Η κατάληψη της πόλης των Σερβίων πρέπει να έγινε αργά τη νύχτα της 10ης Οκτωβρίου 1912, όπως προκύπτει από τα τηλεγραφήματα που στάλθηκαν τα μεσάνυχτα της 10ης Οκτωβρίου προς το Υπουργείο Στρατιωτικών.
Οι άνδρες της 4ης Μεραρχίας ήταν αυτοί που κατέλαβαν την πόλη των Σερβίων. Έγιναν, επίσης, κύριοι της γέφυρας του Αλιάκμονα. Η 5η Μεραρχία, μία Ταξιαρχία Ιππικού και τμήμα του 2ου Τάγματος Ευζώνων βρίσκονταν στην πεδιάδα του Αλιάκμονα. Πριν εγκαταλείψουν την πόλη των Σερβίων οι Τούρκοι έσφαξαν τρεις ιερείς και 70 άοπλους Χριστιανούς.
Η 1η και 4η Ελληνική Μεραρχία περικύκλωσαν τα στρατεύματα των Τούρκων. Μετά την κατάληψη της γέφυρας του Αλιάκμονα οι Τούρκοι πανικόβλητοι τράπηκαν σε φυγή πέρα από τον ποταμό και άλλοι προς τις ορεινές περιοχές. Προκειμένου να διατηρήσουν την κυριαρχία τους στην πόλη της Κοζάνης, οι Τούρκοι προσπάθησαν να δημιουργήσουν οχυρώματα. Τα τμήματα όμως των Τούρκων της Κοζάνης δεν μπόρεσαν να ενωθούν με τα σπαράγματα του τουρκικού στρατού των Σερβίων.
Απελευθέρωση της Κοζάνης (11 Οκτωβρίου 1912)
Ο Διάδοχος Κωνσταντίνος έδωσε διαταγή στις 11/10/1912 σε τμήμα του ιππικού να κινηθεί στην οδό Σερβίων Κοζάνης, προκειμένου να πραγματοποιήσει αναγνώριση στις κινήσεις των εχθρών. Κατά την πορεία του τμήματος αυτού δεν καταγράφηκε καμία εχθρική κίνηση. Ο Τουρκικός στρατός είχε αποσυρθεί.
Το Ιππικό εισήλθε στη πόλη μέσα σε κλίμα ασυγκράτητου ενθουσιασμού των Ελλήνων κατοίκων της, οι οποίοι παρέδωσαν στον αρχηγό της Ταξιαρχίας, Σούτσο, ένα ασημένιο στεφάνι που έγραφε «Ζήτω η Ελλάς».
Ο Παναγιώτης Δαγκλής για την κατάληψη της Κοζάνης στέλνει προς το Υπουργείο Στρατιωτικών το ακόλουθο μήνυμα:
«ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΝ ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΩΝ. ΑΘΗΝΑΣ
Ταξιαρχία Ιππικού προελάσασα προς Κοζάνην ευρούσα ταύτην κενήν εχθρού κατάλαβεν. Ενθουσιασμός των κατοίκων είναι απερίγραπτος.
Π. Δαγκλής.»
***
Τις ίδιες ημέρες ο Βασιλιάς επισκέφθηκε την Ελασσόνα. Εκεί πλήθος κόσμου τον υποδέχθηκε μαζί με τον Μητροπολίτη Νεόφυτο. Ο Βασιλιάς έκανε επισκέψεις σε σπίτια κατοίκων της περιοχής αλλά και στο νοσοκομείο όπου έδωσε κουράγιο σε πολλούς τραυματίες.
Στη συνέχεια επισκέφτηκε τα Σέρβια και την ελεύθερη Κοζάνη στις 14/10/1912. Από την Κοζάνη έστειλε το ακόλουθο τηλεγράφημα στον Πρωθυπουργό Ελευθέριο Βενιζέλο:
«ΚΟΖΑΝΗ 14/10/1912 ώρα 8 μ.μ.
Κύριον Βενιζέλον
Πρωθυπουργόν
Αθήνας
Σας πέμπτω χαιρετισμόν εκ Κοζάνης. Είμαι περήφανος δια του ανδρείου στρατού μου, όστις υπό την επιτυχή ηγεσίαν του προσφιλούς υιού Διαδόχου, εφάνη αντάξιος των προσδοκιών της φιλτάτης πατρίδος και όστις πλήρης ενθουσιασμού χωρεί, όπου η τιμή και το καθήκον τον καλεί.
ΓΕΩΡΓΙΟΣ»
Στο μεταξύ από προηγούμενο τηλεγράφημα του Κωνσταντίνου στις 12/10/1912 μαθαίνουμε πως το Ελληνικό Στρατηγείο μεταφέρεται στην Κοζάνη.
Πηγή: balkanwars.gr
Η ονομασία
Η ονομασία των Σερβίων προήλθε από το λατινικό ρήμα «servo» που σημαίνει «φυλάττω, παρατηρώ», το οποίο πράγματι ανταποκρίνεται στη γεωγραφία της περιοχής αφού για αιώνες -και κυρίως επί Βυζαντινής Αυτοκρατορίας- λόγω της θέσης του, ήταν ένα απόρθητο φρούριο που έλεγχε τις μοναδικές διόδους μεταξύ Δυτικής Μακεδονίας και Θεσσαλίας.
Η πρώτη ονομασία των Σερβίων ήταν «Φυλακαί» επί Μακεδόνων (από το ρήμα «φυλάττω») και μέχρι τις αρχές του 2ου μ.Χ. αιώνα. Όταν όμως κατέλαβαν την πόλη οι Ρωμαίοι, τη μετέφρασαν στη δική τους γλώσσα ως «Σέρβια» (Servia) που σημαίνει «φυλακτήρια»/«παρατηρητήρια», όπως είπαμε παραπάνω από το λατινικό ρήμα servo = φυλάττω/παρατηρώ. Ο Ρωμαίος συγγραφέας Πλίνιος (23-79 μ.Χ.) μνημονεύει τους κατοίκους των Φυλακών αποκαλώντας τους «Φυλακήσιους». Το όνομα αυτό υπάρχει και σε επιγραφή που βρέθηκε στη Βέροια, η οποία έχει ως εξής: «Παρμενίων Γλαυκία Φυλακήσιος νικητής εν δολίχω.»
Το πρώτο όνομα «Φυλακαί», όπως και το δεύτερο «Σέρβια», επί Μακεδόνων και Ρωμαίων αντίστοιχα είναι στον πληθυντικό και αυτό γιατί αναφέρεται στις δυο διόδους των Σερβίων και των στενών «Πόρτες». Τα Σέρβια βρίσκονται εκεί που συναντιούνται το Τιτάριο όρος με τα Καμβούνια.
wikipedia
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου