Πρώτο μέρος, εδώ
John Helmer*,
Μόσχα
(…)
Το μάθημα για τους Έλληνες, σύμφωνα με τον Beaton, είναι ότι οι
Ρώσοι μπορούν και υπόσχονται, αλλά χωρίς τα στρατιωτικά μέσα, δεν τηρούν τις
υποσχέσεις τους, απλά επειδή δεν μπορούν. Το λάθος που κάνουν οι Έλληνες
πιστεύοντας διαφορετικά διαρκεί για δύο αιώνες. Η απόρροια - η αδήλωτη από
τον Beaton ρωσική πεποίθηση - είναι ότι η Αντάντ (ο όρος του 1920) ή οι ΗΠΑ και
το ΝΑΤΟ (σήμερα) θα κατέχουν πάντα στρατιωτικά την Ελλάδα για να αποτρέψουν
οποιαδήποτε αλλαγή. Η Τουρκία σε αυτόν τον γεωπολιτικό χάρτη δεν είναι
τίποτα περισσότερο από ένα ραβδί με το οποίο η Αντάντ συνεχίζει να χτυπήσει τη
Ρωσία.
Μήπως αλλάζουν ο χάρτης της Ανατολικής Μεσογείου και οι
γεωπολιτικοί υπολογισμοί όλων, όταν ο αγωγός Turkstream της Gazprom θα δημιουργήσει
ένα τουρκικό κόμβο για την προμήθεια φυσικού αερίου στη νότια Ευρώπη, και
όταν το ρωσικό σύστημα αντιαεροπορικών πυραύλων S-400, που αναπτύσσεται ήδη στη
συριακή ακτή και σύντομα θα βρίσκεται στην τουρκική Αεροπορική Βάση Gaziemir,
κοντά στη Σμύρνη, θα καλύψει σε εμβέλεια όλη την Ελλάδα και τη νοτιοανατολική
ακτή της Ιταλίας;
The
red zone is the maximum strike range of the S-400s based at Khmeimim;
the blue zone is the maximum zone of detection by the Russian radars and
other sensors on the ground at Khmeimim. The Tartous base is on the
coast 60 kilometres due south. Both ranges can of course be extended by
reconnaissance and strike aircraft flying out of Khmeimim; the
operations centre at Tartous coordinating Russian Navy deployments; and
additional Russian aircraft flying out of Iran. Source: http://warnewsupdates.blogspot.com
|
Ένα μήνυμα του τότε πρόεδρου Ντμίτρι Μεντβέντεφ προς την Αθήνα τον
Οκτώβριο του 2009 δήλωνε: «Η
Ελλάδα είναι στρατηγικός μας εταίρος με τον οποίο μοιραζόμαστε μακροχρόνιους
ιστορικούς και πολιτιστικούς δεσμούς».
Ο Βλαντιμίρ Πούτιν ήταν πιο προσεκτικός και επίσης πιο συγκεκριμένος. Ο
πλησιέστερος Έλληνας ομόλογός του ήταν ο Κώστας Καραμανλής, συναντήθηκαν
για πρώτη φορά επίσημα το 2001, όταν ο Πούτιν ήταν πρωθυπουργός και ο
Καραμανλής ηγέτης της κοινοβουλευτικής αντιπολίτευσης. Τότε ο Πούτιν δήλωσε ότι «οι φιλικές σχέσεις μεταξύ των δύο
χωρών θα εξακολουθήσουν να αποτελούν προτεραιότητα».
Συναντήθηκαν πάλι στην Αθήνα το 2005, όταν το ανακοινωθέν του
Κρεμλίνου ανέφερε ότι "η Ελλάδα και η Ρωσία μοιράζονται τις ίδιες απόψεις
σε πολλά διεθνή θέματα. Αυτό αφορά την κατάσταση στα Βαλκάνια και το
ζήτημα της διευθέτησης του κυπριακού ζητήματος.
"Αλλά η προτεραιότητα του Πούτιν, τότε και αργότερα, ήταν να
δεσμευτεί η Ελλάδα για την εισαγωγή ρωσικού πετρελαίου και φυσικού αερίου και
να γίνει αυτό που το Κρεμλίνο αποκαλούσε «
ενεργειακό κόμβο » «με διεξόδους στις αγορές ενέργειας τρίτων χωρών, ήτοι ρωσικός
εφοδιασμός φυσικού αέριου μέσω της Ελλάδας προς χώρες της Νότιας και Δυτικής
Ευρώπης και η κατασκευή ενός πετρελαιαγωγού».
Η επόμενη συνάντησή τους το Σεπτέμβριο του 2006 εστιάστηκε στους όρους κατασκευής του αγωγού
Μπουργκάς-Αλεξανδρούπολης για να μεταφέρει ρωσικό πετρέλαιο προς τα νότια μέσω
της Βουλγαρίας στην Ελλάδα.
Το Δεκέμβριο 2007 συναντήθηκαν ξανά. Ο Πούτιν δήλωσε:
«Οι ρωσοελληνικές σχέσεις χτίστηκαν ανέκαθεν πάνω στο στέρεο θεμέλιο της
αμοιβαίας εμπιστοσύνης και αγάπης των λαών μας και η εταιρική μας σχέση είναι αγνής
φιλικής φύσης». Αυτό που εννοούσε ο Πούτιν ήταν εξαρτώμενο από την ενεργειακή
στρατηγική. Επανέλαβε: "Η κατασκευή του αγωγού
Μπουργκάς-Αλεξανδρούπολης είναι ένα σημαντικό έργο τόσο για τη Ρωσία όσο και
για την Ευρώπη. Θα αυξήσει τις προμήθειες ρωσικού πετρελαίου όχι μόνο στην
Ελλάδα αλλά και στις ευρωπαϊκές αγορές γενικά. Ο Βλαντιμίρ Πούτιν τόνισε
ότι η Ρωσία επέλεξε ένα πρωταρχικό σχέδιο για τον αγωγό
Μπουργκάς-Αλεξανδρούπολη και ότι θα το εφαρμόσει με συνέπεια. Ο αρχηγός
του κράτους δήλωσε επίσης ότι η Ρωσία είναι έτοιμη να συνεχίσει να εργάζεται με
την Ελλάδα στο έργο του αγωγού Southern Stream μέχρι το 2040 διπλασιάζοντας τις
ποσότητες φυσικού αερίου που παραδίδονται στην Ευρώπη ».
Ο πρωθυπουργός Καραμανλής
με τον πρόεδρο Πούτιν, Μόσχα,
18 Δεκεμβρίου 2007
Μετά τις συνομιλίες τους, ο Πούτιν είπε στο
Τύπο: «Είμαι πεπεισμένος ότι αυτή η επίσκεψη θα μας επιτρέψει να ανεβάσουμε το
πλαίσιο συνεργασίας και εταιρικής σχέσης μεταξύ της Ρωσίας και της
Ελλάδας».
Λιγότερο από τέσσερις μήνες αργότερα, τον Απρίλιο του 2008 , συναντήθηκαν και πάλι: "Είναι ευχάριστο να
συναντηθούμε και πάλι στη Μόσχα με τον Έλληνα πρωθυπουργό, τον παλιό μας φίλο
Κωνσταντίνο Καραμανλή ... Θέλω να τονίσω ότι τα τελευταία τέσσερα χρόνια, οι
σχέσεις μας με την Ελλάδα έχουν εξελιχθεί σε πραγματική εταιρική σχέση και η
Ρωσία αποδίδει μεγάλη σημασία σε αυτό το γεγονός ».
Στην περίπτωση αυτή, απέτυχε σχεδόν ό, τι σχεδίασαν ο Πούτιν και ο
Καραμανλής. Το έργο του αγωγού Μπουργκάς-Αλεξανδρούπου κατέρρευσε, εν
μέρει λόγω της εναντίωσης της Βουλγαρίας (και της Ουάσινγκτον), εν μέρει λόγω
της απροθυμίας των ρωσικών πετρελαϊκών εταιρειών να παραδώσουν το
πετρέλαιο. Για λεπτομέρειες, κάντε κλικ για και διαβάσετε εδώ και εδώ . Ο
Πούτιν συμφώνησε να
επαναδρομολογήσει στην Τουρκία (και να μετονομάσει) τον αγωγό φυσικού αερίου
South Stream της Gazprom αντί της Βουλγαρίας και της Ελλάδας.
Ο
Γιώργος Παπανδρέου (αριστερά), ο οποίος διαδέχτηκε τον Καραμανλή το
2009, στη Μόσχα το Φεβρουάριο 2010. Το Κρεμλίνο τον θεώρησε ως
Αμερικάνο. Πηγή : http://johnhelmer.net/ |
Παρά το αμερικανικό πραξικόπημα στην Ουκρανία και την έναρξη των
αμερικανικών και ευρωπαϊκών κυρώσεων κατά της Ρωσίας το 2014, η ρητορική του
Πούτιν προς τους διαδόχους του Παπανδρέου θα παραμεινει ατάραχη. Είπε στον
πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα το Μάιο του 2016: «τα χρόνια αυτά μαζί έχουμε
αναπτύξει πολύ καλές και φιλικές σχέσεις. Αυτό μας βοηθά, βέβαια, να
βρούμε συμβιβαστικές λύσεις και είναι πάντα μεγάλο πλεονέκτημα να μπορούμε να
βασιζόμαστε στην υποστήριξη καλών προσωπικών σχέσεων κατά την επίλυση
επιχειρηματικών ζητημάτων ».
Στην πραγματικότητα, το μπίζνες συρρικνωνόταν. Έτσι ο Πούτιν
αναβίωσε τους παραδοσιακούς ρωσικούς δεσμούς με το ελληνικό παρελθόν. Πριν
από μια επίσκεψη στην Αθήνα και το μοναστήρι του Αγίου Όρους τον Μάιο του 2016,
είπε σε μια δεξιά ελληνική εφημερίδα:
"Εκτιμούμε τις αιώνες παραδόσεις φιλίας μεταξύ των λαών μας. Η
συνεργασία μας βασίζεται σε μια σταθερή βάση κοινών πολιτισμικών αξιών, στην
ορθόδοξη κουλτούρα και στην αληθινή αμοιβαία αγάπη. Ένα ζωντανό παράδειγμα
του πόσο στενά συνυπάρχουν οι ζωές των λαών μας είναι η ιστορία του Ιωάννη
Καποδίστρια, ο οποίος ήταν Ρώσος υπουργός εξωτερικών τον 19ο αιώνα και αργότερα
έγινε επικεφαλής του ελληνικού κράτους ... Γνωρίζω ότι η Ελλάδα θυμάται ότι η
επίτευξη της ανεξαρτησίας της οφείλεται σε όχι μικρό βαθμό στις προσπάθειες της
Ρωσίας. Η υποστήριξη της Ρωσίας για τον αγώνα της εθνικής απελευθέρωσης
της Ελλάδας οδήγησε σε μεγάλο βαθμό στην περαιτέρω ανάπτυξη των διμερών
σχέσεων. Αυτές τις μέρες, η Ελλάδα είναι σημαντικός εταίρος της Ρωσίας
στην Ευρώπη ".
Ήταν ο Τσίπρας που αναβίωσε το
στρατηγικό κλισέ: «Θα ήθελα να επαναλάβω ότι η στρατηγική μας επιλογή είναι να
ενισχύσουμε τους δεσμούς με τη Ρωσία, καθώς τα έθνη μας έχουν ιστορικά στενούς
θρησκευτικούς και πνευματικούς δεσμούς και επίσης επειδή έχουμε ευκαιρίες να
ανοίξουμε στο μέλλον την οικοδόμηση της οικονομικής μας συνεργασίας, καθώς και να
βελτίωσουμε τη σταθερότητα στον κόσμο και την περιοχή».
Ο Τσίπρας επανέλαβε τον
εαυτό του σε κοινή συνέντευξη τύπου με τον Πούτιν, υποστηρίζοντας ότι η σχέση
ήταν «ένα είδος συνεργασίας που αποτελεί στρατηγική επιλογή για την
Ελλάδα. Δεν προκαλείται μόνο από τους βαθιούς πολιτιστικούς, πνευματικούς
και ιστορικούς δεσμούς μεταξύ των χωρών μας, αλλά επειδή είναι μια συνιστώσα
της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής στον 21ο αιώνα στον παγκοσμιοποιημένο κόσμο
».
President
Putin and Prime Minister Tsipras at the Greek Prime Ministry in Athens, May 27,
2016.
Source
:
http://en.kremlin.ru/
Ο Πούτιν αναβίωσε επίσης τους
αρχαίους δεσμούς. «Είμαστε απόλυτα ενήμεροι για το είδος του κόσμου στον
οποίο ζούμε και ότι η ίδια η Ελλάδα βρίσκεται σε μια δύσκολη κατάσταση. Ο
πρωθυπουργός πρέπει να πάρει κάποιες πολύ δύσκολες αποφάσεις, αποφάσεις που
πιστεύω ότι είναι απαραίτητες αλλά πολύ δύσκολες. Δεν αναμένουμε από την
Ελλάδα να επαναλάβει τους Άθλους του Ηρακλή και η Ελλάδα είναι απίθανο να
καθαρίσει τους Σταύλους του Αυγεία της ευρωπαϊκής γραφειοκρατίας... Ωστόσο, η
Ελλάδα είναι η πατρίδα των εκλεκτών στοχαστών και των φιλοσοφικών
σχολών. Άκουσα ότι βρήκαν τον τάφο του Αριστοτέλη εδώ πρόσφατα. Από
αυτή την άποψη, σίγουρα πιστεύουμε ότι, δεδομένου ότι οι πολύ θερμές μας
σχέσεις υπάρχουν για πολλούς αιώνες, αυτό είναι ένα καλό θεμέλιο για τις
ρωσοελληνικές σχέσεις. Και πιστεύουμε ότι η Ελλάδα μπορεί σίγουρα να
συμβάλει και να επηρεάσει τη λήψη αποφάσεων στην Ευρωπαϊκή Ένωση και τους
γείτονες της, ειδικά αν ξεκινήσει
και δημιουργήσει προϋποθέσεις για την υλοποίηση μεγάλων περιφερειακών έργων
».
Η άρση του αρχαίου Έλληνα από τον τάφο του αποδεικνύεται πιο αξιομνημόνευτη για το Κρεμλίνο από
τον ενταφιασμό των σύγχρονων.
Η ρητορική δεν μπορεί να συγκαλύψει την έκταση της στρατηγικής
μετατόπισης από το Κρεμλίνο προς την Τουρκία, ενισχυμένης από το εμπόριο και
τις επενδύσεις, και επιβεβαιώνοντας τον ρόλο της Τουρκίας στην εξαγωγή φυσικού
αερίου προς τη νότια Ευρώπη. Η επίδειξη της ρωσικής αεροπορικής υπεροχής
στη Συρία, η επιτυχία των χερσαίων επιχειρήσεων εκεί και η πώληση των S-400
στην Τουρκία έχουν αφήσει την κυβέρνηση Τσίπρα χωρίς τίποτα άλλο παρά επικρίσεις προς
τη Μόσχα και μια επιστροφή στην
φανερή στρατιωτική προστασία από τις ΗΠΑ.
Ότι η ρωσική στρατηγική μπορεί να κινηθεί προς την τουρκική
κατεύθυνση δεν είναι κάτι το καινούργιο. Αλλά σε διακόσια χρόνια, μια
τέτοια κίνηση δεν έχει αποδειχθεί ποτέ βιώσιμη με την πάροδο του χρόνου: αυτό
είναι ξεκάθαρο από την ιστορία του Beaton, όπως και η υποψία του Στάλιν για
τους «Κεμαλίστες».
Κανένας κομμουνιστής δεν θα ανεχόταν το κεμαλικό λόμπι που
λειτουργεί στο εσωτερικό του Κρεμλίνου σήμερα. Για
ένα τέτοιο διάλειμμα με το παρελθόν, δεν υπάρχει ούτε ελληνικό ούτε ρωσικό
εγχειρίδιο.
*John Helmer (born 1946) is an Australian-born journalist and foreign correspondent based in Moscow, Russia since 1989. He has served as an adviser to government heads in Greece (Andreas Papandreou), the United States (Jimmy Carter), and Asia, and has also worked as professor of political science, sociology, and journalism.
*John Helmer (born 1946) is an Australian-born journalist and foreign correspondent based in Moscow, Russia since 1989. He has served as an adviser to government heads in Greece (Andreas Papandreou), the United States (Jimmy Carter), and Asia, and has also worked as professor of political science, sociology, and journalism.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου