Ηλίας Λιαμής, Σύμβουλος Ενότητας Πολιτισμού
Η ιστορία είναι δίκαιη και σε βάθος χρόνου τοποθετεί τα ιστορικά πρόσωπα εκεί ακριβώς που τους αρμόζει. Μπορεί όντως να γράφεται από τους νικητές, μπορεί όντως να υπεισέρχεται η υποκειμενικότητα του ιστοριογράφου, μπορεί όντως το κοινό αίσθημα ενός λαού να επηρεάζει την ιστορική κριτική. Όσο όμως οι πηγές διασταυρώνονται, όσο ο χρόνος ημερεύει τα πολιτικά πάθη, η ιστορία κάνει τον απολογισμό της και τα αντικειμενικά συμπεράσματα όλο και γίνονται εφικτότερα –αν υπάρχει αντικειμενικότητα στα ανθρώπινα.
Εκεί που παραμένει μια, τρόπον τινά, αδικία, είναι ως προς το προσκήνιο. Ένα πρόσωπο ή ένα γεγονός, για διαφόρους λόγους ιστορικής συγκυρίας, καταλαμβάνουν την πρώτη θέση στην συλλογική μνήμη και από κει δύσκολα αποκαθηλώνονται, ασχέτως αν στην …
«βαθιά» ιστορία, εκεί όπου έχουν πρόσβαση οι ιστοριοδίφες και οι επιστήμονες ιστορικοί, τα πράγματα ισορροπούν. Στην ιστορία όμως των πολλών, αυτών που η καθημερινότητα επιτρέπει την καταγραφή μόνον «χτυπητών» γεγονότων και προσώπων, κάποιοι πρωταγωνιστές έχουν κερδίσει μόνιμη θέση και κάποιοι άλλοι, ολίγον …άτυχοι, η μοίρα του επεφύλαξε να σκιαστούν από τους πρωταγωνιστές, αν και δεν υστέρησαν καθόλου σε αξία και σημασία.Μια τέτοια περίπτωση αποτελεί ο κρητικός Γεώργιος Κατεχάκης (καπετάν Ρούβας). Πρόκειται για τον αξιωματικό που αντικατέστησε τον Παύλο Μελά. Η αντικατάσταση αυτή επήλθε αυτονόητα, καθότι ο Κατεχάκης υπήρξε κατά γενική ομολογία των συγχρόνων του εφάμιλλος του μεγάλου Μακεδονομάχου σε ήθος, ηρωισμό και στρατιωτική αξία. Άλλωστε ο μέγας Παύλος Μελάς είχε εκφραστεί γι΄ αυτόν και τους άλλους Κρητικούς προς τον μητροπολίτη Καστοριάς Γερμανό Καραβαγγέλη, ο οποίος συντόνιζε τον αγώνα των Ελλήνων κατά των Κομιτατζήδων:
«Οι Κρητικοί που σας στέλλομεν, αποφασιστικοί, φιλόδοξοι και έχοντες ανεπτυγμένον το εθνικόν αίσθημα. Είμαι βέβαιος ότι θα ενισχύσωσιν καταπληκτικώς τον αγώνα σας».
Ο Γεώργιος Κατεχάκης γεννήθηκε στην Πόμπια του νομού Ηρακλείου Κρήτης, το 1881. Εγγονός του οπλαρχηγού Χατζή Μιχαήλ Κατεχάκη, που έλαβε μέρος στον αγώνα του 1821 και γιος του Αποστόλου Κατεχάκη, πολεμιστή της Κρήτης των επαναστάσεων 1866-1869, του 1880 και του 1896 και αριστίνδην βουλευτή της Κρητικής Βουλής. Σπούδασε στη Σχολή Ευελπίδων, απ’ όπου αποφοίτησε το 1902 με το βαθμό του ανθυπολοχαγού του Πεζικού. Έζησε τον πόλεμο του 1897, η ήττα του οποίου τον συγκλόνισε τόσο πολύ που έβαλε σκοπό της ζωής του να βοηθήσει μαζί με τους Π. Μελά και Κ. Μαζαράκη τη διάσωση του Ελληνισμού της Μακεδονίας. Πήρε μέρος στην τελευταία φάση του Μακεδονικού Αγώνα από το 1904 έως το 1908 και ήταν αυτός που έμελλε να ορισθεί από το Μακεδονικό Κομιτάτο της Αθήνας αρχηγός του Αγώνα στο βιλαέτι Μοναστηρίου, μετά το θάνατο του Π. Μελά.
Ο Γεώργιος Κατεχάκης ήταν μέλος του αρχικού πυρήνα των λίγων του 1903 που επέμενε για την ανάληψη της θέσης του Μελά παρά τις δυσκολίες που παρουσίαζε αυτό το εγχείρημα. Ο Γεώργιος Κατεχάκης που για τον αγώνα πήρε το όνομα Καπετάν Ρούβας, από το ομώνυμο οροπέδιο του Ψηλορείτη, έφθασε στη Μακεδονία, επικεφαλής ενός Σώματος 25 παληκαριών, την 1η Νοεμβρίου 1904. Μεταξύ αυτών, ήταν πεπειραμένοι και ικανότατοι πολεμιστές, όπως ο Π. Γύπαρης. Με τη φροντίδα του Μητροπολίτη Καστοριάς, το Σώμα του Γεώργιου Κατεχάκη συναντήθηκε με τους «παλιούς» αντάρτες του Ε. Καούδη στην περιοχή του χωριού Κωσταράζι. Κι όπως τονίζουν οι ιστορικοί «η συνάντησις υπήρξε πολύ συγκινητική». Όταν έφτασε στη Μακεδονία, ο Γεώργιος Κατεχάκης είχε μαζί του τις γραπτές οδηγίες του Μακεδονικού Κομιτάτου προς τους επικεφαλής των Σωμάτων. Τους συνιστούσαν:
Να διαλύσουν τις Βουλγαρικές επιτροπές στα διάφορα χωριά και να τις αντικαταστήσουν με Ελληνικές.
Να επιμένουν στη διαφώτιση των ντόπιων προς την εθνική αξία του Αγώνα και να στρατολογούν τους ενθουσιώδεις.
Να διορίσουν ταχυδρόμους.
Να χωριστεί η περιοχή σε αρματολίκια και να ορισθούν υπεύθυνοι καπετάνιοι σε καθένα από αυτά.
Να τιμωρούν τους προδότες και τους πράκτορες των Βουλγάρων.
Να προστατεύουν τους ορθόδοξους χωρίς να προβαίνουν σε αγριότητες.
Ο Γεώργιος Κατεχάκης προσπάθησε να κάνει τις οδηγίες πράξη, μάταια όμως. Η Αθήνα είχε λανθασμένη γνώση για όσα μπορούσαν να συμβούν στο Μακεδονικό Μέτωπο. Έτσι, ο καπετάν Ρούβας πέρασε στη μάχη. Πρώτη επιτυχής ενέργεια των Σωμάτων του Γεώργιου Κατεχάκη ήταν η επίθεση, μαζί με το Σώμα του Καούδη, στο χωριό Σκλήθρο (Ζέλινιτς), στις 12 Νοεμβρίου 1904. Ευκαιρία, η συγκέντρωση Βουλγάρων στο γάμο ενός επιφανούς δικού τους. Καλεσμένοι και πολλοί Τούρκοι επίσημοι. Ο Γεώργιος Κατεχάκης με τα Σώματα των Λ. Βρανά, Α. Δικώνυμου και Πούλακα επιτέθηκαν και τους κατατρόπωσαν.
«Ήταν η πρώτη φορά», αναφέρει το ΓΕΣ, «όπου Ελληνικά Σώματα τολμούσαν επίθεση εναντίον χωριού αμιγώς Εξαρχικού, το οποίο προστάτευαν ψυχωμένοι ένοπλοι συμμορίτες». Το αποτέλεσμα της καταδρομής, θορύβησε τη βουλγαρική κυβέρνηση. Γιατί εκτός από τους νεκρούς τους, οι άλλοι κομιτατζήδες τρομοκρατήθηκαν, ενώ το φρόνημα των ντόπιων αναπτερώθηκε. Παράλληλα οι αντάρτες μας κινούνταν τώρα με μεγαλύτερη ευχέρεια στη Δυτική Μακεδονία.
Τις επόμενες εβδομάδες το Σώμα του Κατεχάκη, μαζί με αυτό του Καούδη, κινούμενα γύρω από τη λίμνη της Καστοριάς, είδαν ημέρες δόξας. Αποκορύφωμα στάθηκε η 30ή Νοεμβρίου, ημερομηνία της μάχης του Ζέλοβο (Ανταρτικό) όπου ο Γεώργιος Κατεχάκης μέτρησε 12 νεκρούς κομιτατζήδες και ένα δικό του παλληκάρι (βλ. Πάρι Κελαϊδή: Μακεδονομάχοι και Ηπειρομάχοι από τα Σφακιά, τόμος Α’, σελ. 89-92).
Ο Γεώργιος Κατεχάκης δραστηριοποιήθηκε εκ νέου κατά τη διάρκεια των Βαλκανικών Πολέμων (1912-1913). Το 1916 πήρε μέρος στο βενιζελικό κίνημα της Θεσσαλονίκης, συμμετοχή που του επέτρεψε να γίνει προσωπάρχης του υπουργείου Στρατιωτικών και επιτελάρχης του Στρατού της Εθνικής Άμυνας.
Το 1922 ορίστηκε γενικός διοικητής Θράκης και ύπατος αρμοστής στην Πόλη.
Το 1923 εκλέχθηκε πληρεξούσιος Ηρακλείου με το κόμμα των Φιλελευθέρων.
Το 1924 χρημάτισε υπουργός των Στρατιωτικών στην κυβέρνηση Θεμ. Σοφούλη,
Το 1929-31 έγινε γενικός διοικητής Κρήτης και υπουργός Στρατιωτικών, το 1933 στην τελευταία κυβέρνηση του Ε. Βενιζέλου.
Ήταν παντρεμένος με την κόρη του Ιωάννη Τσουδερού, ιατρού και πολιτικού που το 1878 συμμετείχε στην Επανάσταση της Κρήτης και αδελφός της συζύγου του ήταν ο οικονομολόγος που διατέλεσε πρωθυπουργός, Εμμανουήλ Τσουδερός.
Γιος του ήταν ο αξιωματικός του Στρατού Απόστολος Κατεχάκης.
Πέθανε στις 22 Απριλίου 1939, σε ηλικία 58 ετών από βαρύ εγκεφαλικό επεισόδιο. Η προτομή του βρίσκεται στο Ηράκλειο, έξω από την εκκλησία του αγίου Μηνά, ένδειξη, όχι μόνον του ηρωισμού του, αλλά και της ευρύτερης προφοράς του στην πατρίδα, καθώς διέθεσε ολόκληρη την περιουσία του στα Εκπαιδευτήρια της Πόμπιας. Διέθεσε επίσης το οικόπεδο στο οποίο στεγάζεται η Παιδαγωγική Ακαδημία Ηρακλείου και υπήρξε ευεργέτης και δωρητής του Δήμου και του Ν. Ρεθύμνου, καθώς και δωρητής του Ι. Ναού Αγ. Γεωργίου Πόρου και Παναγίας Νεαπόλεως.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου