Τρίτη 10 Σεπτεμβρίου 2019

Γερμανικές επανορθώσεις για Ελλάδα και Πολωνία


Του Βασίλη Στοϊλόπουλου από την Ρήξη φ. 154
Η πρόσφατη επίσκεψη του Έλληνα πρωθυπουργού στη Γερμανία συνέπεσε με την 80ή επέτειο από την εισβολή της ναζιστικής Γερμανίας στην Πολωνία και την έναρξη του Β΄ Π.Π. Γι’ αυτό, όπως ήταν αναμενόμενο, η συνάντηση Μέρκελ-Μητσοτάκη επισκιάστηκε από αυτό το σπουδαίο γεγονός και δεν έτυχε της προβολής που επιδίωκε η ελληνική κυβέρνηση. Εντούτοις, ο γερμανικός Τύπος χαρακτήρισε «πετυχημένη» την παρουσία του Έλληνα πρωθυπουργού στο Βερολίνο, υπογραμμίζοντας τις «ευοίωνες προϋποθέσεις» για επενδύσεις σε ενέργεια και απορρίμματα. Άλλωστε θα ήταν έκπληξη αν καταγράφονταν αποκλίνουσες θέσεις στα δύο «αδελφά κόμματα», ΝΔ και CDU, σε θέματα όπως το «Σκοπιανό» που κυριάρχησε η γερμανική θέση, την γερμανικών προδιαγραφών «πράσινη ανάπτυξη», τις «μεταρρυθμίσεις» στην Ελλάδα, που είναι η γερμανική «λύση» στην ελληνική κρίση ή στο μεταναστευτικό, με το ντηλ Μέρκελ-Ερντογάν από τον Μάρτιο
του 2016. Το γεγονός όμως ότι η συγκυρία ήταν ευνοϊκή να αναφερθεί ο κ. Μητσοτάκης στο θέμα των γερμανικών αποζημιώσεων προς την Ελλάδα δεν έμεινε απαρατήρητο, αν και με σκεπτικισμό. Συνδυάστηκε δε και με τη στάση της Πολωνίας, που μερικές ημέρες προηγουμένως ανακοίνωσε ότι στο θέμα των πολεμικών αποζημιώσεων έχει αδικηθεί και ότι θα ανακοινώσει άμεσα μια έκθεση-γνωμάτευση του πολωνικού κοινοβουλίου, για απαιτήσεις από τις ναζιστικές θηριωδίες που φτάνουν τα 850 δισεκατομμύρια ευρώ. Ποσό που μπορεί να θεωρηθεί και «λελογισμένο» σ΄ έναν πόλεμο, όπου ο κάθε πέμπτος Πολωνός έχασε τη ζωή του (τρία εκατομμύρια Πολωνοεβραίοι και δύο εκατομμύρια καθολικοί χριστιανοί) και όπου οι Γερμανοί άφησαν πίσω τους μια καθημαγμένη χώρα, η πρωτεύουσα της οποίας, η Βαρσοβία, είχε κυριολεκτικά ισοπεδωθεί.
 

Από την πλευρά της η Γερμανία θεωρεί ότι νομικά το θέμα έχει κλείσει ήδη από το 1953, όταν η σοσιαλιστική Πολωνία (ήδη υπό πλήρη σοβιετική ηγεμονία) παραιτήθηκε από πολεμικές επανορθώσεις, κάτι που επαναλήφθηκε το 1970, ενώ δεν έθεσε καμία απαίτηση ούτε στη Συμφωνία 4+2 για τη γερμανική επανένωση το 1990. Το ιδιαίτερο όμως είναι και ο ισχυρισμός της Γερμανίας ότι, με τα γερμανικά εδάφη που παραχωρήθηκαν στην Πολωνία μετά τον πόλεμο (Αν. Πρωσία, Σιλεσία, Πομερανία), η «αποπληρωμή» έχει ήδη συντελεστεί με το παραπάνω. Μια επιστημονική γνωμάτευση του γερμανικού κοινοβουλίου, που πραγματοποιήθηκε μετά από αίτημα του die Linke, από τον περασμένο Ιούλιο, δίνει δίκιο στη Γερμανία με το βασικό επιχείρημα ότι η παραίτηση των Πολωνών συνιστά πλέον διεθνές δίκαιο. Κι αυτό, παρότι οι Πολωνοί ισχυρίζονται ότι η παραίτησή τους έγινε με την ισχυρή πίεση της Σοβιετικής Ένωσης και ότι πρέπει να λαμβάνεται υπόψη η «ηθική διάσταση και το «φερπλέι». Πρέπει να σημειωθεί πάντως ότι η Γερμανία έδωσε σε φυσικά πρόσωπα στην Πολωνία, που οδηγήθηκαν στην Γερμανία για αναγκαστική εργασία, ένα δισεκατομμύριο ευρώ, ενώ άλλα 500 εκατομμύρια ευρώ δόθηκαν σε έγκλειστους σε στρατόπεδα ή σε εκείνους που χρησιμοποίησαν οι Γερμανοί ως πειραματόζωα. Διαφορετική είναι όμως η περίπτωση της Ελλάδας, η οποία από τον περασμένο Ιούνιο υπέβαλε επίσημο αίτημα στη Γερμανία να προχωρήσουν σε διαπραγματεύσεις για τις επανορθώσεις, που, σύμφωνα με την ελληνική πλευρά, ανέρχονται τουλάχιστον στα 290 δισ. ευρώ. Εξάλλου στην προαναφερθείσα γερμανική γνωμάτευση αναφέρεται η «δυνατότητα μιας τελικής δικαστικής ρύθμισης» με την Ελλάδα στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης. Πράγμα που εξαρτάται κυρίως από τη Γερμανία, η οποία πρέπει ν’ αποδεχτεί οικειοθελώς τη δικαιοδοσία του Διεθνούς Δικαστηρίου και αυτό θεωρείται σήμερα απίθανο για οποιαδήποτε γερμανική κυβέρνηση, όχι μόνο γιατί δεν το επιθυμεί, αλλά και γιατί θα υποχρεωνόταν ν΄ αντιμετωπίσει τεράστιες εσωτερικές αντιδράσεις, ιδιαίτερα ως προς την Ελλάδα.
Οι Πολωνοί αναμένουν, αν και με ελάχιστες ελπίδες, να δουν την τελική στάση της Γερμανίας απέναντι στην Ελλάδα, η οποία ούτε παραιτήθηκε ποτέ από τα δικαιώματά της, ούτε απέκτησε γερμανικά εδάφη ! Γι’ αυτό και δεν είναι και τόσο κατανοητή η υποτονική δήλωση του Έλληνα πρωθυπουργού ότι «πολιτικά και νομικά είναι πολύ δύσκολο να απαιτεί κανείς επανορθώσεις». Ούτε καν το κατοχικό δάνειο, που είχε αρχίσει να αποπληρώνει η ίδια η ναζιστική κυβέρνηση. Οι Πολωνοί πάντως επιμένουν ότι μια δήλωση «ειλικρινούς μετάνοιας» του Γερμανού προέδρου για τα ναζιστικά εγκλήματα δεν τους αρκεί. Το καλό είναι ότι η Ελλάδα δεν είναι πια μόνη στο ζήτημα των επανορθώσεων και θα πρέπει να επιμείνει σταθερά και επαναλαμβανόμενα και σε κάθε περίπτωση στην παραπομπή του θέματος στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου