Πέμπτη 15 Σεπτεμβρίου 2016

Οι βρετανικοί ιδιωτικοποιημένοι σιδηρόδρομοι ως (νεοφιλελεύθερο) παράδειγμα προς αποφυγή


 

“Ο δρόμος προς τη δουλεία”(Road to serfdom). Αυτός ήταν ο τίτλος ενός πολύ σημαντικού βιβλίου του οικονομολόγου Φρίντριχ φον Χάγιεκ της λεγόμενης Αυστριακής σχολής των Οικονομικών. To βιβλίο αυτό γράφτηκε μεταξύ των ετών 1940 και 1943, όταν ο απορρυθμισμένος καπιταλισμός της τότε Δύσης, μεταξύ άλλων και της Δημοκρατίας της Βαϊμάρης, είχε οδηγήσει ως κυριότατο αίτιο στον χειρότερο παγκόσμιο πόλεμο όλων των εποχών(Β’ Π.Π.) και τον, σύμφωνα με τον συγγραφέα Βασίλη Ραφαηλίδη,  λυσσωδέστερο εμφύλιο όλων των εποχών, που ήταν ο ισπανικός εμφύλιος πόλεμος μεταξύ των Δημοκρατικών και των οπαδών του Φράνκο. Ο Χάγιεκ πρέσβευε ότι οποιαδήποτε κρατική ρύθμιση στην
ελεύθερη λειτουργία της αγοράς είναι ο δρόμος προς τη δουλεία, την «τυραννία».
Τα έτη αυτά της έκδοσης του βιβλίου του σήμαναν την απαρχή της «χρυσής τριακονταετίας του καπιταλισμού»(1945-1975), που ερχόταν σε πλήρη αντίθεση με τις ιδέες του. 36 έτη έπειτα περίπου, όμως, τον Μάιο του 1979, έμελλε να αναρριχηθεί στην εξουσία η Μάργκαρετ Θάτσερ, η οποία είχε κατονομάσει άλλο βιβλίο του ιδίου οικονομολόγου, το «Σύνταγμα της ελευθερίας»(1960) ως το «πολιτικό πιστεύω» της.
Η κυβέρνηση της Θάτσερ(1979-1990) στην Μ. Βρετανία, η κυβέρνηση του 

Ρόλαντ Ρήγκαν(1981-1989) στις Ηνωμένες Πολιτείες, η δικτατορία του Αουγκούστο Πινοσέτ στη Χιλή(1973-1990) ήταν μερικές από τις κορυφαίες περιπτώσεις πολιτικών που εφάρμοσαν το νεοφανές αυτό δόγμα των οικονομικών που βασίστηκε, σύμφωνα με τον Keith Dixon(«Οι ευαγγελιστές της αγοράς», εκδ. Πατάκη, 2000) στο τρίπτυχο: «ιδιωτικοποίηση-απορρύθμιση-προσωρινότητα(της εργασίας)». Επρόκειτο για το περίφημο νεοφιλελεύθερο πρότυπο. Σύμφωνα με τον καθ. Γ. Χατζηκωνσταντίνου, το δόγμα αυτό ενσάρκωνε την «Revanche[=εκδίκηση] του Κεφαλαίου», που πλέον ερχόταν να σφετεριστεί και πάλι ό,τι είχε αναγκαστεί να δώσει ως το 1975, αυξάνοντας σταθερά τις κοινωνικοοικονομικές ανισότητες, καταστρέφοντας μεθοδικά τα κοινωνικά κράτη και τις δημόσιες υπηρεσίες, δημιουργώντας «απασχολήσιμο» και «ευέλικτο» προσωπικό εργασίας αντί για τις υπάρχουσες σταθερές και (σχετικά) πολύ καλά αμειβόμενες βιομηχανικές θέσεις. Στις μέρες μας το πρότυπο αυτό ήρθε να μας επιβληθεί με τον μοχθηρότερο τρόπο μετά το 2010, με αφορμή την σχετική «κρίση χρέους» που κατέστη δολίως, όπως όλα δείχνουν, «κρίση δανεισμού».    
Κι όμως, το νεοφιλελεύθερο πρότυπο μπορεί να ζει τις τελευταίες του μέρες… Αυτό έρχεται να υποδείξει και το άρθρο του Όουεν Τζόουνς στον Guardian”(24/08), με τίτλο: «Από το πάτωμα ως την πρώτη κλάση, οι σιδηρόδρομοι της Βρετανίας είναι επαίσχυντοι». Η ιδιωτικοποίηση αυτή είχε ολοκληρωθεί το 1997 από τον διάδοχο της Θάτσερ Τζον Μέιτζορ. Σήμερα, το 58% του βρετανικού κοινού θέλει την εθνικοποίησή τους. Πολλοί από αυτούς είναι ψηφοφόροι του Συντηρητικού Κόμματος. Οι λόγοι; Ένας στους τρεις επιβάτες πρέπει να στέκεται στη διάρκεια του ταξιδιού λόγω έλλειψης χώρου, εφόσον τα υπάρχοντα βαγόνια είναι πεπαλαιωμένα. Ενδεικτικά, το εισιτήριο από το Λονδίνο για την πόλη του Λιντς(272 χλμ) κοστίζει 98,7 λίρες Αγγλίας, δηλαδή 117,8 ευρώ! Οι δε επιδοτήσεις των Βρετανών φορολογουμένων υπολογίζονται κατά έξι φορές μεγαλύτερες από τα συνολικά κόστη ακριβώς πριν την ιδιωτικοποίηση του Κρατικού «Βρετανικού Σιδηροδρόμου» το 1997.
Αλλά γιατί το αόρατο χέρι της αγοράς δεν λειτουργεί; Πολύ απλά διότι οι μέτοχοι των ιδιωτικοποιημένων σιδηροδρόμων εκμεταλλευόμενοι την αυξημένη, ανελαστική ζήτηση των πολιτών, ενθυλακώνουν ως μερίσματα τόσο τις «τιμές ξαφρίσματος» που μπορούν ελεύθερα να χρεώνουν όσο και τις κρατικές επιδοτήσεις.
Για αυτούς τους λόγους πρέπει να λάβουμε ισχυρή απόφαση να ξεμπερδεύουμε με τον γερμανικό νεοφιλελευθερισμό και στη χώρα μας…


 https://philalethe00.wordpress.com/

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου