του Μελέτη Μελετόπουλου
Δεκατέσσερα σύντομα σχόλια στο άρθρο της κυρίας Αικατερίνης Σακελλαροπούλου, Προέδρου της Ελληνικής Δημοκρατίας, στην Εφημερίδα των Συντακτών στις 2/1/2021.
Μελέτης Η. Μελετόπουλος
Διδάκτωρ Οικονομικών και Κοινωνικών Επιστημών Πανεπιστημίου Γενεύης
Ακριβώς λόγω του σεβασμού μου στον θεσμό του Προέδρου της Ελληνικής Δημοκρατίας, θεωρώ ότι υποχρεούμαι να δημοσιεύσω τα εξής σχόλια σχετικώς με το άρθρο που δημοσίευσε η σημερινή Πρόεδρος της Δημοκρατίας κ.Αικατερίνη Σακελλαροπούλου στην Εφημερίδα των Συντακτών με τίτλο «Δημοκρατία, κράτος δικαίου και δικαιώματα» στις 2/1/2021.
2.Σύμφωνα με το Σύνταγμα της Ελλάδος, άρθρο 30 παρ.2, «το αξίωμα του Προέδρου είναι ασυμβίβαστο με οποιοδήποτε άλλο αξίωμα, θέση ή έργο». Επομένως και με αυτό της αρθρογραφίας σε καθημερινή πολιτική εφημερίδα. Ουδείς άλλωστε προηγούμενος Πρόεδρος της Δημοκρατίας επιδόθηκε σε παρόμοια δραστηριότητα.
3. Σύμφωνα με το άρθρο 35 παρ.1 του Συντάγματος, εξ άλλου, «καμμία πράξη του Προέδρου της Δημοκρατίας δεν ισχύει ούτε εκτελείται χωρίς την προσυπογραφή του αρμόδιου Yπουργού, ο οποίος με μόνη την υπογραφή του γίνεται υπεύθυνος, και χωρίς τη δημοσίευσή της στην Eφημερίδα της Kυβερνήσεως». Δεν είναι γνωστό εάν η συνταγματικά μη έχουσα ευθύνη Πρόεδρος είχε την έγκριση από την κυβέρνηση να δημοσιεύσει το σχετικό άρθρο.
4. Και αν ακόμα δεν υπήρχε κώλυμα νομιμότητος για ελεύθερη αρθρογραφία του Προέδρου στον ημερήσιο τύπο, τίθεται το ερώτημα εάν υπάρχει κώλυμα σκοπιμότητος. Η αρθρογραφία του Αρχηγού του Κράτους συνεπάγεται την δημόσια έκφραση γνώμης, δηλαδή την υιοθέτηση μίας άποψης και τον αποκλεισμό των άλλων απόψεων. Αυτομάτως ο Πρόεδρος ταυτίζεται με ένα μέρος της κοινωνίας εις βάρος του υπολοίπου, γεγονός που υπονομεύει τον υπερκομματικό χαρακτήρα του θεσμού.
5. Η επιλογή μίας εφημερίδας που εκπροσωπεί τον χώρο της ανανεωτικής αριστεράς, ο οποίος αποτελεί σαφέστατη και εκλογικά τεκμηριωμένη μειοψηφία στην ελληνική κοινωνία, τοποθετεί ιδεολογικά την Πρόεδρο απέναντι στην μεγάλη πλειοψηφία της ελληνικής κοινωνίας, που δεν συμμερίζεται τις θέσεις της συγκεκριμένης εφημερίδας. Επειδή η συγκεκριμένη εφημερίδα, μάλιστα, αποτελεί και έντυπο με σαφή κομματική προτίμηση, η επιλογή της θέτει την Πρόεδρο και σε αντίθεση με τα υπόλοιπα κόμματα.
6. Όσον αφορά το περιεχόμενο του συγκεκριμένου άρθρου, η δημοσίευσή του ασφαλώς συνεπάγεται τον ελεύθερο και επίσης δημόσιο σχολιασμό του από τους αναγνώστες του. Οπότε καθιστά την Πρόεδρο μέρος της πολιτικής αντιπαράθεσης από ρυθμιστή της.
7. Γράφει στο άρθρο της η κ.Πρόεδρος: «Σε αυτή την περιεκτική αντίληψη για τη δημοκρατία οι μειοψηφίες θωρακίζονται απέναντι στην τυραννία της πλειοψηφίας, ενώ τα θεσμικά αντίβαρα, η διάκριση των εξουσιών και ο έλεγχος της συνταγματικότητας των νόμων, θέτουν όρια στη λαϊκή κυριαρχία και την κρατική εξουσία.» Και η ερώτηση που εύλογα προκύπτει είναι ΠΟΙΟΣ είναι ο φορέας που υπερισχύει της πλειοψηφίας και θέτει όρια στην λαϊκή κυριαρχία, εγκαθιδρύοντας θεσμικά αντίβαρα. Τα θεσμικά αντίβαρα δεν είναι αυτοφυείς οντότητες αλλά συγκεκριμένοι νόμοι και διατάξεις που θεσπίζονται και προβλέπονται από το Σύνταγμα και τους Νόμους. Τα οποία με την σειρά τους προκύπτουν και πρέπει να προκύπτουν από την λαϊκή βούληση και την λαϊκή κυριαρχία. Προφανώς εδώ δεν μπορεί να νοείται κάποια πεφωτισμένη ομάδα συνταγματολόγων, δικαιωματιστών, πανεπιστημιακών, μη κυβερνητικών οργανώσεων κλπ που υπερπροσδιορίζουν το συνταγματικό και θεσμικό πλαίσιο, κάτι που αναιρεί την ουσία της δημοκρατίας και θυμίζει εποχές που ο μη αιρετός μονάρχης μπορούσε να καταλύει τον εκλεγμένο πρωθυπουργό.
8. Γράφει η κ.Πρόεδρος: «Τα δικαιώματα δεν εξαντλούνται σε εφήμερες νομικές κατασκευές, αντιθέτως φέρουν καθολικές ηθικές και πολιτικές αξιώσεις. Είναι σημεία του σύγχρονου ανθρωπισμού που δεν καθορίζουν μόνο τον νομικό μας πολιτισμό, αλλά και τον ίδιο τον τρόπο της ζωής μας.» Οι καθολικές όμως ηθικές και πολιτικές αξιώσεις που αναφέρει η αρθρογράφος δεν αποτελούν αξίες αυτεφάρμοστες και αυτεξούσιες, αλλά πρέπει να ενθυλακώνονται στο νομικό και θεσμικό πλαίσιο ενός κράτους μέσω δημοκρατικών διαδικασιών ώστε να αποκτούν εφαρμοστική ισχύ. Προϋποτίθεται δηλαδή η λαϊκή βούληση, άλλως οδηγούμεθα στον ιδεαλισμό της μόνης αλήθειας, που είναι γνωστό και από τις θεωρίες του Karl Poppeρ ότι οδηγεί στον ολοκληρωτισμό.
9. Γράφει η κυρία Πρόεδρος ότι: «Οι πρόσφατες τρομοκρατικές επιθέσεις στη Γαλλία και την Αυστρία κυοφορούν βίαιες πολιτισμικές συγκρούσεις, οι οποίες απειλούν ανοιχτά την ελευθερία και την πολιτική μας συγκρότηση.» Δεν θα έπρεπε όμως εδώ να προηγηθεί η διαπίστωση ότι, πριν προκαλέσουν τις αναπόφευκτες πολιτισμικές συγκρούσεις, οι τρομοκρατικές επιθέσεις απειλούν ΟΙ ΙΔΙΕΣ την ελευθερία, την πολιτική συγκρότηση και την ζωή τους ακόμα των πολιτών στις δυτικές δημοκρατίες και γενικώτερα;
10. Στην αλληλουχία αυτών των επάλληλων κρίσεων βρήκαν πολλοί την ευκαιρία να αμφισβητήσουν τη φιλελεύθερη δημοκρατία στο όνομα ενός νέου εθνοκεντρικού προστατευτισμού.» Αλλά όχι μόνον δεν υφίσταται αντίφαση μεταξύ του εθνικού κράτους και της φιλελεύθερης δημοκρατίας, όπως θεωρεί η κ.Πρόεδρος, αλλά ακριβώς το αντίθετο: το εθνικό κράτος είναι η ΜΟΝΗ μορφή πολιτειακής οργάνωσης εντός της οποίας και μετά την διάλυση των πολυεθνικών αυτοκρατοριών εμπεδώθηκαν οι σύγχρονοι δημοκρατικοί θεσμοί. Εκτός του εθνικού κράτους οι φιλελεύθεροι δημοκρατικοί θεσμοί εξαερώνονται και αφήνουν απρόσκοπτη την συγκέντρωση ισχύος σε υπερεθνικούς μη αιρετούς μηχανισμούς, διεθνείς οργανισμούς, μη κυβερνητικές οργανώσεις και μεγάλα υπερεθνικά ιδιωτικά συμφέροντα. Άλλωστε η ίδια η αρθρογράφος το επιβεβαιώνει, όταν στο ίδιο άρθρο λίγο παρακάτω σημειώνει πολύ σωστά ότι: «Εναποθέσαμε ξανά τις ελπίδες μας στο κράτος, στο Εθνικό Σύστημα Υγείας και τους ανθρώπους που το υπηρετούν με αυταπάρνηση.»
11. Σύμφωνα με την κυρία Πρόεδρο: « Ο ευρωσκεπτικισμός είναι μια παραλλαγή της αντίδρασης στην παγκοσμιοποίηση και υποκινεί την εσωστρεφή αναδίπλωσή μας στη δήθεν εθνική ασφάλεια.» Η πανδημία αλλά και η γενική γεωπολιτική ανασφάλεια έχουν καταδείξει ότι ο ΜΟΝΟΣ υπαρκτός μηχανισμός ασφάλειας, κατοχύρωσης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και δημοκρατικών ελευθεριών είναι το εθνικό κράτος. Η «δήθεν εθνική ασφάλεια» είναι η μόνη πραγματική ασφάλεια. Ασφαλώς η κυρία Πρόεδρος, που δεν είναι πρόεδρος διεθνούς οργανισμού αλλά συγκεκριμένου κράτους, το επιβεβαιώνει και μόνον με την αποδοχή της παρουσίας της στο ανώτατο αξίωμα. Άλλως θα είχε προτιμήσει την προεδρία κάποιου διεθνούς οργανισμού ή ΜΚΟ.
12. Σύμφωνα με την κ.Πρόεδρο, «Στη λαϊκιστική στρέβλωση της δημοκρατίας η λαϊκή βούληση συγχέεται με τη βούληση της πλειοψηφίας.». Αν η λαϊκή βούληση δεν προκύπτει από την βούληση της πλειοψηφίας, η οποία εκφράζεται μέσω εκλογών, από πού προκύπτει; μήπως εικάζεται; υποτίθεται; ορίζεται; και από ποιούς; από μία ομάδα πεφωτισμένων εκλεκτών; από τις μη κυβερνητικές οργανώσεις; από τους προοδευτικούς διανοουμένους της ανανεωτικής αριστεράς; η συγκεκριμένη αυτή η φράση της Προέδρου δημιουργεί εύλογα ερωτήματα.
13. Ως Έλλην πολίτης που πληρώνω φόρους και στηρίζω με
την συμμετοχή μου στα κοινά την λειτουργία της πολιτείας, αναμένω από τον Αρχηγό του Κράτους να εκφράζει με την στάση και τον λόγο του το σύνολο του έθνους. Όπου έθνος νοείται το σύνολο των πολιτών αυτής της χώρας. Η αρθρογραφία της κυρίας Προέδρου και η όλη στάση της δείχνει ότι δεν έχει υποστείλει ή περιορίσει στην ιδιωτική της σφαίρα τις (θεμιτές) ιδεολογικές της θέσεις αλλά τουναντίον τις εκφράζει μέσω του θεσμού που υπηρετεί. Η δημόσια όμως έκφραση ιδεολογικών απόψεων που έρχονται σε αντίθεση με την πλειοψηφία ή έστω ένα σημαντικό μέρος της κοινωνίας δεν συμβάλλει ούτε στην εδραίωση του προεδρικού θεσμού ούτε στην εθνική ενότητα, που είναι απαραίτητη προϋπόθεση της επιβίωσης του ελληνικού έθνους σε μία συγκυρία ιστορικά οριακή.
14. Γενική παρατήρηση: η λύση για την αντιπροσωπευτική λειτουργία του κορυφαίου θεσμού του ελληνικού κράτους είναι να αντικατασταθεί ο έμμεσος τρόπος εκλογής του από την Βουλή με προσωπική απόφαση του εκάστοτε αρχηγού της κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας με ΚΑΘΟΛΙΚΗ ΚΑΙ ΑΜΕΣΗ ΨΗΦΟΦΟΡΙΑ ΑΠΟ ΤΟΝ ΚΥΡΙΑΡΧΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΛΑΟ.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου