Οσία Πελαγία της Τήνου

Ένα χρόνο μετά την έναρξη της ελληνικής Επανάστασης του 1821, η Παναγία Θεοτόκος εμφανίσθηκε στην ευσεβή μοναχή Πελαγία που εγκαταβίωνε εν ασκήσει στην Μονή Κεχροβουνίου, ψηλά στα βουνά της Τήνου, και της ζήτησε να ειδοποιήσει ένα χωριανό, τον Σταμέλο Κανγαδή, ότι είχε επιλεγεί να βρει την εικόνα της που βρισκόταν θαμ­μένη σε ένα χωράφι και να κτίσει ναό προς τιμήν της. Φοβισμένη και θεωρώντας τον εαυτό της ανάξιο τέτοιας αποκάλυψης, η Πελαγία δεν υπάκουσε.

Η Παναγία της εμφανίσθηκε πάλιν την επόμενη εβδομάδα, αλλά εκείνη την υποδέχθηκε με τις ίδιες αμφιβολίες. Τέλος, στις 29 Ιου­λίου, ενώ προσευχόταν, η Πελαγία είδε την Βασίλισσα των Ουρανών να στέκει μπροστά της, περιβαλλόμενη από θεϊκό φως. Επανέλαβε την εντολή της και την χαιρέτησε με τα λόγια αυτά:
«Ευαγγελίζου, γη, χαράν μεγάλην!» Η μοναχή απάντησε με την συνέχεια του ύμνου: «Αινείτε, ουρανοί, Θεού την δόξαν». Στην αρχή της Ακολουθίας του Όρθρου πήγε να αναφέρει το όραμα στην ηγούμενη της, η οποία επιβεβαίωσε την αυθεν­τικότητά του.

Την επομένη μετέβη στο χωριό, πληροφόρησε τον Σταματέλο Κανγαδή και αφού ο επίσκοπος έδωσε την συγκατάθεση και ευλογία του αναγνωρίζοντας ότι επρόκειτο για ένα σημείο της ευσπλαχνίας της Θεοτόκου απέναντι στον δοκιμαζόμενο λαό, σήμαναν οι καμπάνες και οι πιστοί συγκεντρώθηκαν για να πάρουν μέρος στην αναζήτηση. Η σύ­ζυγος όμως του ιδιοκτήτη του χωραφιού που είχε υποδείξει η Θεοτόκος αρνήθηκε να γίνει οτιδήποτε εν τη απουσία, του ανδρός της που έλειπε σε ταξίδι. Την επόμενη νύκτα είδε σε ενύπνιο έναν άνθρωπο με τρομερή όψη που ξεστόμισε φοβερές απειλές στο πρόσωπό της, έτσι ώστε όχι μόνο έδωσε την άδεια να σκαφτεί το χωράφι, αλλά το δώρισε μάλιστα και στον επίσκοπο για την ανέγερση του ναού.

Άνθρωποι από όλο το νησί πήραν μέρος στην ανασκαφή που παρέμεινε άκαρπη για δύο μήνες. Ο κόσμος άρχισε να αποθαρρύνεται, ορισμένοι να αμφιβάλλουν μετά όμως από νέα θαυματουργική παρέμβαση της Θεοτόκου τα έργα ξανάρχισαν. Στις 30 Ιανουαρίου 1823 βρέθηκε μια μεγάλη και υπέροχη εικόνα του Ευαγγελισμού, που ήταν εγκάρσια κομμένη σε δύο μέρη, αλλά που δεν είχε υποστεί φθορές παρά την μακρά παραμονή της μέσα στη γη. Μό­λις αποτάθηκε στον ναό που ανεγέρθηκε στον τόπο εκείνο, άρχισε να ενερ­γεί θαύματα, τόσο πολλά που η εικόνα της Τήνου αποτελεί σήμερα το πλέον ονομαστό προσκύνημα στην Ελλάδα. Στην Μονή Κεχροβουνίου τιμάται ακόμη το κελλί στο οποίο η οσία Πελαγία έλαβε την αποκάλυψη της Παναγίας.

(Νέος Συναξαριστής της Ορθοδόξου Εκκλησίας-Ιούλιος, εκδ. Ίνδικτος, σ. 263-264)