«Τα οφέλη της ψηφιακής τηλεόρασης είναι τεράστια, άριστος ήχος, καλύτερη εικόνα στην τηλεοπτική οθόνη». Αυτό διαφημιστικό σλόγκαν, άρχισε να μεταδίδεται σταδιακά την τελευταία 10ετία, όσο πλησιάζουμε προς την τελική ψηφιακή μετάβαση της τηλεόρασης θα το ακούμε μονότονα. Μέχρι να γίνει η άποψη μας. Σε αυτό το μοτίβο εξάλλου στηρίζεται η παγκόσμια καμπάνια της ψηφιοποίησης του τηλεοπτικού σήματος που για τις περισσότερες χώρες της δύσης είτε ολοκληρώθηκε είτε βαίνει προς ολοκλήρωση. Είναι όμως έτσι;
Το παρελθόν της τηλεοπτικής μετάβασης σε παγκόσμιο επίπεδο και κυρίως το μέλλον δείχνει πως όλα είναι καθαρά θέμα οικονομίας, και κερδών για τις παγκόσμιες εταιρίες τεχνολογίας και τις τηλεπικοινωνίες.
Στη χώρα μας τις επόμενες μέρες, στις 20 Ιουλίου, στις 3.00 τα ξημερώματα, σβήνει το αναλογικό σήμα των ιδιωτικών καναλιών πανελλαδικής και περιφερειακής εμβέλειας. Στις 17 Αυγούστου θα ακολουθήσει το σβήσιμο των κρατικών καναλιών της ΕΡΤ. Από τον Υμηττό η τηλεόραση θα εκπέμπει μόνο ψηφιακά, η πρόσβαση στην αναλογική λήψη της Τν θα παρέχεται μόνο από το κέντρο εκπομπής στην Πάρνηθα. Πρακτικά για το τηλεοπτικό κοινό, περίπου 1.050.000 νοικοκυριά στην Αττική, ένα κοινό εν δυνάμει 3 εκατομμυρίων πολιτών, που είτε λαμβάνουν σήμα μόνο από τον Υμηττό (περίπου 150 χιλιάδες) είτε έχουν στραμμένες τις κεραίες τους στον Υμηττό (περίπου 700.000 νοικοκυριά), για να συνεχίσουν να βλέπουν τηλεόραση πρέπει ή να αγοράσουν ψηφιακό αποκωδικοποιητή ή να διαθέτουν-αγοράσουν τηλεοπτική συσκευή νέας τεχνολογίας. Εννοείται πως κάθε συσκευή σε κάθε σπίτι θέλει τον δικό της ξεχωριστό αποκωδικοποιητή. Εναλλακτικά, όποιος δεν έχει ή δεν θέλει ψηφιακή τηλεόραση θα πρέπει να στρέψει την κεραία του προς την Πάρνηθα.
Γελοίο, τουλάχιστον, επιχείρημα απ' όσους το υποστηρίζουν. Φανταζόμαστε πως σε μια πολυκατοικία με δεκάδες διαμερίσματα η συνεννόηση για μετακίνηση της κεραίας θα προκαλέσει χαριτωμένες συρράξεις. Έτσι, μετά τις 20 Ιουλίου οι κάτοικοι της Αττικής θα πρέπει να πληρώσουν ένα ξαφνικό «χαράτσι» για την ιδιωτική τηλεόραση. Από 20 ευρώ, όσο κοστίζει ο φθηνότερος αποκωδικοποιητής στην αγορά, έως και άγνωστο ποσό, εάν θέλουν να αλλάξουν τηλεοπτική συσκευή.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που έδωσε η Digea στη δημοσιότητα, υπολογίζεται πως θα αγοραστούν τρία εκατομμύρια τηλεοπτικές συσκευές! Αυτός ακριβώς ο αριθμός, 3 εκατομμύρια τηλεοπτικές συσκευές, καταγράφηκε κατά την ψηφιακή μετάβαση στην Πάτρα. Και η Αττική είναι πολύ μεγαλύτερη από την Πάτρα.
Αλλάζει η Τν, αλλάξουν οι έννοιες, η διαπλοκή μένει
Τη μετάβαση στην επίγεια ψηφιακή τηλεόραση υλοποιούν στη χώρα μας, σύμφωνα με τις τελευταίες αλλαγές στο θεσμικό πλαίσιο επί κυβέρνησης ΝΔ (Θόδωρος Ρουσόπουλος) και κυβέρνησης Παπανδρέου, οι «πάροχοι δικτύου». Στην περίπτωση μας η Digea., στην οποία συνασπίστηκαν από το 2008 και μετά οι μεγάλοι ιδιωτικοί τηλεοπτικοί σταθμοί Mega, ΑΝΤ1, Star, Alpha, ΣΚΑΙ, Alter και Τν Μακεδονία με ισόποσα ποσοστά μετοχών, η ΕΡΤ που εκ του νόμου διαθέτει άδεια παρόχου δικτύου, και μικρότεροι πάροχοι δικτύου που μπορούν να δραστηριοποιηθούν με μια απλή άδεια -μόλις 200 ευρώ στοιχίζει- από την Εθνική Επιτροπή Τηλεπικοινωνιών.
Μέχρι στιγμής ο μόνος πάροχος δικτύου για τα περιφερειακά κανάλια εκτός Αττικής είναι η Digital Union. Με τον γνωστό ελληνικό χαοτικό και διαπλεκόμενο τρόπο στη χώρα μας, σε αντίθεση με όλες τις άλλες χώρες της Ευρώπης, η ψηφιακή μετάβαση στηρίχθηκε σε ένα πλαίσιο κανόνων και όρων που τοποθετήθηκε με κοινή συμφωνία ιδιωτικών τηλεοπτικών σταθμών και της τότε κυβέρνησης της ΝΔ επί υπουργίας στο Επικρατείας του Θοδωρή Ρουσόπουλου, στο αμαρτωλό διαπλεκόμενο καθεστώς της ιδιωτικής Τν. Οι σταθμοί, χωρίς να έχουν λάβει ποτέ τους άδεια λειτουργίας, θα εξέπεμπαν ψηφιακό σήμα σε 23 σημεία της χώρας, σε συγκεκριμένες συχνότητες που καθόριζε η υπουργική απόφαση 21161/2008.
Από τότε μέχρι και το 2012, η τηλεοπτική αγορά καθόρισε και το ψηφιακό παιχνίδι. Για το μέλλον της τηλεόρασης. Κατά επιταγή της Ευρωπαϊκής ένωσης, στις αρχές του 2012, ψηφίζεται ο νόμος 4070/2012 για τις ηλεκτρονικές επικοινωνίες. Καμία σχέση με τη λειτουργία των τηλεοπτικών σταθμών. Κι όμως. Ο άγνωστος σχετικά αυτός νόμος από το υπουργείο Μεταφορών καθορίζει τις βάσεις της ψηφιακής τηλεόρασης για τα επόμενα 20 χρόνια.
Ο όρος τηλεοπτικό κανάλι πρακτικά δεν υφίσταται. Με απλά λόγια, οι σταθμοί που εκπέμπουν πρόγραμμα -«περιεχόμενο», σύμφωνα με τη νέα θεσμική ορολογία- θα πρέπει να διαθέτουν χωρητικότητα στα UHF δηλαδή τις παλιές μας γνωστές συχνότητες. Μόνο που στην ψηφιακή τηλεόραση σε μια συχνότητα «χωράνε» πλέον 4 τηλεοπτικά προγράμματα πανελλαδικής εμβέλειας και 6 προγράμματα περιφερειακής εμβέλειας. Οι ψηφιακές συχνότητες, ως «σπάνιος πόρος», θα δημοπρατηθούν ή θα παραχωρηθούν για κάθε είδους υπηρεσίες. Τηλεοπτικές στους παρόχους δικτύου, ευρυζωνικές στους τηλεπικοινωνιακούς παρόχους, ραδιοφωνικές στους σταθμούς. Και τα γνωστά μας «κανάλια» απλώς θα υποχρεούνται να διαθέτουν άδεια «περιεχομένου», με βάση συγκεκριμένα κριτήρια, από το Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης και να νοικιάζουν χωρητικότητα στις ψηφιακές συχνότητες που θα έχουν αγοράσει από το κράτος οι πάροχοι δικτύου.
Μαγικό; Με αυτό τον τρόπο καταργήθηκε η παραδοσιακή υποχρέωση των σταθμών να διαθέτουν τηλεοπτικές άδειες και η διαπλοκή αναβαθμίστηκε σε επίπεδο πολυμετοχικών οργανισμών. Γιατί στη Digea, που λειτουργεί ήδη ως κυρίαρχη στη νέα ψηφιακή αγορά της Τν, συνυπάρχουν ως μέτοχοι τα παραδοσιακά κλασικά μας κανάλια. Των συμφερόντων των παραδοσιακών εκδοτικών οργανισμών. Δηλαδή ο ΔΟΛ του Σταύρου Ψυχάρη, ο «Πήγασος» του Γιώργου Μπόμπολα, οι όμιλοι Βαρδινογιάννη, Κυριακού, Κοντομηνά, κι από κοντά τα συμφέροντα Γιώργου Κουρή, Βαγγέλη Μαρινάκη, Νίκου Χατζηνικολάου, Χρήστου Κοπελούζου, Βίκτωρα Ρέστη, είναι μέτοχοι στον νέο παίκτη και καθοριστικό παράγοντα των τηλεοπτικών εξελίξεων. Χωρίς να διαθέτουν άδειες τηλεόρασης. Και όταν θα γίνει η δημοπράτηση του ραδιοτηλεοπτικού φάσματος για τηλεοπτικές υπηρεσίες -μετά το 2013 και έως το 2015-, το πιθανότερο είναι πως η τράπουλα θα είναι σημαδεμένη, αφού στα κριτήρια αδειοδότησης παροχών δικτύου απαραίτητος όρος θα είναι οι αποδεδειγμένες επενδύσεις και η παλαιότητα λειτουργίας. Λέγε με αλλιώς και Digea.
Οφέλη για τους κολοσσούς τηλεπικοινωνιών
Η μετάβαση στην επίγεια ψηφιακή τηλεόραση δεν είναι δικαίωμα του τηλεθεατή σε καλύτερο ήχο και εικόνα. Αυτά είναι τα παράγωγα της. Είναι υποχρέωση των χωρών-κρατών του κόσμου. Και βασίζεται σε δύο κομβικά σημεία. Η ψηφιακή τεχνολογία απελευθερώνει συχνότητες στα επίγεια δίκτυα και άρα από τον ίδιο χώρο μπορούν πλέον να εκπέμπονται και να πωλούνται περισσότερα προγράμματα και υπηρεσίες. Το φάσμα των UHF δεν απαιτεί υψηλό κόστο για την ανάπτυξη δικτύων εκπομπής σήματος. Οι εταιρίες τηλεπικοινωνιών, με το που μπήκαν στο χωράφι των συχνοτήτων, είναι αποφασισμένες να το λεηλατήσουν. «Κλέβοντας» με οδηγίες αρχικά, νόμους μετέπειτα και ολοκληρωμένες στρατηγικές για την ενιαία ψηφιακή αγορά της Ευρώπης έως το 2020 τις τηλεοπτικές συχνότητες. Η τηλεόραση σταδιακά αλλά σταθερά υποβαθμίζεται σε μια απλή «υπηρεσία», η οποία απλώς παρέχεται στους πολίτες «δωρεάν». Θεσμικά η κυριαρχία καθιερώνεται παγκόσμια με τις αποφάσεις της Διεθνούς Ένωσης Τηλεπικοινωνιών (ITU), στην οποία αποφασίστηκε το τέλος, το σβήσιμο της αναλογικής τηλεόρασης για όλο τον κόσμο το 2015.
Το 2009 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εκτιμούσε πως η αξία της ψηφιακής αγοράς τηλεπικοινωνιών θα φθάσει τα 2,2 δισεκατομμύρια δολάρια το 2014. Έκτοτε ξεκίνησε το μεγάλο παιχνίδι της ψηφιακής μετάβασης και για την τηλεόραση. Ήδη στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες η αναλογική τηλεόραση έσβησε. Η Μεγάλη Βρετανία Ιταλία, οι Κάτω Χώρες βρίσκονται πλέον στην ψηφιακή τηλεόραση. Σε Γερμανία Γαλλία, Ισπανία και αρκετές ακόμη στην επικράτεια της Ευρωπαϊκής Ένωση η μετάβαση ολοκληρώνεται έως το 2013. Η Ελλάδα μαζί με χώρες όπως η Ουγγαρία, η Ρουμανία, η Βουλγαρία. βρίσκονται στην τρίτη και τελευταία κατηγορία της μετάβασης στην επίγεια ψηφιακή τηλεόραση, έως το 2015. Η Ελλάδα είναι η μοναδική χώρα που δεν παρέδωσε στα όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα ψηφιακής ολοκλήρωσης. Το αποκάλυψε η επίτροπος της Digital agenda Νόιλ Κρόες, κουνώντας το δάχτυλο στη χώρα μας, ενώ στις διαβουλεύσεις γίνεται σαφές πως η Ελλάδα κινδυνεύει με πρόστιμο εάν δεν προχωρήσει τη δημοπράτηση του ραδιοτηλεοπτικού φάσματος.
Παρά το γεγονός ότι το χαοτικό και διαπλεκόμενο τηλεοπτικό σύστημα μπλέκεται περισσότερο με το νέο θεσμικό πλαίσιο, το ελληνικό κράτος αποδέχθηκε αμέσως την ευρωπαϊκή ντιρεκτίβα παράδοσης των τηλεοπτικών συχνοτήτων στις εταιρίες τηλεπικοινωνιών. Πριν καν το καταλάβει ο οποιασδήποτε, οι συχνότητες 60 έως 68 στα UHF αποκόπηκαν ως "ψηφιακό μέρισμα" για να αποδοθούν με δημοπρασία στις εταιρίες κινητής τηλεφωνίας. Το ελληνικό κράτος προϋπολογίζει πως θα πάρει 300 με 350 εκατομμύρια ευρώ από την πώληση αυτών των συχνοτήτων. Σε αυτό τον χώρο βέβαια εκπέμπουν σήμερα δεκάδες τηλεοπτικοί σταθμοί, και ο στρατός με τις δικές του επικοινωνίες. Σταδιακά και όσο προχωρά η ψηφιακή μετάβαση θα απελευθερώνονται οι συχνότητες του ψηφιακού μερίσματος. Ο δε στρατός θα μετακινηθεί στις συχνότητες 58-60. Η τηλεόραση, η ψηφιακή πλέον τηλεόραση , θα στριμωχτεί από την 20 ως και την 57 στα UHF. Σύμφωνα με το μνημόνιο 2, όλα τα παραπάνω πρέπει να έχουν ολοκληρωθεί έως τον Ιούνιο του 2013. Κάτι που όλοι, μνημονιακοί και αντιμνημονιακοί, χαρακτηρίζουν αδύνατο και ανέφικτο.
Η έρημος του «περιεχομένου»
Όλα τα παραπάνω εξηγούν το γιατί και το πώς της ψηφιακής μετάβασης. Όλα τα παραπάνω δεν εξηγούν την... έρημο του τηλεοπτικού περιεχομένου. Δυνητικά η ψηφιακή τηλεόραση θα μπορούσε να προσφέρει στους πολίτες περισσότερα προγράμματα, εξειδικευμένα προγράμματα, ενημέρωση, πλουραλισμό, εκπομπές και διασύνδεση μεταξύ εκπαιδευτικών ιδρυμάτων, φορέων και οργανισμών, περιεχόμενο από ερασιτέχνες ή τηλεόραση από τα κάτω. Πάντα στον χώρο της δημόσιας περιουσίας των πολλών συχνοτήτων. Τίποτε απ' όλα αυτά δεν θα συμβεί. Ο μεγαλύτερος χώρος στα UHF είναι ήδη κατειλημμένος από τα παραδοσιακά κανάλια και τα συμφέροντα των ιδιοκτητών τους, τα οποία και έχουν εξαφανίσει κάθε είδους ψυχαγωγικό πρόγραμμα, γεμίζοντας τις ώρες με τούρκικα σίριαλ και αμερικάνικες ταινίες-σειρές των δεκαετιών '70 και '80. Και φυσικά με τη διαπλεκόμενη ενημέρωση προς προώθηση των πραγματικών τους συμφερόντων, διαμεσολαβώντας στη δωρεάν εκπομπή τηλεοπτικών σημάτων, το μήνυμα της πολιτικής εξουσίας.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου