του Ρούντι Ρινάλντι
Το πιο δύσκολο ερώτημα αυτήν την εποχή είναι το τι περιμένει η κοινωνία, τι προσδοκά, πόσο το προσδοκά, και εν τέλει κατά πόσο παραμένει μια κοινή διάθεση, μια κοινωνία με κάποια συνοχή και κάποιες κόκκινες γραμμές.
Το ζήτημα της κοινωνικής διαθεσιμότητας, ο βαθμός συσπείρωσης της κοινωνίας γύρω από ιδέες, αξίες, νοήματα ή, αντίθετα, ο βαθμός αποσάθρωσής τους μέσα σε ένα ραγδαία εξελισσόμενο περιβάλλον, δεν είναι εύκολο να διαγνωστεί. Ή έστω να εξαχθούν ακόμη και προσωρινά συμπεράσματα.
Η θολότητα του τοπίου έχει δυναμώσει μέσα στην πανδημία, επειδή ο αγώνας για την επιβίωση και ο φόβος του θανάτου, μαζί με τον εγκλεισμό, την καραντίνα και όλες τις αλλαγές που επέφεραν, δημιούργησαν ένα βαρύτερο πέπλο και μια ακόμα μεγαλύτερη αδυναμία να ελέγξει κανείς τη ζωή του και το άμεσο μέλλον. Υπήρξαν στιγμές στη ζωή εκατοντάδων χιλιάδων πολιτών που ήταν αδύνατος ένας προγραμματισμός, έστω και για τις επόμενες 15 μέρες. Όλα ήταν ρευστά και αβέβαια.
Αυτή η αμηχανία της κοινωνίας μπροστά σε έναν κίνδυνο που έρχεται με τη μορφή του ιού, και τα μέτρα αποστασιοποίησης, δημιούργησαν ένα τοπίο που δεν κατάργησε εν γένει την πολιτική και την άσκησή της, κατάργησε όμως σε μεγάλο βαθμό τον δημόσιο χώρο. Και αυτό άνοιξε ορέξεις και διευκόλυνε να παρθούν μέτρα, ή και να υπάρχει μια απάθεια ή μια συναίνεση σε καταστάσεις που άλλοτε κάτι τέτοιο θα ήταν αρκετά δύσκολο. Χωρίς να ξεχνάμε ότι αυτή η κοινωνία, κι όχι κάποια άλλη, έχει περάσει από 3 μνημόνια, αλλεπάλληλα κύματα μεταναστών και προσφύγων (που κι αυτά άλλαξαν το τοπίο σε νησιά και σύνορα) και διαρκείς προκλήσεις από μεριάς της Τουρκίας (Έβρος, Δωδεκάνησα, Κύπρος).
Αν με την υπόθεση των μνημονίων τσακίστηκε η ελπίδα για κάτι διαφορετικό και επιβλήθηκε μια τιμωρητική πολιτική που υποβιβάζει την Ελλάδα σε κατάσταση αποικίας, η πανδημία ήρθε και κάθισε στο σβέρκο ενός κουρασμένου λαού και μιας νέας γενιάς που θα ζήσει πολύ διαφορετικά από όλες τις προηγούμενες (δηλαδή χειρότερα).
Αν τσακίστηκαν οι αυταπάτες για μια λύση σαν αυτή που με περισσό αίσχος προώθησε ο ΣΥΡΙΖΑ («διαπραγμάτευση») και την άνευ όρων συνθηκολόγησή του, αν λοιπόν κόπηκαν τα φτερά και τα όνειρα όσων αγωνίστηκαν για μια άλλη πορεία, οι διαψεύσεις και οι ματαιώσεις δεν ρεφάρουν μέσα σε λίγους μήνες. Κρατούν περισσότερο χρόνο. Συνήθως ξεπερνιούνται από νέες φουρνιές πιο νέων ανθρώπων, που τολμούν ή ξανατολμούν.
Προς το παρόν, υπάρχει σύγχυση, αδυναμία, θυμός, γκρίνια, και διάθεση μιας κανονικής-ομαλής ζωής, που όμως η πραγματικότητα την τορπιλίζει. Δεν είναι καθόλου παράξενο που η νεολαία θέλει σε μοριακό επίπεδο να ζήσει, να συνευρεθεί, να διασκεδάσει σε πλατείες και παραλίες.
Το πολιτικό τοπίο
Όλες οι δημοσκοπήσεις λένε πάνω-κάτω τα ίδια. Ας υποθέσουμε ότι φουσκώνουν τα στοιχεία σύμφωνα με το ποιος τις παράγγειλε. Όμως ορισμένα ζητήματα δεν μπορούν να κρυφθούν. Αυτά είναι: Α) Το προβάδισμα της Ν.Δ. κατά 10 περίπου μονάδες, ίσως και παραπάνω. Β) Η προτίμηση του Μητσοτάκη για πρωθυπουργό σε σύγκριση με τον Τσίπρα (που ακόμα δεν μπορεί να πιάσει έναν ρυθμό, γιατί κανείς δεν τον πιστεύει). Από την άλλη, τελευταία ανιχνεύονται ορισμένες τάσεις στα ποιοτικά στοιχεία των δημοσκοπήσεων, που δείχνουν πως υπάρχει μια διευρυνόμενη δυσαρέσκεια, η οποία θα εκφραστεί και στους πολιτικούς δείκτες.
Καταγράφεται ένα σχετικά μεγάλο ποσοστό (10%) που είναι αναποφάσιστοι όσον αφορά τις προτιμήσεις τους, ενώ δεν υπάρχει καμία έκπληξη στα μικρά κόμματα. ΚΙΝΑΛ και ΚΚΕ σταθερά, το ίδιο και η Ελληνική Λύση, ενώ φαίνεται ότι το ΜΕΡΑ25 κάτι τσιμπάει.
Παραθέτουμε εδώ τον πίνακα με τα αποτελέσματα του Ευρωβαρόμετρου (το οποίο έκανε τον ΣΥΡΙΖΑ να νομίζει ότι κάτι αλλάζει):
Με βάση αυτά τα ποσοστά του Ευρωβαρόμετρου, είναι προβληματικά τα μεγάλα ποσοστά που ακόμα εμφανίζουν στις δημοσκοπήσεις η Ν.Δ. και ο Μητσοτάκης. Ταυτόχρονα είναι φανερό και το γεγονός ότι ο κόσμος δεν εμπιστεύεται καθόλου τον ΣΥΡΙΖΑ, και τον κρατά καθηλωμένο σε ένα 20%.
Η επιλογή του Μητσοτάκη είναι να εκμεταλλευτεί τη διαφορά που ήδη έχει υπέρ του, και η τακτική του θα καθοριστεί από το πώς θα πάνε τα πράγματα τους επόμενους 2-3 μήνες σε όλα τα πεδία (είναι ενδιαφέρον το πώς όλες οι δημοσκοπήσεις δεν ακουμπούν πολύ τα εθνικά ζητήματα…). Επίσης θα θελήσει να επιτεθεί σε αντιπάλους του (και μέσα στο ίδιο του το κόμμα, αλλά ιδιαίτερα στην αντιπολίτευση) με το σλόγκαν ότι «προοδευτικός» είναι αυτός που θέλει μεταρρυθμίσεις. Γύρω από την έννοια «προοδευτικός» θα διεξαχθεί μια ιδεολογική διαμάχη και θα μπλεχτεί το «περιβάλλον» επειδή, με Μπάιντεν στις ΗΠΑ, θα θολώσει κι άλλο το ιδεολογικό τοπίο. Ποιος θα είναι πιο Μπαϊντενικός από τον άλλο;
Πολιτικά, δεν υπάρχει αντιπροσώπευση της κοινωνίας και των αναγκών της. Υπάρχει απλώς ένα μάντρωμα που έχει εντελώς χαλαρούς δεσμούς. Ξαναφτιάχνονται στρατοπεδεύσεις, αλλά δεν ζούμε την εποχή της μεταπολίτευσης και των διαχωρισμών της. Οι μόνοι περιχαρακωμένοι είναι οι χώροι της πέραν του ΣΥΡΙΖΑ αριστεράς που καταγγέλλουν, καταγγέλλουν, καταγγέλλουν. Είναι οι χώροι που δεν μπορούν να σκεφτούν πως υπάρχει πρόβλημα αν είναι ευχαριστημένοι που στην τελευταία γενική απεργία (ο όρος δεν αποδίδει την πραγματικότητα) προστέθηκαν λίγοι παραπάνω από τις προηγούμενες. Τα μεγέθη είναι καθηλωτικά, και δεν δημιουργούν πρόβλημα στην άλλη πλευρά…
Αλλάζει η χώρα, αλλά δεν πολυσκοτίζονται
Το σχέδιο Ελλάδα 2.0, η ψηφιοποίηση και η «πρασινοποίηση», δεν είναι απλά λόγια. Μαζί με όλους τους άλλους παράγοντες της μετανεωτερικής αποικιοποίησης της χώρας, θα την αλλάξουν δραστικά, θα τη μεταμορφώσουν (βλ. και το άρθρο «Το “φιλετάρισμα” της χώρας» στο προηγούμενο φύλλο).
Η προώθηση του σχεδιασμού αυτού, που στηρίζεται στο Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας της Ε.Ε. (το οποίο ψήφισε και ο ΣΥΡΙΖΑ μαζί με άλλα αριστερά κόμματα στο ευρωκοινοβούλιο -πλην ΚΚΕ), θα γίνει κατευθυνόμενα, προς ορισμένους τομείς ευρωπαϊκών μονοπωλίων στην ενέργεια και στην ψηφιοποίηση – 5G, όπως και σε ορισμένες απαραίτητες υποδομές (αυτοκινητόδρομοι, λιμάνια, αεροδρόμια).
Πρόκειται για μια επιθετική πολιτική ενάντια στην υπόσταση της ίδιας της χώρας όπως τη γνωρίσαμε μέχρι σήμερα, και μια αρκετά βίαιη μεταμόρφωσή της σε πλατφόρμα και διεθνή κόμβο εμπορευμάτων, υπηρεσιών, στρατιωτικών δυνάμεων, μεταναστών και προσφύγων, εξειδικευμένου τουρισμού. Θα αναδυθούν κάποια κέντρα, θα κτιστούν ορισμένοι ουρανοξύστες και καζίνο, θα διαφημιστούν ορισμένες ριβιέρες, θα γίνουν σπέκουλες με τη γη και τα οικήματα, θα υιοθετηθούν νησιά από εταιρείες, και άλλα πολλά. Παράλληλα όμως περιοχές όπως Δυτική Αττική, περίχωρα Θεσσαλονίκης, γενικά Βόρεια Ελλάδα, Δυτική Ελλάδα, νησιά Ανατολικού Αιγαίου κ.ά. θα γίνουν λεκάνες φτώχειας και υποβάθμισης. Η Παιδεία θα υποβαθμιστεί και ο Πολιτισμός θα γίνει υποχείριο εταιριών. Την Ακρόπολη και τα αρχαία της Θεσσαλονίκης θα ακολουθήσουν κι άλλα, και είναι συμβολικό που αρχίζουν από τα αρχαία…
Για όλα αυτά δεν βγήκε άχνα στη γενική απεργία της περασμένης Πέμπτης. Θα ισχυριστούν ότι ήταν μια απεργία για το νομοσχέδιο Χατζηδάκη, και αυτό ισχύει. Αλλά δεν υπήρξε καμία διασύνδεση με το «Ελλάδα 2.0» και δεν υπήρξε καμιά πολιτικοποίηση της απεργίας. Έτσι χωρά μια χαρά κι ο ΣΥΡΙΖΑ (που υποστηρίζει το Ελλάδα 2.0 και το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας με τη γελοία προσθήκη «όχι για τους λίγους»).
Αυτά τα κενά στην πολιτική (σιωπή για τα κύρια και βασικά, αντιπολίτευση οπισθίων και μικροπολιτική, αυτοκεντρικά σχήματα σκοπιμότητας και αναπαραγωγής μηχανισμών) ενώ κατεδαφίζεται η κοινωνία, μπορούν να εξηγήσουν την κατάσταση που περιγράψαμε στην αρχή του άρθρου, ώστε να μην πέφτουμε από τα σύννεφα.
Μια νέα συνείδηση πρέπει να κτιστεί, πάνω σε άλλες προδιαγραφές. Π.χ. απαντώντας στο ερώτημα: «Θέλετε να μετατραπεί η χώρα σε αποικία, σε λάφυρο επεκτατικών διεκδικήσεων, σε ζούγκλα όπου ο καθένας θα κινείται εναντίον του άλλου; Θέλετε να βυθιστεί η Ελλάδα; Είναι αναπότρεπτο;»
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου