η άλλη μισή ήταν ότι για να γίνει αυτό θα έπρεπε η ισχυρότερη εθνική βιομηχανία, το ανταγωνιστικό πλεονέκτημα της Γερμανίας, να… διεθνοποιηθεί, όπως και έγινε.
Τι συνέβη όμως από τη στιγμή εκείνη και ύστερα; Αποφεύγοντας τη διάλεξη περί της εξέλιξης της ευρωπαϊκής ενοποίησης να αναφέρουμε μόνο ότι το «σχέδιο» χάλασε όταν κατέρρευσε το ανατολικό μπλοκ, ενοποιήθηκε ξανά η Γερμανία και τότε η Γαλλία αποφάσισε να προχωρήσει στην δημιουργία του ευρώ, για να μπορέσει να τιθασεύσει την ανερχόμενη γερμανική ισχύ, κάτι το οποίο η εμπειρία από το 2008 και ύστερα καταδεικνύει ότι γύρισε μπούμερανγκ.
Έτσι, από τότε, δηλαδή από τη Συνθήκη του Μάαστριχτ του 1992 μέχρι σήμερα, η Ευρώπη της «ευημερίας», της «ασφάλειας» και της «ισότητας», βρίσκεται μόνο στη ρητορική των κυβερνόντων του Βερολίνου και των κατά τόπους συνεργαζομένων ειδικά στο νότο της εν λόγω ζώνης «Κοινής Ευημερίας» και φυσικά των γραφειοκρατών των Βρυξελλών.
Με λίγα λόγια, ο Κύπριος υπουργός, όταν συγκρίνει ανόμοια πράγματα, θα πρέπει να θυμάται, ότι η ενοποίηση της βιομηχανίας Άνθρακα και Χάλυβα έλαβε χώρα για να ελεγχθεί από κάποιους κάποιο ένα άλλο κράτος και σε καμία περίπτωση για να «ενοποιήσει» και να «προσφέρει δικαιοσύνη», ενώ το δημιούργημα αυτό με την εξέλιξη του χρόνου έχει μετατραπεί σε ένα καθεστώς όπου μόνο «Ένωση» δεν μπορεί να χαρακτηριστεί, εάν κάποιος στον όρο αυτό συμπεριλάβει σχέσεις αλληλεγγύης και συνεργητικότητας και όχι σχέσεις επικυρίαρχου-υποτακτικού και αυταρχικής διακυβέρνησης μη δημοκρατικά εκλεγμένων τεχνοκρατών οι οποίοι λειτουργούν για το «δίκαιο των αγορών» και όχι για αυτό των «λαών».
Σε κάθε περίπτωση, το να υποστηρίζεις τέτοιου είδους επιχειρήματα, εάν διαθέτεις ακόμα και τις ελάχιστες απαραίτητες ιστορικές και πολιτικές γνώσεις, είναι σα να υπογραμμίζεις ότι πρέπει να δημιουργηθεί στην ανατολική Μεσόγειο μία «Ένωση Φυσικού Αερίου», η οποία θα επικαλείται όλα αυτά για τα οποία και η Ευρώπη του 1950 επίχαιρε, αλλά μετά από λίγο φάνηκε η πραγματική φύση των πραγμάτων, η οποία ήταν πολύ σκληρή και σίγουρα καμία σχέση δεν έχει με αυτό που πρέσβευαν οι ρομαντικοί του αντικειμένου.
Μία αντίστοιχη «Ένωση» στη περιοχή, πέραν της παρά φύση γεωπολιτισμικής της βάσης, ευνοεί μόνο ενός τύπου ολοκλήρωση, αυτή μίας αυτοκρατορικής ταυτότητας όπως αυτή αναπτύσσεται από τη νεοθωμανική ονείρωξη, ή όπως αυτή εκτελείται από μία σουνιτικού τύπου ισλαμιστικής ιδεολογίας περί του παγκόσμιου Χαλιφάτου.
Και φυσικά μη μας πει κάποιος ότι η σημερινή ελληνική πολιτική και πνευματική ελίτ θα ήταν σε θέση να προωθήσει το πρότυπο της «Βυζαντινής Κοινοπολιτείας» ως μία βιώσιμη εναλλακτική πρόταση στις υπό ανάπτυξη και υπό εξέλιξη ολοκληρωτικές γεωπολιτικές/γεωπολιτισμικές ταυτότητες που αναπτύσσονται στη περιοχή μας…
Τέλος, είναι προφανές, ότι σε μία Ανατολικομεσογειακή Ένωση, η οποία θα προωθούνταν από τον Ελληνισμό ως ένα «μέσο» για τον έλεγχο μίας αναθεωρητικής Τουρκίας, τα αποτελέσματα θα ήταν τα ίδια με αυτά που γνώρισε η Ευρώπη αναφορικά με τη Γερμανία…
Στο τέλος της συγκεκριμένης διαδικασίας, αντί οι υπόλοιποι και πιο συγκεκριμένα οι Έλληνες να ελέγξουν την Τουρκία, η χώρα αυτή λόγω μεγέθους, αργά ή γρήγορα θα ήλεγχε τη περιοχή και τις «κοινές πηγές». Με λίγα λόγια, ο ελληνισμός θα την πάθαινε όπως οι Γάλλοι, οι οποίοι στη προσπάθειά τους να ελέγξουν τους Γερμανούς στην αρχή δημιούργησαν την Ένωση του Χάλυβα και ύστερα μετά την ενοποίηση της Γερμανίας προώθησαν άρον-άρον και χωρίς καμία ασφαλιστική δικλείδα το «σχέδιο Ευρώ» με αποτέλεσμα να καταντήσουν – και οι ίδιοι – «βαστάζοι» των Γερμανών, χωρίς καμία δυνατότητα παρέμβασης στην τομέα της εκπόνησης πολιτικής της «Ένωσης».
Φυσικά, η παρομοίωση του ρόλου του Ελληνισμού με αυτό της Γαλλίας θα είναι το βέλτιστο σενάριο διότι ο νεοθωμανός Σουλτάνος, από ένα σημείο και μετά θα αντιληφθεί ότι δεν χρειάζεται ούτε καν «βαστάζους» αλλά υποτακτικούς.
Κλείνουμε τη σύντομη αυτή ανάλυση επισημαίνοντας το αυτονόητο: Αυτό που ειπώθηκε από τον Κύπριο υπουργό ούτε έφερε την καταστροφή, ούτε ίσως και να πέρασε από το μυαλό κανενός η πολυπλοκότητα των επιπτώσεών του, εάν κάποιος θα το λάμβανε της μετρητοίς ή θα προσπαθούσε μέσω αυτού να «κάνει πολιτική». Η προσπάθεια της παρέμβασής μας ήταν να καταδειχτεί η σημασία των λόγων και των λέξεων στην πολιτική κονίστρα και ιδιαιτέρως στις διεθνής σχέσεις και κατά δεύτερον να υπογραμμιστεί προς τους πολιτικούς μας ταγούς ότι πρέπει να σκέφτονται δέκα φορές και να μιλάνε μία, ενώ όταν χρησιμοποιούν «ζωντανά παραδείγματα» να είναι έτοιμοι να τεθούν στη βάσανο τη κριτικής.
Για την ώρα… ο μόνος που γελάει κάτω από τα μουστάκια του είναι ο επαγγελματίας – αν μη τι άλλο – κύριος Αχμέτ Νταβούτογλου, αφού βλέπει κάποιους ερασιτέχνες να πέφτουν στην παγίδα του Νεοθωμανισμού τον οποίο βαφτίζουν μάλιστα και ως «Ανατολικομεσογειακή Ένωση».
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου