του Γιώργου Γιαγκίδη*
Σε πρόσφατο μας άρθρο, είδαμε πως η κρίση και τα μνημόνια στην Ελλάδα φέρνουν μια πρωτόγνωρη εκτίναξη στην παχυσαρκία του πληθυσμού και ιδίως στα παιδιά, όπως επίσης τη φυσική μείωση του πληθυσμού σε πραγματικούς και πελώριους αριθμούς (πέρσι είχαμε μείωση 35.348 ατόμων).
Αυτές τις ημέρες γίνεται μια μεγάλη συζήτηση στην Ελλάδα για το φαινόμενο της βίας και ιδίως κατά των «ευαίσθητων κοινωνικών ομάδων», όπως τις ονομάζουν ορισμένοι λανθασμένα κατά την άποψη μας.
Όμως σε αυτό ακριβώς το άρθρο, θα δούμε πως η κρίση και τα μνημόνια, πέρα από ανέχεια, δυστυχία, δυσπραγία, υπογεννητικότητα, θανάτους κι άλλα ηχηρά παρόμοια*, φέρνουν και εκτίναξη στη βία και μάλιστα στο σύνολο των μορφών της.
Ευρήματα:
Η μελέτη «Ελλάδα της κρίσης και το Μνημόνιο» της Εταιρείας Μελέτης Ανθρώπινης Σεξουαλικότητας (ΕΜΑΣ) και του Ανδρολογικού Ινστιτούτου του 2013, μας έδωσε τα παρακάτω συμπέρασμα (για το νο.7 δείτε βιβλιογραφία).
1. Τα κρούσματα βίας (σωματικής, σεξουαλικής, λεκτικής κ.τ.λ) είχαν αυξηθεί κατά 47%, με μια στις τρεις γυναίκες θύμα ξυλοδαρμού.
2. Η μορφή βίας που εκδηλώνουν οι άνδρες είναι: λεκτική (72%), οικονομικός εκβιασμός (59%), σεξουαλική ταπείνωση (55%), ξυλοδαρμοί (23%), βιασμοί (18%), πρόκληση τραυμάτων (8%).
3. Το οικονομικό προφίλ των ανδρών που εκδήλωσαν βία έναντι των συντρόφων τους, το 44% ήταν άνεργοι, το 39% σε κακή οικονομική κατάσταση και μόνο το 17% ήταν εύρωστοι οικονομικά.
4. Ταυτόχρονα με την αύξηση της σεξουαλικής και σωματικής βίας, τον τελευταίο χρόνο της ύφεσης και του μνημονίου μειώθηκε δραματικά η συχνότητα των σεξουαλικών επαφών, κατά 34%.
5. Το μνημόνιο έχει επηρεάσει τη σεξουαλική ζωή των ανδρών: Πάρα Πολύ (39%), Αρκετά (30%), Καθόλου (31%).
6. Τα συνηθέστερα συναισθήματα που αναφέρουν οι άνδρες: ανασφάλεια (61%), θυμός (50%), απογοήτευση (35%), φόβος (19%), αντίδραση (18%), θλίψη (8%) και ελπίδα (7%).
7. Αύξηση είδαμε και στη βία ξενόφοβου τύπου (3).
2. Η μορφή βίας που εκδηλώνουν οι άνδρες είναι: λεκτική (72%), οικονομικός εκβιασμός (59%), σεξουαλική ταπείνωση (55%), ξυλοδαρμοί (23%), βιασμοί (18%), πρόκληση τραυμάτων (8%).
3. Το οικονομικό προφίλ των ανδρών που εκδήλωσαν βία έναντι των συντρόφων τους, το 44% ήταν άνεργοι, το 39% σε κακή οικονομική κατάσταση και μόνο το 17% ήταν εύρωστοι οικονομικά.
4. Ταυτόχρονα με την αύξηση της σεξουαλικής και σωματικής βίας, τον τελευταίο χρόνο της ύφεσης και του μνημονίου μειώθηκε δραματικά η συχνότητα των σεξουαλικών επαφών, κατά 34%.
5. Το μνημόνιο έχει επηρεάσει τη σεξουαλική ζωή των ανδρών: Πάρα Πολύ (39%), Αρκετά (30%), Καθόλου (31%).
