Ο γέρων Παΐσιος, οι προφητείες και η στάση μας σ’ αυτές

 

Γράφει η Μάρω Σιδέρη  

Το ζήτημα των προφητειών είναι δύσκολο και σοβαρό, είτε δηλώνω άθεος είτε ισχυρίζομαι ότι ανήκω στους πιστούς. Μπροστά σε μια ανθρώπινη μορφή που φέρει – ή που ελπίζω ότι φέρει- το βαρύ φορτίο της προόρασης, δοκιμάζεται και η δική μου πίστη ή απιστία, πολύ περισσότερο σε εποχές σαν τη δική μας, όταν η έλλειψη της ..ελπίδας γύρω μου με κάνει να την προσδοκώ Θεόθεν.

 Μέσα σ’ αυτή τη δύνη της αγωνίας μου, συχνά εκβιάζω την ψυχή και το μυαλό μου να δεχτεί την προφητεία και με πομπώδεις τίτλους και φωνές, εκβιάζω την προφητεία να επισπευσθεί , προκειμένου να βγω από το αδιέξοδο.

Μπροστά στο γκρεμό που νοιώθω ότι πλησιάζει για τη ζωή μου, ορμητικά βιάζω τον κόσμο των Αγίων, αναζητώντας όχι τη Χάρη αλλά την παρέμβαση. Γιατί αυτό ακριβώς συμβαίνει τα τελευταία χρόνια στην ελληνική κοινωνία: Η αγωνία «πιστών», «χλιαρών» και «απίστων» προστρέχει στους λόγους μακαριστών ανθρώπων που φέρεται να είχαν το χάρισμα της προόρασης, όχι για να γευτεί λίγη από τη Χάρη που απολάμβαναν (αυτό όταν συμβαίνει είναι μεγαλειώδες) αλλά για να μάθει τι μέλλει γενέσθαι. Η απαίδευτη αγωνία μας επιτίθεται και φέρνει στα φώτα της δημοσιότητας προσωπικότητες που ουδέποτε επεδίωξαν τη δόξα, ουδέποτε βροντοφώναξαν τα χαρίσματά τους, ουδέποτε ισχυρίστηκαν ότι ήταν προφήτες. Ίσως το μεγαλύτερο θύμα αυτής της επίθεσης είναι ο γέρων Παΐσιος: τα λόγια του «παίζουν» παντού, σε κάθε σημαντική ή ασήμαντη συζήτηση, σε άρθρα, ιστοτοπους, εφημερίδες.

Από τη στιγμή που ξεκίνησε για όλους μας η οικονομική δοκιμασία, η στέρηση, τα αδιέξοδα, τα προβλήματα, ξαφνικά οι προφητείες του μακαριστού Γέροντα έγιναν το απόλυτο must και οι ερμηνευτές των λόγων του, κληρικοί (δυστυχώς!) και λαϊκοί, ξεφυτρώνουν κάθε τρεις και λίγο και περιφέρουν αναλύσεις και οράματά, ως αντίδοτο στην απόγνωση.

Με τόση φήμη που απέκτησε το όνομα του γέροντα Παισίου, ήταν μοιραίο να γίνει και αντικείμενο χλευασμού και να διχάσει και πάλι την ελληνική κοινωνία σε «ευσεβείς πιστούς» και «ασεβείς απίστους», χωρίς ωστόσο να είναι ευδιάκριτη η διαφορά: είναι ευσεβής αυτός που σύρει τη μνήμη του γέροντα άκριτα, βροντοφωνάζοντας τις προφητείες του; κι αντίθετα είναι ασεβής εκείνος που δεν πείθεται και δεν πιστεύει στις θορυβώδεις προοράσεις;

Για να ξεκαθαρίσω: δεν μπαίνω στη διαδικασία να κρίνω τα λόγια του γέροντα Παισίου, να αξιολογήσω όσα είπε και έγραψε, να συζητήσω αν στις προφητείες του υπάρχει ή δεν υπάρχει δόση αλήθειας. Δεν μπαίνω στη διαδικασία να αποκαλύψω το τι πιστεύω εγώ για εκείνον, ούτε να δικαιώσω τους πιστούς που τον τιμούν ή τους άπιστους που τον αρνούνται, γιατί η σχέση του κάθε ανθρώπου με το Θεό, άρα και με τους Αγίους Του είναι ερωτική, άρα προσωπική και δεν έχει χώρο για ...προξενήτρες!

Δεν έχω ούτε την επιθυμία, ούτε την αρμοδιότητα, ούτε την ειδική χάρη να το κάνω και δε σκοπεύω να βεβηλώσω τον πνευματικό μόχθο ενός φωτισμένου ανθρώπου με την αλαζονική εντύπωση ότι μπορώ να τον ερμηνεύσω μέσα σε λίγες αράδες.

Αυτό που οφείλω να αξιολογήσω είναι η δική μου στάση απέναντι σε κάθε γέροντα και τους λόγους του, γιατί συχνά αυτό που εμφανίζεται ως ευσέβεια είναι στ’ αλήθεια ασέβεια κι αυτό που εμφανίζεται ως έκφραση ορθής πίστης είναι στην πραγματικότητα ροπή προς την πλάνη.

Ασφαλώς στη ζωή του χριστιανού η έννοια της προφητείας είναι απολύτως σεβαστή, αλλά η έννοια της μελλοντολογίας είναι απαράδεκτη και επικίνδυνη, γι’ αυτό είναι εξαιρετικά απαραίτητο να γίνει διάκριση των δύο προκειμένου να αντιληφθώ τον τρόπο με τον οποίον προσεγγίζω τους λόγους κάθε πνευματικού ανθρώπου: τους προσεγγίζω ως προφητείες, ή ως μελλοντολογία; Τους μελετώ επειδή επιθυμώ να βιώσω τη Χάρη που κρύβουν, ή τους μελετώ όπως μελετώ τα ζώδια και τα άστρα για να ικανοποιήσω την περιέργειά μου μαθαίνοντας το μέλλον;

Η προφητεία είναι προιόν Θεόθεν χάριτος, επομένως εμπεριέχει χαρακτηριστικά του Θεού: δεν πανικοβάλει, δεν επαναπαύει, δεν ορίζει χρόνο, αφυπνίζει τον άνθρωπο στο να επανέλθει σε πιο πνευματικές διαστάσεις αλλά δε δίνει την αλήθεια σαν μασημένη τροφή. Η προφητεία είναι εξαιρετικά δύσκολο να γίνει αντιληπτή με εύκολες μεθόδους και σοφιστείες. Η ερμηνεία της θέλει σύνεση, ταπείνωση, αδιάκοπη μελέτη και κυρίως ΣΙΩΠΗ, γιατί ο Θεός (επομένως και όσοι γίνονται φορείς της Χάριτός Του) δε βροντοφωνάζει τις αλήθειες Του. Τις ψιθυρίζει, ώστε πρέπει να κάνεις ησυχία για να τις ακούσεις. 

Από καιρού είς καιρόν εμφανίζονται διάφορες ερμηνείες των προφητειών του Γέροντα Παισίου, συνοδευόμενες από σχόλια μοναχών, κληρικών, λαικών σχετικά με επερχόμενα γεγονότα και με το χρόνο που αυτά θα γίνουν. Δεν μπορώ να γνωρίζω τις προθέσεις εκείνων που τα εμφανίζουν, αλλά είμαι σίγουρη ότι η εμφάνισή τους δεν αποτελεί έκφραση σεβασμού στον Γέροντα Παίσιο (και σε κάθε φορέα της Χάριτος), αλλά προσβολή: αν όντως πιστεύω ότι τα λόγια του γέροντα ήταν προφητικά, το να αρχίζω να ερμηνεύω το νόημά τους κατά το δοκούν και να μαντεύω αυτή ή την άλλη ημερομηνία κατά την οποία θα συμβούν, δε με κάνει πιστό ακόλουθο του αλλά σαμποτέρ της προσφοράς του.

Η διάψευση μου εμφανίζεται σαν διάψευσή του στα μάτια των ανθρώπων που τον γνωρίζουν μέσα από τη δική μου αλαζονική επιπολαιότητα και αυτό το σφάλμα το χρεώνομαι εγώ! Αν πιστεύω ότι ο γέρων Παΐσιος είναι άγιος και κληροδότησε προφητικά κείμενα, οφείλω να τα περιβάλλω με το σεβασμό που τους αξίζει και να τα μεταδώσω με το μοναδικό τρόπο που δεν κινδυνεύει να μετατρέψει την μετάδοση σε «χαλασμένο τηλέφωνο»: με την προσευχητική σιωπή.

Αν όντως πρόκειται για προφητείες, αυτό σημαίνει ότι ο Θεός μεριμνά για τον τόπο μας και τις ζωές μας ώστε είναι σημαντικό να σιωπήσουμε μπροστά στη Θεία μέριμνα, κι όχι να περιφέρουμε τη Θεία Χάρη ως αξεσουάρ της δικής μας κενοδοξίας...

 

Πηγή:  Αγιορείτικο Βήμα