«Κανονικό» προτεκτοράτο…

Η κανονικότητα της υποτέλειας αδυνατίζει κι άλλο την υπόσταση της Ελλάδας εν μέσω σημαντικών εξελίξεων

του Δημήτρη Γκάζη
Πριν συμπληρωθεί ο πρώτος μήνας του 2020, έχουν δοθεί αρκετά δείγματα ότι η χώρα αντιμετωπίζεται από συμμάχους και εχθρούς ως αμελητέα ποσότητα και ποιότητα. Κατά δήλωσή μάλιστα της ίδιας της πολιτικής «ηγεσίας» της, είναι προβλέψιμη και πιστή (δηλαδή υποτελής) στις μεγάλες δυτικές δυνάμεις, και ιδιαίτερα στις ΗΠΑ. Έχουν εμπεδώσει ότι πρέπει να παραδοθεί μέρος της μέχρι σήμερα κυριαρχίας της χώρας. Για να μπορεί να υπάρχει ως «νησίδα ασφαλείας» ή «ορμητήριο για την διατήρηση της ειρήνης», αλλά και ως κοιτίδα της μικροπολιτικής, του ραγιαδισμού και της υποτέλειας. Αυτή είναι άλλωστε η «κανονικότητα» που της προσφέρεται.

Σε αυτή την τροχιά στήνεται κι ένας πίνακας συναίνεσης και ομοψυχίας του πολιτικού κόσμου και των ΜΜΕ. Ο μεν πολιτικός κόσμος συναγωνίζεται στο ποιος συνέβαλε περισσότερο στην οικοδόμηση αυτής της «κανονικότητας», τα δε ΜΜΕ έχουν αναλάβει να παραποιούν την πραγματικότητα και να ψευδολογούν συστηματικά.
Τα γεγονότα είναι πεισματάρικα. Αποκλεισμός από τη διάσκεψη του Βερολίνου για το Λιβυκό, συμφωνία για τις αμερικάνικες βάσεις, επιστολές Πομπέο, γεώτρηση του Γιαβούζ στο οικόπεδο 8 της Κύπρου, αναγνώριση από την Ιταλία της συμφωνίας Ερντογάν-Σάρατζ, αναστάτωση από το προσφυγικό ζήτημα.
Όταν λέμε ότι αναζητείται ελληνική εξωτερική πολιτική, εννοούμε πως η τρέχουσα πολιτική απέχει πολύ από αυτό το ζητούμενο: Είναι απλά και μόνο η προσαρμογή στο πλαίσιο και τις πιέσεις που επιβάλλουν άλλοι. Άλλοι οι οποίοι γνωρίζουν τη δηλωμένη «προβλεψιμότητα» του εγχώριου πολιτικού προσωπικού.

Διάσκεψη για τη Λιβύη στο Βερολίνο: Αποκλεισμός της Ελλάδας από Γερμανία και Τουρκία, νομιμοποίηση της τουρκικής παρουσίας στην Λιβύη και στήριξη στην πτέρυγα Σάρατζ

«Πόρτα» από το Βερολίνο

Με πολύ προκλητικό τρόπο η Ελλάδα αποκλείστηκε από την διάσκεψη. Δεν καλέστηκε και η δικαιολογία ήταν πως εκπροσωπείται από την παρουσία της Ε.Ε. Επιχείρημα αστείο. Οι λόγοι είναι απλοί:
α) Η Ελλάδα δεν υπολογίζεται σοβαρά ως χώρα με κυριαρχία και ενεργητική πολιτική.
β) Ο Ερντογάν έθεσε ζήτημα να μην πάρει μέρος η Ελλάδα.
γ) Η Γερμανία συνεχίζει την προκλητική ανθελληνική τιμωρητική στάση απέναντι στην Ελλάδα.
Πίσω από αυτά τα ολοφάνερα, χτίζεται ένας γερμανικός-τουρκικός άξονας (παραδοσιακά σύμμαχες χώρες). Αυτό ήταν αρκετό για να μην φτάσει ποτέ πρόσκληση για συμμετοχή της Ελλάδας. Ενώ, για παράδειγμα, από τους διοργανωτές της διάσκεψης θεωρήθηκε πιο σημαντική η συμμετοχή του Κονγκό.
Η διάσκεψη αυτή, σήμαινε στην πράξη αναβάθμιση του Ερντογάν και νομιμοποίηση της τουρκικής παρουσίας στην Λιβύη. Ακόμα, έδωσε μεγαλύτερη υπόσταση στην πτέρυγα Σάρατζ που φαινόταν ετοιμόρροπη. Το ότι η διάσκεψη δεν είχε σπουδαία αποτελέσματα επί του πεδίου της Λιβύης, δεν σημαίνει πως δεν τέθηκαν υποθήκες για τον μελλοντικό αναδασμό. Ο οποίος, βεβαίως, θα πάρει αναγκαστικά υπόψη του το τι συμβαίνει επί του εδάφους.

Χένρι Κίσινγκερ και Μάικ Πομπέο. Δύο υπουργοί Εξωτερικών των ΗΠΑ και δύο επιστολές με 44 χρόνια διαφορά…

«Ευχαριστούμε τις ΗΠΑ» για όλα τα καλά…

Δάκρυα χαράς στην Αθήνα για το γράμμα Πομπέο προς την κυβέρνηση. 44 χρόνια είχαν να λάβουν τέτοιο γράμμα. Από τότε που είχε στείλει ένα παρόμοιο ο Κίσινγκερ, άλλος μεγάλος φίλος της Ελλάδας. Υπάρχουν όμως μερικές διαφορές ανάμεσα στα γράμματα και θα τις σημειώσουμε.
Ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ θεωρείται ο δεύτερος τη τάξει στην αμερικάνικη κυβέρνηση. Διαχειρίζεται σχεδόν όλα τα θέματα της εξωτερικής πολιτικής και μόνο ο πρόεδρος μπορεί να παρέμβει ή να έχει μεγαλύτερη ισχύ από εκείνον. Συνήθως, ο υπουργός Εξωτερικών απευθύνεται στους ομόλογούς του. Για παράδειγμα, ο Κίσινγκερ δεν απευθύνθηκε στον τότε πρωθυπουργό Κ. Καραμανλή, αλλά στον υπουργό Εξωτερικών Δ. Μπίτσιο.
Σήμερα, ο Πομπέο, μετά τα ούζα στη γιορτούλα που έκαναν στον Μητσοτάκη για να διασκεδάσουν την παγωμάρα στο οβάλ γραφείο, δεν απευθύνεται στον Ν. Δένδια, αλλά στέλνει την επιστολή απευθείας στον πρωθυπουργό. Φυσικά δεν πρόκειται για μια λεπτομέρεια παραβίασης του πρωτόκολλου, αλλά για κίνηση που δείχνει αλαζονεία και αμερικάνικη θρασύτητα. Πομπέο και Πάιατ φέρονται σαν να διαχειρίζονται μια φάρμα που τους κληροδοτήθηκε και θεωρούν ότι πλέον απευθύνονται σε εντελώς καρπαζοεισπράκτορες.
Πανηγύρια λοιπόν για την επιστολή. Τι λέει όμως;
«Η υπογραφή της Αμοιβαίας Συμφωνίας Αμυντικής Συνεργασίας (MDCA) είναι ένα σημείο καμπής στην ενισχυμένη συνεργασία για την ασφάλεια ανάμεσα στην Ελλάδα και τις ΗΠΑ. Εκτός από το γεγονός ότι είμαστε χώρες-σύμμαχοι του ΝΑΤΟ, οι δυο χώρες μας χτίζουν μια πολύ πιο στενή στρατηγική συνεργασία μέσω της MDCA».
Άρα μας ευχαριστεί εκ των προτέρων για όλες τις διευκολύνσεις, τις επεκτάσεις της στρατιωτικής μηχανής των ΗΠΑ επί ελληνικού εδάφους, τις δεσμεύσεις για παροχή υπηρεσιών προς αυτές. Για αυτό δηλώνει ο Πομπέο πως οι ΗΠΑ θεωρούν την Αθήνα «σύμμαχο-κλειδί και κρίσιμο παίκτη στην Ανατολική Μεσόγειο αλλά και στα Βαλκάνια».
Οι φράσεις που έκαναν, όμως, τον πολιτικό κόσμο να ανατριχιάσει από συγκίνηση ήταν δύο.
Η πρώτη: «Οι ΗΠΑ θα παραμείνουν αφοσιωμένες στην υποστήριξη της ευημερίας, της ασφάλειας και της δημοκρατίας της Ελλάδας».
Αυτό το γενικόλογο παρουσιάστηκε ως δήθεν εγγύηση για τα κυριαρχικά δικαιώματα της χώρας. Ο Χένρι Κίσινγκερ 44 χρόνια πριν -υποκριτικά πάντα- δεσμεύονταν πολύ περισσότερο, αναφέροντας στη δική του επιστολή για τις ελληνοτουρκικές διαφορές:
«Oι Ηνωμένες Πολιτείες θα εναντιωθούν ενεργά και κατηγορηματικά σε κάθε πλευρά που θα επιδιώξει στρατιωτική λύση και θα καταβάλουν μεγάλη προσπάθεια να αποτρέψουν μια τέτοια δράση».
Στη δεύτερη φράση της επιστολής Πομπέο, είναι και το «ζουμί»:
«Οι ΗΠΑ παρακολουθούν στενά τις εξελίξεις στην περιοχή και πιστεύουν ακράδαντα ότι όσοι έχουν συμφέροντα στην Ανατολική Μεσόγειο θα πρέπει να αναζητήσουν λύσεις με ειρηνικά μέσα, που να συμβαδίζουν με το Άρθρο 33 του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών και να απέχουν από κάθε πράξη ή διακήρυξη που μπορεί να είναι προκλητική».
Ούτε διεθνές δίκαιο, ούτε δίκαιο της θάλασσας, η αναφορά γίνεται αποκλειστικά στο άρθρο 33 του ΟΗΕ, το οποίο αναφέρει τα εξής:
«Σε κάθε διαφορά που η παράτασή της μπορεί να θέσει σε κίνδυνο τη διατήρηση της διεθνούς ειρήνης και ασφάλειας, τα ενδιαφερόμενα μέρη θα προσπαθούν πρώτα από όλα να λύσουν τη διαφορά τους με διαπραγματεύσεις, έρευνα, μεσολάβηση, συνδιαλλαγή, διαιτησία, δικαστικό διακανονισμό, προσφυγή σε τοπικούς οργανισμούς ή συμφωνίες ή με άλλα ειρηνικά μέσα της εκλογής τους».
Για όποιον δεν κατάλαβε, το εξηγεί ο κύριος Πέτσας καλύτερα:
«Το πρώτο βήμα είναι η άρση αυτών των τουρκικών προκλητικών ενεργειών σε λεκτικό επίπεδο, ελπίζω να μην υπάρξουν άλλες ενέργειες. Μετά, να προχωρήσουν τα ΜΟΕ. Μετά, εάν υπάρξει κοινό έδαφος, να προχωρήσουμε σε διερευνητικές επαφές. Και μετά το συνυποσχετικό, το οποίο θα πρέπει να υπογραφεί και από τα δύο μέρη, για να φτάσουμε στη Χάγη. Η Χάγη είναι ένας στόχος, αρκεί να προηγηθούν όλα τα προηγούμενα».

«Ευχαριστούμε» με πράξεις κι όχι με λόγια

Στις 30 Ιανουαρίου θα ψηφιστεί στη Βουλή η συμφωνία για τις Βάσεις.
Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος επιβεβαίωσε πως ετοιμάζεται μετακίνηση μιας ελληνικής συστοιχίας «Patriot» (με τους αναγκαίους χειριστές της βέβαια, κάτι που εντέχνως αποσιωπάται) στη Σαουδική Αραβία.
Στη Σούδα έφτασε το αμερικανικό αντιτορπιλικό «USS Ross» το οποίο, ενταγμένο στη δύναμη του 6ου Στόλου, περιπολεί σε Ευρώπη και Αφρική. Η βάση, σε πλήρη λειτουργία, χρησιμεύει και ως σταθμός υποστήριξης για το θηριώδες αμερικανικό υποβρύχιο «USS Florida».
Το ΓΕΕΘΑ προετοιμάζεται για τη μεγάλη διακλαδική άσκηση «Μέγας Αλέξανδρος 2020», που τέλη Γενάρη με αρχές Φλεβάρη θα γίνει σε κεντρική Ελλάδα και Αιγαίο, με τη συμμετοχή κομάντος και ελικοπτέρων των ΗΠΑ που σταθμεύουν ήδη στο Στεφανοβίκειο.
Πληροφορηθήκαμε μάλιστα από το ΥΠΕΞ της Γαλλίας τα ακόλουθα:
«Συμμεριζόμενοι την εκτίμηση ότι η σημερινή κατάσταση στον Κόλπο και τα Στενά του Ορμούζ παραμένει ασταθής σε μια περιοχή κρίσιμη για την παγκόσμια σταθερότητα, οι κυβερνήσεις Βελγίου, Δανίας, Γαλλίας, Γερμανίας, Ελλάδας, Ιταλίας, Ολλανδίας και Πορτογαλίας υποστηρίζουν πολιτικά τη δημιουργία μίας ευρωπαϊκής αποστολής θαλάσσιας επιτήρησης στα Στενά του Ορμούζ (European-led maritime surveillance mission in the Strait of Hormuz – EMASOH)».
«Χαιρετίζουμε τις επιχειρησιακές συνεισφορές όπως έχουν ήδη ανακοινώσει η Δανία, η Γαλλία, η Ελλάδα και η Ολλανδία σε αυτήν την προσπάθεια και προσβλέπουμε σε περαιτέρω δεσμεύσεις τις προσεχείς ημέρες».
Το γαλλικό ΥΠΕΞ κάνει σαφές ότι η δύναμη που θα αναπτυχθεί στα Στενά του Ορμούζ και ευρύτερα, θα επιχειρεί σε στενή συνεργασία με τις ΗΠΑ, στο πλαίσιο της επιχείρησης «International Maritime Security Construct» (IMSC), που περιπολεί υπό τη διεύθυνση των ΗΠΑ και με συμμετοχή δυνάμεων από Βρετανία, Αυστραλία, Αλβανία, Κουβέιτ, Κατάρ, Σαουδική Αραβία, Μπαχρέιν και ΗΑΕ, στον Περσικό Κόλπο και τον Κόλπο του Ομάν, έχοντας το Ιράν στο στόχαστρο.

---

Συναινετική αντιπολίτευση της πλάκας

Για τη συμφωνία στρατιωτικής συνεργασίας με τις ΗΠΑ, Ν.Δ. και ΚΙΝΑΛ, είναι υπέρ. Ο ΣΥΡΙΖΑ που το ξεκίνησε, τώρα… επιφυλάσσεται και προτείνει να μην κυρωθεί καλύτερα προς το παρόν χωρίς διευκρινήσεις και δεσμεύσεις από τις ΗΠΑ. Επιφυλάσσεται και η Ελληνική Λύση. ΚΚΕ και Μερα25 τάσσονται κατά της συμφωνίας.
Τι ωραία που τα λέει ο κ. Δρίτσας στην Επιτροπή της Βουλής:
«Όταν μια κυρίαρχη χώρα παραχωρεί διευκολύνσεις σε μια άλλη χώρα, αυτό δεν πρέπει να αποτυπώνει ούτε κατ’ υπόνοια ζήτημα σχέσης υποτέλειας ή ανισοτιμίας. Η αμοιβαιότητα είναι απαραίτητη και δεν είναι ζήτημα αφηρημένο και οι όροι καθορίζονται με βάση της εξελίξεις. Η δική μας κυβέρνηση προχώρησε στην επαναδιαπραγμάτευση της συμφωνίας, με τρόπο ώστε να παραμείνει ο κανόνας της ετήσιας επανεξέτασης και επαναβεβαίωσης. Ακριβώς επειδή στην περιοχή μας υπάρχει ρευστότητα, και πολλά πράγματα επανακαθορίζονται, δείχνει πόσο εύστοχη ήταν η βούληση της δικής μας κυβέρνησης για ετήσια επανεξέταση. Επίσης, κατοχυρώθηκε η διοίκηση να είναι στα χέρια των ελληνικών στρατιωτικών αρχών… Έγκαιρα ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ επισήμανε ότι αν οι ΗΠΑ δεν μπορούν να ανταποκριθούν με αμοιβαιότητα, δεν θα έπρεπε να έρθει στη Βουλή το πρωτόκολλο, πριν το ταξίδι του πρωθυπουργού στις ΗΠΑ. Δεν το έκανε ο Έλληνας πρωθυπουργός και ήταν λάθος. Η σπουδή που εκδηλώνεται αυτήν τη στιγμή δεν είναι ό,τι το καλύτερο».
Πηγές της Κουμουνδούρου, σε ρεπορτάζ του δημοσιογράφου Βασίλη Σκουρή (δηλαδή non paper ΣΥΡΙΖΑ) αναφέρουν:
«Αυτό που ισχύει είναι ότι επί διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ έγιναν οι πρώτες διαπραγματεύσεις με τις ΗΠΑ για τα θέματα του νομοσχεδίου. Ήταν μία περίοδος που ο πρώην Πρωθυπουργός, Αλέξης Τσίπρας και το υπουργείο Εξωτερικών είχαν εξασφαλίσει αναβάθμιση των σχέσεων με καθιέρωση στρατηγικού διαλόγου, δημόσια και σαφή στήριξη των ΗΠΑ υπέρ του ΕastΜed, ενώ το σχήμα 3+1 με το Ισραήλ, την Κύπρο και τις ΗΠΑ είχε καθιερωθεί και ο Αμερικανός ΥΠΕΞ δήλωσε ότι οι ΗΠΑ θα στηρίξουν και θα προστατέψουν το έργο. Στο πλαίσιο αυτό, η Ελλάδα συμφώνησε στην αναβάθμιση της αμυντικής συνεργασίας με τις ΗΠΑ, προκειμένου να θωρακίσει ακόμα περισσότερο τις συμμαχίες της για τα εθνικά και κυριαρχικά της δικαιώματα».
Με τα νέα αυτά διπλωματικά δεδομένα, η Ελλάδα θα έπρεπε να έχει κρατήσει το διαπραγματευτικό όπλο της αμυντικής συνεργασίας, προκειμένου να πιέσει για τη στάση των ΗΠΑ στα ελληνοτουρκικά».

---

ΣΥΡΙΖΑ για επιστολή Πομπέο
«Είναι μία θετική, αλλά γενικόλογη επιστολή που κινείται στο πλαίσιο της συγχαρητήριας επιστολής Τραμπ για την επίλυση του ονοματολογικού, της Διακήρυξης του Δεκεμβρίου του 2018 για το Στρατηγικό Διάλογο και άλλων δηλώσεων Αμερικανών αξιωματούχων…»
ΣΥΡΙΖΑ για διάσκεψη Βερολίνου
«Οι αποφάσεις της Διάσκεψης του Βερολίνου για τήρηση του εμπάργκο όπλων και συνέχιση του πολιτικού διαλόγου αποτελεί θετική εξέλιξη. Ωστόσο είναι σαφές ότι έχουμε πολύ δρόμο για την οριστική επίλυση του ζητήματος. Στο πλαίσιο αυτό, είναι επιτακτική η ανάγκη να εξασφαλισθεί η άμεση συμμετοχή της Ελλάδας στην εξέλιξη της διαδικασίας και ειδικά στις επιτροπές που θα συσταθούν και μπορεί να συνδέονται με τα Μνημόνια…»
ΚΙΝΑΛ για συμφωνία με ΗΠΑ
«Δώσαμε γη και ύδωρ στην κυβέρνηση των ΗΠΑ και πήραμε ένα μεγάλο “εύγε”. Το Κίνημα Αλλαγής, με αίσθημα ευθύνης, θα ψηφίσει τη συμφωνία παρά τα όποια προβλήματά της. Δεν θα ακολουθήσουμε τη λογική του ΣΥΡΙΖΑ. Ένα σοβαρό κράτος οφείλει να διατηρεί την αξιοπιστία του, τώρα όπου οι αναταράξεις στην περιοχή μας είναι μεγάλες και μεταβαλλόμενες» (Γιώργος Φραγγίδης, εισηγητής του Κινήματος Αλλαγής)
από το «https://edromos.gr/»