6. Τα συνηθέστερα συναισθήματα που αναφέρουν οι άνδρες: ανασφάλεια (61%), θυμός (50%), απογοήτευση (35%), φόβος (19%), αντίδραση (18%), θλίψη (8%) και ελπίδα (7%).
7. Αύξηση είδαμε και στη βία ξενόφοβου τύπου (3).
Τα στοιχεία για το 2016:
Σύμφωνα με στοιχεία από το αρχηγείο της ΕΛ.ΑΣ, από το 2010 έως και το πρώτο δεκάμηνο του 2016 καταγράφεται μια έκρηξη στα εγκλήματα της νομοθεσίας περί ενδοοικογενειακής βίας:
Σύμφωνα με την αστυνομία τα περισσότερα περιστατικά αφορούν την Αθήνα, ωστόσο αυξάνονται οι καταγγελίες και στην επαρχία.
Ακόμα παρατηρείται αύξηση της βίας σε συντροφικές σχέσεις σε νέα ζευγάρια ηλικίας 18-25 ετών, έχοντας να κάνουμε κυρίως με ψυχολογικού τύπου βία, η οποία συνήθως οδηγεί τα ζευγάρια σε ρήξη χωρισμού.
Η μελέτη της DomesticViolence in Europe – βία ακόμα και κατά των ανδρών:
To 2017 από την ευρωπαϊκή μελέτη της οργάνωσης Domestic Violence in Europe, η οποία έγινε σε Ελλάδα, Βρετανία, Βέλγιο, Ουγγαρία, Σουηδία, Πορτογαλία, Γερμανία και Ισπανία, είδαμε τα αναμενόμενα αποτελέσματα. Βλέπουμε λοιπόν από τη μελέτη ότι οι Έλληνες άνδρες πέφτουν θύματα ψυχολογικής βίας σε ποσοστό 72%, ενώ έχουν υποστεί και σωματική βία σε ποσοστό 31,7%.
Στην Ελλάδα, την Ουγγαρία, το Βέλγιο και την Ισπανία, εντοπίστηκαν μάλιστα τα συχνότερα κρούσματα ψυχολογικής βίας στον άνδρα, ενώ όσον αφορά τη σωματική βία η Ελλάδα έρχεται πρώτη με το 31,7% και ακολουθεί η Αγγλία με 15,1% και το Βέλγιο με 14,2%.
Τα στοιχεία της μελέτης ουσιαστικά σταματούν το 2010, ωστόσο οι εκτιμήσεις των ειδικών, είναι ότι αυτά τα ποσοστά έχουν αυξηθεί, αλλά δεν έχουμε νεότερες καταγραφές.
Συμπεράσματα & Συζήτηση:
Βάσει των παραπάνω δεδομένων ερευνών που συντελέστηκαν, μπορούμε με ασφάλεια να δούμε πως η κλιμακούμενη ανέχεια και δυσπραγία που φέρνουν τα μνημόνια και συνολικά το καθεστώς που ξέσπασε στην Ελλάδα από το 2010 έως και σήμερα, σπέρνει σοβαρές αρνητικές επιπτώσεις στον πληθυσμό της χώρας, κάτι που αποτυπώνεται ξεκάθαρα στα παραπάνω δεδομένα που αναρτήσαμε.
Πολλοί μιλάνε για ένα λαό και μια κοινωνία που εκφασίζεται μέρα με τη μέρα, με ρατσιστικά χαρακτηριστικά, μίσος στο αλλότριο κι άλλα, ωστόσο η αλήθεια είναι πως όλα αυτά έγιναν κάτι παραπάνω αντιληπτά από το ευρύ φάσμα της κοινωνίας και επικριτών της, μόνο όταν ξέσπασε αυτή η κρίση που δαμάζει τη χώρα. Καθώς όπως είδαμε παραπάνω, χρόνο με το χρόνο της ανέχειας, η έκρηξη της βίας γίνεται ολοένα και ισχυρότερη, ενώ στην περίοδο προ κρίσεως, ελάχιστοι έως και μηδενικοί έκαναν λόγο για το πρόβλημα της βίας στην Ελλάδα.
Eν κατακλείδι, όσο αυτή η κατάσταση απόλυτης δυσπραγίας απλώνεται στον ολοένα και καταρρέον κοινωνικό ιστό, το φαινόμενο της βίας θα αυξάνεται σταθερά και μόνο μια πραγματικά φιλολαϊκή, απελευθερωτική και λυτρωτική αλλαγή θα δώσει στην ελληνική κοινωνία τα γνώριμα χαρακτηριστικά της, τα οποία την κάνουν να ξεχωρίζει διαχρονικά με θετικό τρόπο.
Είναι ερευνητικά αποδεκτό, πως σε τέτοιες καταστάσεις απόλυτης φτώχειας (εκατομμύρια κάτω από το όριο της φτώχειας, δείτε το γράφημα) (4) , δοκιμάζονται τα όρια της κοινωνίας.
Κοινωνικός Αυτοματισμός
«Κοινωνικός αυτοματισμός» νοείται ο όρος που έχουμε όταν μία ή περισσότερες κοινωνικές ή άλλες ομάδες (επαγγελματικές π.χ), στρέφονται εναντίον μεταξύ τους.Αν μη τι άλλο, σήμερα είμαστε κάτι παραπάνω από μάρτυρες του συγκεκριμένου και κλιμακούμενου φαινομένου που μπορεί να εκφραστεί και με το μεσαιωνικό «διαίρει και βασίλευε».
Είναι το εργαλείο που ασκεί συχνά η άρχουσα τάξη, προκειμένου να αποπροσανατολίσει την κοινωνία και να την αποδυναμώσει, δια της συνεχούς πολεμικής εντός της ίδιας της κοινωνίας, με τις εσωτερικές ομάδες της, οι οποίες επιτηδευμένα μεθοδεύονται από αυτή την άρχουσα τάξη, έτσι ώστε να εναντιώνονται μεταξύ τους.
Όταν λοιπόν βρίσκουμε τον εχθρό στο συνάνθρωπο μας, βέλτιστο μάλλον είναι να δούμε τη μεγάλη εικόνα και ποιος έχει άμεσο κέρδος από αυτό, δια της επιβολής του ως φαινόμενο.
Δηλαδή ποιος το προκαλεί και αβγατίζει σε πλούτο εν μέσω αυτής της κατάστασης, κοιτώντας εμάς, τον ελληνικό λαό του μόχθου, από τα υψηλά θεωρεία ως θεατής της τραγωδίας.
Άλλωστε είναι πλήρως αντιληπτό, πως ζούμε πια στο φουτουριστικό 1984 του Όργουελ, εκεί που οι έννοιες χορεύουν σε σύγχυση και η γραμματεία τόσων αιώνων έχει εισέλθει στο κάτω σκονισμένο ντουλάπι, για να μπούμε σε μια σπείρα παραπληροφόρησης και κατακερματισμού της ορθής σκέψης, όταν το μαύρο βαπτίζεται λευκό.
Ας κατανοήσουμε τη δυναμική της πατρίδας μας.
**Ή τέλος, δυνατόν και στα πολιτικά
να επέστρεφεν -αξιεπαίνως ενθυμούμενος
τες οικογενειακές του παραδόσεις,
το χρέος προς την πατρίδα, κι άλλα ηχηρά παρόμοια.
–Κ.Π. Καβάφη, Από την σχολήν του περιωνύμου φιλοσόφου, 1921.
Υπόλοιπη Βιβλιογραφία:
- Racist Violence Recording Network Findings‟, UNHCR, 2013.
- Εταιρεία Μελέτης Ανθρώπινης Σεξουαλικότητας (ΕΜΑΣ) & Ανδρολογικό Ινστιτούτο, Η Ελλάδα της κρίσης και το Μνημόνιο, 2013.
- Ζώτου Έλλη, Ενδο-οικογενειακή βία στον καιρό της κρίσης, 2017.
- ΕΛΣΤΑΤ, Έρευνα εισοδήματος και συνθηκών διαβίωσης νοικοκυριών, 2016.
από το «https://euzhn16.wordpress.com/»
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου