Η ηγεσία της ΝΔ εμφανίζει την αξιωματική αντιπολίτευση ως κόμμα του «νόμου και τάξης», κατηγορώντας την κυβέρνηση για το δήθεν «άβατο των Εξαρχείων». Ξεχνούν ότι οι δράσεις κουκουλοφόρων και αντιεξουσιαστών στην περιοχή αυτή της Αθήνας έχει ιστορία πολλών δεκαετιών, ενώ τώρα ο κ. Μητσοτάκης υπόσχεται ότι θα τις τερματίσει από την επομένη ανάληψης – όπως ελπίζει – των καθηκόντων του ως πρωθυπουργός.
Ανέκαθεν οι δυνάμεις της Δεξιάς, ιδιαίτερα στην Ελλάδα, εμφανίζονταν ως υπέρμαχοι του νόμου και τις τάξης.
Μετεμφυλιακά είχαν μάλιστα οικοδομήσει το λεγόμενο «κράτος της δεξιάς», που ήταν κράτος του τρόμου, των φακέλων, ακόμα και του παρακράτους (π.χ. δολοφονία Λαμπράκη). Δεν είναι, λοιπόν, περίεργο που η ΝΔ και άλλοι συντηρητικοί κύκλοι συχνά κατηγορούν τον ΣΥΡΙΖΑ ότι ως αντιπολίτευση ευνόησε καταλήψεις δημόσιων χώρων, ενώ συμμετείχε σε κινήματα του τύπου «Δεν πληρώνω». Ιδέα δεν έχουν
για τα κινήματα μη βίας και πολιτικής ανυπακοής, που είναι διεθνώς καθιερωμένα και πρωτοεμφανίστηκαν στις ΗΠΑ. Ενώ αντιγράφουν και επικαλούνται ότι προέρχεται πέραν του Ατλαντικού, δεν τους αγγίζουν οι εκείθεν προερχόμενες ριζοσπαστικές ιδέες.
Τι σημαίνει πολιτική ανυπακοή; Σύμφωνα με τον θεωρητικό της νομικής επιστήμης John Rawls, «η πολιτική ανυπακοή είναι μια δημόσια, μη βίαιη και συνειδητή παράβαση του νόμου που αναλαμβάνεται με σκοπό την αλλαγή των νόμων ή των κυβερνητικών πολιτικών».
Επειδή, όμως, η ΝΔ εμφανίζεται ως θεματοφύλακας και του αρχαίου ελληνικού πολιτισμού, θαπρεπε να γνωρίζει ότι κορυφαίο σύμβολο πολιτικής ανυπακοής υπήρξε η Αντιγόνη και γι’ αυτό η ομώνυμη τραγωδία έχει πέραση παγκοσμίως. Ωστόσο, η πολιτική ανυπακοή δεν αφορά μεμονωμένες ομάδες, ούτε είναι δικαιολογημένη η χρήση βίας στο όνομα της. Αφορά αιτήματα ευρύτατης αποδοχής στην κοινωνία και υπηρετείται μέσω μαζικών και ενωτικών δράσεων.
Τέτοιες δράσεις οργάνωνε η αριστερά ακόμα και υπό γερμανική κατοχή και μάλιστα με επιτυχία. Υπενθυμίζω ότι τον Φλεβάρη 1943, το ΕΑΜ οργάνωσε απεργίες και διαδηλώσεις εργατών, υπαλλήλων και καθηγητών στην Αθήνα, με αίτημα την επιβίωση του πληθυσμού και τη ματαίωση της πολιτικής επιστράτευσης που είχαν διατάξει οι δυνάμεις κατοχής. Το αποτέλεσμα ήταν ότι ούτε ένας Έλληνας φαντάρος εστάλη στο ανατολικό μέτωπο να πολεμήσει εναντίον της Σοβιετικής Ένωσης.
Ευκαιρίας δοθείσης, τονίζω ότι κινήματα μη βίας και πολιτικής ανυπακοής αναπτύχθηκαν στο παρελθόν σε όλες τις ηπείρους, πρωτοστάτησαν μάλιστα σε αυτά μεγάλες μορφές της ιστορίας, όπως ο Γκάντι, ο Ράσσελ, ο Αϊνστάιν και ο Μάρτιν Λούθερ Κινγκ, του οποίου η ημέρα γέννησης έχει καθιερωθεί ως εθνική ημέρα των ΗΠΑ από το 1986, με την υπογραφή μάλιστα του ρεπουμπλικανού προέδρου Ρόναλντ Ρίγκαν.
Ας θυμηθούμε, ότι ο μαύρος ηγέτης είχε κηρύξει μποϋκοτάζ στα δημόσια λεωφορεία της Αλαμπάμα, αψηφώντας νόμο που πρόβλεπε χωριστά καθίσματα για μαύρους και λευκούς. Με τέτοιες δράσεις, επικεφαλής μαζικών κινημάτων ο Μ.Λ. Κινγκ, πέτυχε την άμεση ακύρωση των ρατσιστικών νομων της Αλαμπάμα, ενώ το 1965 οι αφροαμερικανοί πολίτες των ΗΠΑ κατέκτησαν το δικαίωμα του εκλέγειν και εκλέγεσθαι, χωρίς περιορισμούς. Νωρίτερα οι δράσεις του Κινήματος Πολιτικών Δικαιωμάτων είχε τύχει και παγκόσμιας αναγνώρισης με την απονομή στον ηγέτη του, του Νόμπελ Ειρήνης 1964. Δυστυχώς, το 1968 Ο Μάρτιν Λούθερ Κινγκ δολοφονήθηκε στο Μέμφις της πολιτείας Τενεσσί. Ωστόσο, η δράση του αναγνωρίστηκε και από την επίσημη Αμερική, ύστερα από πρωτοβουλία συγκέντρωσης υπογραφών, που υποστηρίχθηκε από πέντε εκατομμύρια πολιτών, για την καθιέρωση της τρίτης Δευτέρας κάθε χρόνου (φέτος 16 Ιανουαρίου) ως Ημέρας Μάρτιν Λούθερ Κινγκ, η οποία είναι και αργία για τις ΗΠΑ.
Το ΠΑΔΟΠ τιμάει την ημέρα αυτή – αν και κάποιοι θα μας κατηγορήσουν ότι τιμούμε μια εθνική ημέρα των ΗΠΑ – με διάλεξη στον Δικηγορικό Σύλλογο Αθηνών της ερχόμενη Δευτέρα, ώρα 14.30.
Όσοι πιστοί προσέλθετε λοιπόν για να θυμηθούμε ότι μορφή δράσης πολιτικής ανυπακοής είναι και η άρνηση στράτευσης για λόγους συνείδησης στην οποία προέβησαν χιλιάδες αμερικανοί νέοι, (μεταξύ των οποίων ο κατοπινός πρόεδρος Μπιλ Κλίντον και ο Μοχάμεντ Άλι), αρνούμενοι να λάβουν μέρος στον «βρώμικο» πόλεμο του Βιετνάμ. Είναι δε ενδιαφέρον, ότι σήμερα υπάρχει και στο Ισραήλ σημαντικό κίνημα νέων, που αρνούνται να καταταγούν στο στρατό και να υπηρετήσουν στα κατεχόμενα παλαιστινιακά εδάφη ενώ στην Ελλάδα χρειάστηκαν προσπάθειες δεκαετιών για την καθιέρωση εναλλακτικής θητείας για τους αντιρρησίες συνείδησης.
Καταλήγω με την επισήμανση ότι ο Μάρτιν Λούθερ Κινγκ έλεγε ότι «η πιο φονική μορφή βίας είναι η φτώχεια», ο ίδιος δε υπήρξε μαθητής του Μαχάτμα Γκάντι, που με το κίνημα μη βίας στην μεγάλη χώρα του, κλόνισε συθέμελα την βρετανική αυτοκρατορία, τερματίζοντας την αποικιοκρατία το 1947. Συνεπώς, η ιστορία διδάσκει ότι η μη βία μπορεί να είναι και επαναστατική!
*Ο Πάνος Τριγάζης είναι πρόεδρος του Παρατηρητηρίου Διεθνών Οργανισμών και Παγκοσμιοποίησης (ΠΑΔΟΠ)
http://tvxs.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου