του Ηλία Καραβόλια
Δεν υπάρχει οικονομολόγος που να μην κατανοεί ότι η επιδοματική πολιτική δεν είναι αναπτυξιακή πολιτική. Και ταυτόχρονα δεν υπάρχει οικονομολόγος που να μην ξεχωρίζει την πολιτική τόνωσης της ζήτησης από την πολιτική τόνωσης της προσφοράς. Κάπου εδώ χανόμαστε στην μετάφραση στην Ελλάδα της μεταμνημονιακής ψευδο-κανονικότητας.
Για άλλη μια φορά βλέπουμε παροχές λίγο πριν τις εκλογές με πρόφαση την στήριξη των ασθενέστερων τάξεων των οποίων τα εισοδήματα συμπιέστηκαν από την λιτότητα των μνημονίων.
Θα πει κάποιος ότι τα 100, 200 ή 300 ευρώ είναι αναγκαία στον χαμηλοσυνταξιούχο και τον χαμηλόμισθο. Και ότι η όποια τόνωση της κατανάλωσης συμβάλλει στην γενικότερη ανάπτυξη. Αλλά αλήθεια: πόσα από τα λεφτά των παροχών πηγαίνουν στην κατανάλωση; Μήπως τα δυσθεώρητα ιδιωτικά χρέη απορροφούν όλη την ρευστότητα που δίνει η κυβέρνηση;
οι υποχρεώσεις σε δόσεις ρυθμίσεων οφειλών προς το Κράτος και τα Ταμεία δεν δίνουν θετικό πρόσημο στην οριακή ροπή της κατανάλωσης ώστε να τονωθεί η αγορά, το εμπόριο και κατ’ επέκταση η απασχόληση;
Σας πληροφορώ ότι τα στατιστικά δεδομένα δεν δείχνουν με ακρίβεια τις συσχετίσεις. Και εδώ είναι που πάσχει η μικροοικονομία: δεν ωφελείται από την μακροοικονομία και όταν τελικά συμβαίνει αυτό έχει επέλθει χρονική υστέρηση και μη καθολικό όφελος.
Όλα αυτά τα γνωρίζουν οι περίφημες Αγορές και γι’ αυτό ανέβηκε το spread στα ομόλογα, έστω και οριακά, γι’ αυτό έπεσε και το χρηματιστήριο, ευτυχώς οριακά. Οι παίχτες των αγορών γνωρίζουν ότι τρώμε από το μαξιλάρι ασφαλείας και η »καβάτζα» που επικαλείται η κυβέρνηση αποτελεί για τις αγορές »προσωρινό ταμειακό απόθεμα» και όχι αποτέλεσμα της υπεραπόδοσης της οικονομίας που λέει ο πρωθυπουργός.
Μια οικονομία υπεραποδίδει όταν ο ρυθμός ανάπτυξης της υπερβαίνει το πλεόνασμα της και όχι όταν συμβαίνει το αντίθετο. Οι Αγορές γνωρίζουν ότι τα υπερπλεονάσματα είναι αποτέλεσμα υπερφορολόγησης σε οριακά αυξανόμενο εισόδημα και σε αποστράγγιση αποθεματικών (δηλαδή ξέρουν ότι οι Έλληνες τρώνε από τα έτοιμα και ρυθμίζουν χρέη ποντάροντας στα μελλοντικά τους εισοδήματα) Και ας μην ξεγελιόμαστε: το αόρατο συλλογικό υποκείμενο των αγορών έχει αντίληψη της πραγματικότητας. Δεν συγκινείται από την κυβερνητική προσπάθεια αναδιανομής του πλούτου πολύ απλά γιατί δεν αυξάνεται επαρκώς ο πλούτος.
Όμως ας είμαστε δίκαιοι σε κάτι: οι Αγορές διψούν για μειωμένα κονδύλια κοινωνικής πολιτικής σε έναν κρατικό προϋπολογισμό σαν τον μεταμνημονιακό ελληνικό προϋπολογισμό. Διψούν για μειωμένες κρατικές δαπάνες, για περιορισμένη δημοσιονομική πολιτική. Προτιμούν να δανείζουν χώρες με λιτότητα παρά χώρες με παροχές. Και θέλουν να αποφύγουν ως δανειστές τον εκτροχιασμό των δημοσίων εσόδων και τα συνεπακόλουθα στην αποπληρωμή των ομολόγων.
Οι οπαδοί της θεωρίας των αποτελεσματικών αγορών θα πουν ότι αυτά ακούγονται ορθολογικά. Και δεν θα έχουν άδικο. Πόσο όμως δίκαιο είναι να μην αυξάνονται μισθοί και συντάξεις σε μια χώρα που πριν 10 χρόνια εμφάνιζε έλλειμμα 32 δις και σήμερα εμφανίζει πλεόνασμα 8 δις ; Μας δίδαξαν στα πανεπιστήμια ότι μια οικονομία πρέπει πρώτα να μεγιστοποιεί τον πλούτο της και μετά να αναδιανέμει το περίσσευμα. Αλλά αν δεν τρέχει το εισόδημα και ο πλούτος, αν το κράτος δεν αυξάνει τις δημόσιες επενδύσεις, αν ο ιδιωτικός τομέας λόγω υψηλών φόρων και αρνητικών τραπεζικών πιστώσεων δεν παίρνει μπροστά, πόσο άραγε τιμολογούν οι Αγορές τα 100, 200 ή 300 ευρώ που λείπουν κάθε μήνα από τον συνταξιούχο και τον μεροκαματιάρη; Μήπως η ορθολογικότητα του χρηματοπιστωτικού μανιακού καπιταλισμού έχει εκτοπίσει στο φαντασιακό την διάσταση του χρόνου;
Τι εννοώ: πέρασαν 10 χρόνια και οι αυξήσεις σε εισοδήματα, συντάξεις, μισθούς, περιουσίες δεν έρχονται από την λειτουργία της οικονομίας. Έρχονται μόνο από τις ψηφοθηρικές κρατικές επιδοματικές πολιτικές με κίνδυνο να φαγωθεί το αποθεματικό ασφαλείας. Οι Αγορές θέλουν ρυθμό ανάπτυξης μεγαλύτερο από το πλεόνασμα και φυσικά -εδώ είναι το μεγάλο μυστικό- θέλουν χαμηλές συντάξεις και χαμηλούς μισθούς σε σχέση με τα κέρδη εταιρειών και το ταμείο του Κράτους. Τόσο απλά.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου