Οι καφετζούδες της «Ανάκαμψης»…

Του Κώστα Παπουλή

Είναι ήδη επτά χρόνια, που η Ελλάδα έχει βυθιστεί στην πιο βαθιά κρίση, που έχει γνωρίσει μεταπολεμικά οποιαδήποτε οικονομία με μέσο, η υψηλό βαθμό κεφαλαιοκρατικής ανάπτυξης. Η Ελλάδα αιμορραγεί συνεχώς, χάνει τους «καλύτερους» στην μετανάστευση, ενώ εσωτερικά, όλο και περισσότερο φτωχαίνει και γερνάει.

Είναι γνωστό από την εμπειρία παρόμοιων κρίσεων, αλλά και από την οικονομική επιστήμη, ότι τέτοιες καταστάσεις μπορούν να ξεπεραστούν, μόνο με οικονομικές πολιτικές που στοχεύουν στην πλήρη απασχόληση. Χρειάζεται δηλαδή άμεσα, αναστροφή 180ο μοιρών της υπάρχουσας πορείας, επεκτατική, οικονομική και νομισματική πολιτική, στη θέση της λιτότητας, σε συνδυασμό με υποτίμηση (η τελευταία για να διορθωθεί το έλλειμμα ανταγωνιστικότητας που οφείλεται στην σκληρή ισοτιμία, ώστε η αύξηση της εγχώριας ζήτησης να μην διαφύγει στο εξωτερικό). Επειδή η Ελλάδα σε αυτή την φάση δεν μπορεί να δανειστεί τόσο από το εσωτερικό, όσο και από το εξωτερικό, πρέπει να καταφύγει με προσοχή και φειδώ, σε «δημιουργία-κόψιμο-τύπωμα» χρήματος, ώστε να καλύψει την επεκτατική πολιτική. Αυτή είναι η οικονομική πραγματικότητα. Με λίγα λόγια, για να ρυθμιστεί η οικονομία, να γυρίσει σε υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης και να προσεγγίσει την (δυνατή) πλήρη απασχόληση κεφαλαίου και εργασίας, απαραίτητη προϋπόθεση είναι, η αποχώρηση από την ευρωζώνη και η επιστροφή στην Δραχμή.

Όμως, επειδή ακριβώς σε κάτι τέτοιο αντιτίθεται η παρασιτική οικονομική και πολιτική ημι-ελίτ που κυβερνάει τον τόπο, καθώς και ο ξένος παράγοντας, Τσίπρας και Μητσοτάκης, Συριζα και Ν.Δ., «εύχονται» (ή καλύτερα κοροϊδεύουν) ότι με μάγια, ξόρκια, ευχές και ευχέλαια, και ότι μπορεί να φανταστεί κανείς, θα έλθει η ανάκαμψη.

Έτσι σήμερα «ελπίζουν» -και οι δύο, όπως και το σύνολο σχεδόν του πολιτικού συστήματος- σε μια «αόρατη» δύναμη, που θα σπρώξει την οικονομία μακριά από το βάλτο, που θα έρθει όμως από έξω, από άλλη χώρα, από άλλη Ήπειρο, ίσως και από άλλο πλανήτη, πιθανά τον Σείριο…. Ο Τσίπρας πήγε και χόρεψε τον χορό της βροχής, ως αχυράνθρωπος του Τραμπ και των ΗΠΑ, για να έλθουν λέει…. Ξένες Επενδύσεις. Οι Ξένες Επενδύσεις αποτελούν το «ζήσανε αυτοί καλά και εμείς καλύτερα», στο παραμύθι της ανάκαμψης, τόσο για την κυβέρνηση όσο και για την αντιπολίτευση, που αφού δεν θα γίνουν από αυτούς, ισχυρίζονται γενικά και αόριστα ότι «θα έρθουν», ή καλύτερα, από την εποχή του Σαμαρά «έρχονται»… Το ίδιο ισχύει και για το δημόσιο χρέος. Κάνουν και εκεί «ευχέλαια», για κάποια μαγική λύση «από έξω». Δεν είναι τυχαίο, ότι δημοσιογράφοι και τύπος που εμπλέκονται με τον αμερικάνικο παράγοντα, σιγοντάρουν την κυβέρνηση, λέγοντας ότι θα έρθει η «ανάκαμψη» και οι Ξένες Επενδύσεις, η «χώρα θα πετάξει» κλπ, και ότι Τραμπ και Δ.Ν.Τ. θα «παρέμβουν», δίνοντας κάποια λύση και για το δημόσιο χρέος. Η αλήθεια όμως είναι πολύ πικρή. Οι ΗΠΑ τέτοια αμερικανόδουλη κυβέρνηση στην πατρίδα μας, που τους παραχωρεί -άνευ όρων- τα πάντα, δεν έχουν ξανασυναντήσει, τουλάχιστον από την μεταπολίτευση και μετά. Γιατί λοιπόν, να μην την στηρίξουν με την προπαγάνδα τους;

Η αλήθεια είναι ότι η ελληνική οικονομία δεν πρόκειται να ανακάμψει για δέκα τουλάχιστον βασικούς λόγους, όπως:

1. Υπάρχει παραγωγικοτεχνικό χάσμα της ελληνικής οικονομίας με τις προηγμένες χώρες, όπου λόγω της συμμετοχής στην Ε.Ε., τις ανταγωνίζεται με όρους ελεύθερου εμπορίου, συνεπώς δεν μπορεί, παρά η πορεία της βιομηχανίας της να είναι φθίνουσα. 
2. Χρησιμοποιεί το ευρώ, το πιο σκληρό νόμισμα της παγκόσμιας οικονομίας, με αποτέλεσμα το έλλειμμα ανταγωνιστικότητας που οφείλεται στην παραγωγιγοτεχνική υστέρηση, να πολλαπλασιάζεται λόγω νομίσματος.
3. Το ευρώ ανατιμήθηκε σημαντικά τον τελευταίο χρόνο, με αποτέλεσμα τα πενιχρά οφέλη στην πτώση των τιμών των αγαθών και των υπηρεσιών, που έφερε η αντικοινωνική πολιτική της εσωτερικής υποτίμησης να εξατμιστούν. Η πραγματική συναλλαγματική ισοτιμία της χώρας, όπως σταθμίζεται με τους κυριότερους εμπορικούς εταίρους της, ανήλθε σημαντικά, διαμορφώνοντας πλήγμα στην ανταγωνιστικότητα.
4. Οι επιχειρήσεις στην Ελλάδα και το σύνολο του ιδιωτικού τομέα είναι αποστραγγισμένο από φόρους, ενώ δανείζεται με τεράστια επιτόκια. Οι προοπτικές κερδοφορίας των επιχειρήσεων είναι περιορισμένες. Όλο και περισσότερες κλείνουν, η μεταναστεύουν σε Βουλγαρία και Κύπρο, για να βρουν φτηνή φορολογία και λογικά επιτόκια πίστωσης. 
5. Η συνεχής πτώση της εγχώριας ζήτησης λόγω των πολιτικών λιτότητας λειτουργεί εις βάρος των οικονομιών κλίμακας των ελληνικών επιχειρήσεων, επιβαρύνοντας και άλλο την μειωμένη ανταγωνιστικότητά τους.
6. Οι περιβόητες Ξένες Άμεσες Επενδύσεις -αυτές που πραγματικά γίνονται- αφορούν το ξεπούλημα δημόσιας περιουσίας, κερδοφόρων υποδομών και επιχειρήσεων στο χώρο κυρίως των υπηρεσιών. Μεσοχρόνια-Μακροχρόνια είναι καταστροφικές, γιατί σε συνθήκες ελεύθερης κυκλοφορίας κεφαλαίων, εξάγουν τα κέρδη τους στο εξωτερικό, χάνεται δηλαδή εισόδημα, από την Ελλάδα. Με την υπερχρέωση του ελληνικού ιδιωτικού τομέα, σύντομα μεγάλο μέρος του θα περάσει σε ξένα χέρια, και η εξαγωγή των κερδών, ή αλλιώς η λεηλασία της χώρας, θα γίνει μείζoν ζήτημα. 
7. Καμία οικονομία, ίσως ούτε και η Γερμανική, δεν θα μπορούσε να βαδίσει σε κανονικές συνθήκες, όταν τις αφαιρείς 3,5% του ΑΕΠ και το μεταβιβάζεις στο εξωτερικό. Τα διαρκή πλεονάσματα για την εξυπηρέτηση του Εξωτερικού Δημόσιου Χρέους αποτελούν από μόνα τους ικανή συνθήκη, ώστε η χώρα να βρίσκεται σε παρατεταμένη ύφεση και στασιμότητα, για να αποψιλώνεται από το κέντρο και την Γερμανία.
8. Το δημόσιο χρέος της χώρας είναι τεράστιο και την μετατρέπει σε αποικία χρέους. Καμία περικοπή δεν είναι εφικτή εντός ευρωζώνης και αντιτίθεται στους «νόμους» του ευρώ. Αν γίνει κάτι τέτοιο για την Ελλάδα, ανοίγει τον δρόμο και για άλλες χώρες και ιδιαίτερα για την προβληματική Ιταλία. Οπότε ή ο Βορράς, πρέπει να επωμισθεί τα «χρέη» μαζί με τις τράπεζες, ή η Ε.Κ.Τ. να αρχίσει να καλύπτει δημόσια χρέη, διαμορφώνοντας και ένα μαλακό -μη αποθεματικό νόμισμα- ευρώ. Γίνεται αποδεκτή πολιτική, η δημόσια-κρατική παρέμβαση στην οικονομία. «Ασύλληπτες» λύσεις για αυτούς που έγραψαν την συνθήκη του Μάαστριχτ, τους οικονομικά, ισχυρούς τις προηγμένες περιφέρειες της ευρωζώνης, το ευρωπαϊκό πολυεθνικό και χρηματοπιστωτικό κεφάλαιο. Στόχος τους είναι μέσω του οικονομικού νεοδαρβινισμού, να επιβιώσουν οι πιο ισχυρές επιχειρήσεις εντός ευρώ, μέσω της απόλυτα ανοικτής και ελεύθερης αγοράς και εμπορίου, και αυτές, οι πιο «δυνατές», να κερδίσουν μερίδια και στον υπόλοιπο κόσμο. Άρα, η βέλτιστη λύση, είναι να τσακίσουν και συγχρόνως να αποψιλώσουν-λεηλατήσουν την Ελλάδα και τον Νότο, η οποία (εντός ευρώ) δεν μπορεί να διαπραγματευτεί κηρύσσοντας χρεοστάσιο, γιατί ως γνωστόν, θα τις κλείσουν τις τράπεζες κλπ, κλπ, κλπ…
9. Οι τράπεζες είναι «φαλιρισμένες», λόγω των κόκκινων δανείων, παρά τον πακτωλό δεκάδων δισεκατομμυρίων δημόσιου χρήματος που έχουν δεχτεί, διογκώνοντας το εξωτερικό χρέος, για να σταθούν στα πόδια τους. Η αποταμίευση παραμένει αρνητική, όπως όλα τα χρόνια του ευρώ. Σε αυτές τις συνθήκες, όχι μόνο τράπεζες που να χρηματοδοτήσουν την ανάκαμψη και τις επενδύσεις δεν υπάρχουν, αλλά το δίλημμα τους επόμενους μήνες θα είναι: μαζικοί πλειστηριασμοί κατοικιών και επιχειρήσεων ή κούρεμα καταθέσεων.  
10. Για να αρχίσει να μειώνεται, έστω ασθενώς η μη αλχημιστικά μετρούμενη ανεργία, χρειάζεται ο ρυθμός ανάπτυξης να ξεπεράσει το 2%. Αυτό ισχύει γιατί αν αυξηθεί το ΑΕΠ, ανέρχεται συγχρόνως και η παραγωγικότητα της εργασίας. Αυτό το κατώφλι του 2%, ισχύει στην περίπτωση που μειώνεται το εργατικό δυναμικό κατά 1% (όσο δηλαδή και την περίοδο της μαζικής μετανάστευσης 1961-1971) και η ετήσια αύξηση της παραγωγικότητας της εργασίας είναι στο 3%. Δεν χρειάζεται να σταθούμε στο τι θα σημαίνει για την ελληνική οικονομία μικρότερη αύξηση της παραγωγικότητας μέσα στην ευρωζωνική πραγματικότητα, ή υψηλότεροι ρυθμοί μείωσης του εργατικού δυναμικού, και μάλιστα εκ των πραγμάτων υψηλής εξειδίκευσης.

Ενδεικτικά, σύμφωνα με τους υπολογισμούς μας, για να συμπιεστεί η ανεργία στο 10% εντός πέντε ετών, χρειάζεται ρυθμός ανάπτυξης περί το 5,5% και δημιουργία 180.000 θέσεων εργασίας ανά έτος. Άρα, ακόμη και αν έγραφε ο ρυθμός ανάπτυξης μπροστά τον αριθμό 2, όπως «βαυκαλίζονται» ο Τσίπρας, ο Δραγασάκης και οι λοιποί, τίποτε απολύτως, δεν θα σημαίνει για την τραγική κατάσταση που βρίσκεται η αγορά εργασίας, οι άνεργοι οι υποαπασχολούμενοι και οι «μισθωτοί». Τέλος, δεν μπορούμε παρά να σημειώσουμε ότι με την εφαρμογή των κεφαλαιακών ελέγχων, την συνεχή διογκούμενη χρήση του πλαστικού χρήματος κ.λπ., ένα κομμάτι του λεγόμενου «μαύρου» ΑΕΠ ασπρίζει. Ένα κομμάτι που δεν φαινόταν, γιατί απλώς ο ένας δεν έκοβε απόδειξη, ό άλλος δεν «εμφάνιζε» με τιμολόγια, προϊόντα για αυτοκατατανάλωση ή για οικιακή πώληση, όπως το λάδι, και πάει λέγοντας, τώρα αυτό το κομμάτι εμφανίζεται στις στατιστικές. Σίγουρα είναι κάποιες ποσοστιαίες μονάδες, «ασπρισμένου» ΑΕΠ, που κρύβει την πραγματική ύφεση του 2016 και σίγουρα μια τέτοια τάση εμφανίζεται και το 2017. Εν ολίγοις, υποστηρίζουμε και είναι έτσι, ότι η μέτρηση του ΑΕΠ που εμφανίζει η ΕΛΣΤΑΤ είναι υπερτιμημένη, άρα και η ύφεση υποτιμημένη.

Συμπερασματικά: Για τα παραπάνω και για άλλα πολλά, οι απόψεις της κυβέρνησης, αλλά και όλο το σκεπτικό του «συστημικού» πολιτικού κόσμου για ανάκαμψη, δεν αποτελεί στην καλύτερη περίπτωση, παρά μύηση στον αποκρυφισμό. Το αφήγημα, ότι η «λύση» σε μια τέτοιας έκταση οικονομική κρίση που έχει μετατρέψει την πατρίδα μας σε αποικία, θα δοθεί «από άλλους», «από έξω» (Ξένες Επενδύσεις, παρέμβαση Τραμπ στο χρέος και άλλα γλαφυρά) και όχι από τον ελληνικό λαό και τις δυνάμεις του μέσα από μια κυβέρνηση Λαϊκού Μετώπου, συναντά τελικά την αστρολογία, η καλύτερα κάποια γιαγιά που λέει τον καφέ. Ο πολιτικός μας κόσμος, σε μια πολύ δύσκολη εποχή για τον τόπο, δυστυχώς, συναγωνίζεται τις καφετζούδες, στις προβλέψεις, στις αναλύσεις και στις εκτιμήσεις του.

Πηγή: iskra